«Όλοι οι Χωματόδρομοι έχουν Γεύση από Αλάτι»
Μία από τις πιο πληθωρικές διοργανώσεις του Διεθνούς Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης επιφυλάσσει η 64η βερσιόν του (2-12/11), στο πλαίσιο της οποίας παρουσιάζεται πληθώρα κινηματογραφικών και μη εκδηλώσεων που υπόσχονται ένα σινεφιλικά "γεμάτο" δεκαήμερο.
Η έναρξη κηρύσσεται με το "Στη Φωτιά" (Τραν Αν Χουνγκ) που απέσπασε βραβείο σκηνοθεσίας στις Κάννες, ενώ η αυλαία πέφτει με τη νέα ταινία του Άκι Καουρισμάκι με τίτλο "Πεσμένα Φύλλα". Μελετήσαμε διεξοδικά το πρόγραμμα με όλα όσα παίζουν στο ενδιάμεσο και παρακάτω σας παρουσιάζουμε τα must του φετινού φεστιβάλ, για να βεβαιωθείτε πως δεν πρόκειται να χάσετε απολύτως τίποτα.
Τα φώτα πάνω τους
Από τη λίστα των διεθνών καλεσμένων ξεχωρίζουν δύο διάσημα ονόματα. Από τη μία εκείνο της ηθοποιού Μόνικα Μπελούτσι, η οποία φτάνει στη Θεσσαλονίκη για να της απονεμηθεί ο τιμητικός Χρυσός Αλέξανδρος. Μάλιστα, με αφορμή την παρουσία της στην πόλη προβάλλεται το πολυσυζητημένο "Μαλένα" του οσκαρικού Τζουζέπε Τορνατόρε. Από την άλλη, το "παρών" δίνει ο ελληνικής καταγωγής και επίσης βραβευμένος με Όσκαρ Αλεξάντερ Πέιν για να παρουσιάσει τα "Παιδιά του Χειμώνα", η οποία έκανε πρόσφατα παγκόσμια πρεμιέρα στο Τορόντο. Βέβαια, το κατεξοχήν πρόσωπο που τιμάται φέτος δεν είναι άλλο από εκείνο του Μισέλ Δημόπουλου. Του επί σειρά ετών καλλιτεχνικού διευθυντή του θεσμού, ο οποίος υπήρξε καθοριστικός για τη βελτίωση, διεθνοποίηση και μεγέθυνσή του, που "έφυγε" τον περασμένο Απρίλιο. Στη μνήμη του πραγματοποιούνται μια σειρά από δράσεις, όπως η μετονομασία του μεγάλου βραβείου του αναβαθμισμένου τμήματος Meet the Neighbours+ σε "Χρυσός Αλέξανδρος - Μισέλ Δημόπουλος" και η προβολή του αγαπημένου του "Πνεύματος του Μελισσιού" (Βίκτορ Ερίθε). Έτερες προσωπικότητες που έχουν την τιμητική τους μέσω ξεχωριστών αφιερωμάτων, οι σκηνοθέτες Τάκης Κανελλόπουλος και Νίκος Περάκης. Ο πρώτος ξεχώρισε χάρη σε μια σπουδαία φιλμογραφία όπου ο ρομαντισμός συνδυάστηκε με το ρεαλισμό και τα βιώματα της επαρχίας σε ταινίες όπως ο "Φόβος" και ο "Ουρανός", τη στιγμή που ο δεύτερος ταυτίστηκε με την καυστική κοινωνική σάτιρα υπογράφοντας κωμωδίες όπως το "Άρπα Colla".
Φαντάσματα πάνω από τη Θεσσαλονίκη
Το κεντρικό αφιέρωμα του προγράμματος αφορά την έννοια των φαντασμάτων και βρίσκεται υπό την επιμέλεια του διεθνούς φήμης κριτικού κινηματογράφου και καλλιτεχνικού διευθυντή του φεστιβάλ Νέας Υόρκης Ντένις Λιμ. Σύμφωνα με το σχετικό σκεπτικό, το αφιέρωμα φέρνει στο προσκήνιο "τις μορφές που μας στοιχειώνουν και κατοικούν εκεί που η σφαίρα της φαντασίας συναντά δοξασίες, ανομολόγητους φόβους και τη διαχρονική έλξη του ανθρώπου προς το μεταφυσικό". Κάτι που επαληθεύεται ρίχνοντας μια ματιά στους τίτλους που πρόκειται να προβληθούν, οι οποίοι περιλαμβάνουν τόσο διαχρονικά αριστουργήματα ("Πέρσι στο Μάριενμπαντ", "Ουγκέτσου Μονογκατάρι"), σύγχρονα διαμάντια ("Inland Empire", "Σφυγμός"), όσο επίσης φιλμ αμφιλεγόμενα ("Ο Θείος Μπούνμι Θυμάται τις Προηγούμενες Ζωές του") και άλλα που ανυπομονούμε να ανακαλύψουμε ("Rouge", "Το Σανατόριο Κάτω από την Κλεψύδρα").
