«Z»
Ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες συγγραφείς, ο Βασίλης Βασιλικός, ο οποίος πέθανε σε ηλικία 89 ετών, μπορεί να συνδέθηκε άρρηκτα με τα γράμματα, ωστόσο πολύτιμη ήταν επίσης η σχέση του με τον κινηματογράφο.
Τη δεκαετία του '60 σε συνεργασία με τον Κώστα Σφήκα συνυπέγραψε τις "Μικρές Αφροδίτες" (1963) του Νίκου Κούνδουρου, οι οποίες βραβεύτηκαν με Αργυρή Άρκτο στο φεστιβάλ Βερολίνου. Ακόμα, έγραψε το σενάριο στον "Επιτάφιο για Εχθρούς και Φίλους" (1966) του Τσέχου σκηνοθέτη Γίρι Σεκένς και την ίδια χρονιά συμμετείχε στη γραφή των αγγλόφωνων "Σκαλοπατιών" (Λέναρντ Χίρτσφιλντ) με πρωταγωνίστρια την Ειρήνη Παππά. Παράλληλα, ο Βασιλικός δεν έχανε την ευκαιρία να κρατά μικρούς ρόλους στα παραπάνω φιλμ, αλλά και σε άλλα αργότερα, όπως τα "L'étrangleur" (Πολ Βεκιάλι, 1970), "Στο Δρόμο του Λαμόρε" (Δημήτρης Μαυρικίου, 1980) και "Προστάτης Οικογένειας" (Νίκος Περράκης, 1997).
Φυσικά, η δικαιολογημένα πιο διάσημη κινηματογραφική συνδρομή του Βασιλικού δεν είναι άλλη από τη διασκευή του βιβλίου του "Z" (1969) από τον Κώστα Γαβρά. Δύο σπουδαία έργα που μιλούν για την παρακρατική δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, τις συνθήκες που οδήγησαν σε αυτήν, την κρυφή δράση, αλλά και το πώς ο εισαγγελέας που ανέλαβε την υπόθεση ξεσκεπάζει τους φυσικούς και ηθικούς αυτουργούς, αγγίζοντας το βαθύ κρατικό μηχανισμό. Εδώ αξίζει να σημειωθεί πως ο Γαβράς συμπεριέλαβε τον Βασιλικό σε μια σύντομη σκηνή της τελευταίας ταινίας του "Ενήλικοι στην Αίθουσα" (2019).
Θα πέρναγε αρκετός καιρός προτού κάποιο αφήγημα του Βασιλικού θα επανερχόταν στο σινεμά, κάτι που έκανε ο Δημήτρης Παναγιωτάτος στη νουάρ "Νύχτα με τη Σιλένα" (1986). Παραπάνω από μία δεκαετία μετά θα ακολουθούσε η συνεργασία του με τον Μενέλαο Καραμαγγιώλη στο "Black Out" (1998), έχοντας στο ενδιάμεσο και μέχρι σήμερα προσφέρει σημαντικό έργο μέσα από τις τηλεοπτικές εκπομπές του.