Ελληνικός Χρυσός Αλέξανδρος;
Η φετινή σοδειά ελληνικών ταινιών δείχνει πολλά υποσχόμενη, καθώς όχι μόνο τέσσερις σκηνοθέτες διεκδικούν με αξιώσεις το μεγάλο βραβείο του φεστιβάλ, αλλά επιπλέον οι δημιουργίες τους συνοδεύονται από δάφνες και θετική απήχηση σε διοργανώσεις του εξωτερικού. Πιο συγκεκριμένα, η Σοφία Εξάρχου έξι χρόνια μετά το ντεμπούτο της ("Park") παρουσιάζει το "Animal" που έχει ήδη βραβευθεί στο Λοκάρνο για την ερμηνεία της Δήμητρας Βλαγκοπούλου. Στη δεύτερη ταινία του βρίσκεται επίσης ο Στέργιος Πάσχος ("Άφτερλωβ") που μας συστήνει τον "Τελευταίο Ταξιτζή", έναν πενηντάρη με καλλιτεχνικά απωθημένα ο οποίος βιώνει μια έντονη υπαρξιακή κρίση όταν αυτοκτονεί ένας πελάτης του. Έπειτα, ο Χρήστος Νίκου ("Μήλα") δοκιμάζεται με το αγγλόφωνο "Fingernails", το οποίο τοποθετείται σε έναν κόσμο όπου ο έρωτας εξακριβώνεται με ένα -όχι και τόσο απλό- ιατρικό τεστ, στο οποίο υποβάλλονται οι χαρακτήρες των πρωτοκλασάτων πρωταγωνιστών Τζέι Μπάκλεϊ, Ριζ Άχμεντ και Τζέρεμι Άλεν Γουάιτ. Με τη σειρά της, η Χριστίνα Ιωακειμίδη ("Χάρισμα") αφηγείται μια ιστορία ενηλικίωσης και ρομαντικών σκιρτημάτων στο "Medium", τη στιγμή που ελληνικό ενδιαφέρον εντοπίζεται και στο γερμανικό "Άγγιγμα" (Κλαούντια Ροράριους) όπου τον κεντρικό ρόλο κρατά ο Σταύρος Ζαφείρης. Από τους υπόλοιπους τίτλους του διεθνούς διαγωνιστικού τμήματος ξεχωρίζουμε δύο που ευελπιστούμε να αποδειχθούν όσο διασκεδαστικοί προμηνύονται. Αφενός υπάρχει το αυτο-επεξηγηματικό "Ανθρωπίστρια Βρικόλακας Αναζητά Αυτοκτονικό Άτομο" της Καναδέζας Αριάν Λουί-Σεζ, με ηρωίδα μια έφηβη βαμπίρ που αδυνατεί να σκοτώσει άνθρωπο και αφετέρου, σημειώνουμε το "Η Αίσθηση πως Έχει Περάσει πια η Ώρα για να Γίνει Κάτι" της Αμερικανίδας Τζοάνα Άρνοου. Με αέρα indie αποκάλυψης, η κωμωδία αφορά μια μιλένιαλ ζογκλέρ που αδυνατεί να βάλει σε τάξη τη ζωή της, την ώρα που οι αναποδιές πολλαπλασιάζονται.
Επανερχόμαστε για λίγο ακόμα στο ελληνικό σινεμά, διότι οι τίτλοι που θα συζητηθούν δεν περιορίζονται στο διεθνές διαγωνιστικό τμήμα. Λίγες εβδομάδες πριν την πρεμιέρα της αποκαλύπτεται η πολυαναμενόμενη "Φόνισσα", η διασκευή του ομώνυμου έργου του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη δια χειρός Εύας Νάθενα. Ακολούθως, ετοιμαζόμαστε για την κινηματογραφική εμφάνιση της Βίκυς Καγιά απέναντι στη Σοφία Κόκκαλη στο "Πολύδροσο" του Αλέξανδρου Βούλγαρη ("Winona"), ενώ έντονο σούσουρο συνοδεύει το ερωτικά φορτισμένο "Καλοκαίρι της Κάρμεν" του Ζαχαρία Μαυροειδή ("Απόστρατος"), το οποίο φτάνει στην πόλη μετά την παγκόσμια πρεμιέρα του στη Βενετία.
Σινεφίλ προκλήσεις
Όπως κάθε χρόνο, στη Θεσσαλονίκη δε λείπουν οι ταινίες εμβληματικών σκηνοθετών που είναι αδύνατο να παραληφθούν. Μεταξύ άλλων, φέτος τέτοιες είναι οι περιπτώσεις των Κεν Λόουτς ("Η Τελευταία Παμπ"), Χιροκάζου Κορεέντα ("Το Τέρας"), Ράντου Ζούντε ("Μην Περιμένετε Πολλά από το Τέλος του Κόσμου") και Ματέο Γκαρόνε ("Εγώ, Καπετάνιος"). Ωστόσο, το φεστιβάλ προσφέρεται για τη θέαση ταινιών που διαφορετικά δε θα είχαμε την ευκαιρία να απολαύσουμε στη μεγάλη οθόνη και μπορούν να αποδειχθούν αξέχαστες ανακαλύψεις. Όπως το μεταφυσικών ανησυχιών "Σαμσάρα" του τολμηρού Λόις Πατίνιο, στο οποίο δύο έφηβοι μοναχοί συνοδεύουν το πέρασμα μιας ψυχής σε ένα καινούριο σώμα. Ή το παραγωγής Μπάρι Τζένκινς ("Moonlight") και βραβευμένο στο Σάντανς "Όλοι οι Χωματόδρομοι έχουν Γεύση από Αλάτι" της πρωτοεμφανιζόμενης Ρέιβεν Τζάκσον, όπου η ζωή μιας γυναίκας στο Μισισιπή ξεδιπλώνεται μέσα από μια αντισυμβατική πλην συναισθηματική αφήγηση. Εάν πάλι είχατε θαυμάσει την ιριδίζουσα αισθητική του "Good Time", έχετε υπόψη πως ο διευθυντής φωτογραφίας της ταινίας Σον Πράις Γουίλιαμς σκηνοθετεί το "Ήδεια Ανατολή" με πρωταγωνιστές τους Σάιμον Ρεξ ("Red Rocket"), Άγιο Εντεμπίρι ("The Bear") και Τζέικομπ Ελόρντι ("Euphoria").
Cult βραδινά
Ένα από τα πιο αγαπημένα τμήματα του προγράμματος είναι το Round Midnight, στο πλαίσιο του οποίου παίζονται instant cult παραγωγές, ταινίες τρόμου και ό,τι άλλο ταιριάζει η ώρα προβολής του να είναι γύρω στα μεσάνυχτα. Από την ενότητα, λοιπόν, ξεχωρίζουμε αρχικά το "Κόναν η Βάρβαρη" του δεξιοτέχνη της ψυχεδέλειας Μπερτράν Μαντικό ("Άγρια Αγόρια"), στο οποίο αποδίδεται ανατρεπτικά η ιστορία του γνωστού ήρωα των κόμιξ. Ακολούθως, με τη φήμη της πιο πειραματικής ταινίας της χρονιάς και τον "πολύ" Στίβεν Σόντερμπεργκ στην παραγωγή, έρχεται η "Θεότητα" του Έντι Άλκαραζ. Ένα θρίλερ με στοιχεία επιστημονικής φαντασίας, το οποίο περιστρέφεται γύρω από την οδύσσεια δύο αδελφών που απαγάγουν έναν άντρα καθώς προσπαθεί να γίνει αθάνατος. Sci-fi χαρακτηριστικά διαθέτει, επίσης, το γαλλικό animation "Mars Express" του Ζερεμί Περάν, όπου οι άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με σούπερ εξελιγμένα ρομπότ.
Εκτός σινεμά
Προτού σχεδιάσετε το μαραθώνιο προβολών σας, μη ξεχάσετε να υπολογίσετε και τις παράλληλες εκδηλώσεις του θεσμού. Στο κομμάτι των συζητήσεων - masterclasses, αποτελεί must εκείνο του σκηνοθέτη και παραγωγού Τζέρεμι Ποντεσούα ("Six Feet Under", "Game of Thrones"), στο οποίο μιλά ενδελεχώς για το μέλλον της αφήγησης, όπως επίσης το πώς αναπτύσσεται σήμερα μια σειρά. Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται στη δική του τοποθέτηση ο διακεκριμένος συγγραφέας Δημοσθένης Παπαμάρκος ("Γκιάκ"), ενώ η σύμβουλος σεναρίου και story editor Ρουθ Άτκινσον μιλάει για το πώς μπορεί ένας δημιουργός να βρει τη δική του ξεχωριστή φωνή. Τέλος, περάστε μια βόλτα από τις προβολές εικονικής πραγματικότητας και τις εκθέσεις που πλαισιώνουν το φεστιβάλ και εμπνέονται από τον Κανελλόπουλο και τα φαντάσματα.
Διαβάστε όλα τα νεότερα για το 64ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης εδώ.
