«Ηρακλής: Πέρα από το Μύθο»
"Χριστός Ανέστη". Αυτή ήταν η τελευταία φράση που θα περίμενα να ακούσω από τα χείλη του Τζον Μάσκερ, του σκηνοθέτη ο οποίος μαζί με τον Ρον Κλέμεντς βρίσκονται πίσω από animation της Disney που έχουν αγαπηθεί όσο ελάχιστα άλλα. Αναφέρουμε ενδεικτικά τα εμβληματικά "Αλαντίν" και "Μικρή Γοργόνα", το πιο πρόσφατο "Βαϊάνα" αλλά και το απίθανο "Ηρακλής: Πέρα από το Μύθο". Ταινίες κινουμένων σχεδίων οι οποίες όχι μόνο παραμένουν αψεγάδιαστες έως σήμερα, αλλά διαμόρφωσαν την κινηματογραφική συνταγή της επιτυχίας με την οποία ταυτίστηκε το στούντιο της Disney τα τελευταία τριάντα και πλέον χρόνια. Ο "Ηρακλής" αποτέλεσε την αφορμή για να βρεθούν στην Ερμούπολη καλεσμένοι του Animasyros (26/9-1/10) οι Μάσκερ-Κλέμεντς, καθώς το φεστιβάλ - γιορτή των κινουμένων σχεδίων φιλοξένησε ένα αφιέρωμα γύρω από τη σχέση του σινεμά εμψύχωσης με την αρχαία Ελλάδα.
Ο Μάσκερ, λοιπόν, μας απηύθυνε την πασχαλιάτικη ευχή στο ξεκίνημα του masterclass του γύρω από τη δημιουργία του "Ηρακλή", μιας από τις πιο δημοφιλείς παραγωγές της Disney η οποία ξεπέρασε τα 250 εκατομμύρια στο παγκόσμιο box office. Ο σκηνοθέτης γνώριζε την παραπάνω ελληνική φράση καθώς είχε υπάρξει μαθητής σε καθολικό σχολείο, όπου κιόλας ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με την αρχαία Ελλάδα. Χρειάστηκε, βέβαια, να περάσουν αρκετά χρόνια προτού εκείνος και ο Κλέμεντς ασχοληθούν με το μύθο του Ηρακλή τη δεκαετία του ‘90. Θυμίζουμε πως τότε το αμερικανικό στούντιο βίωνε χρυσή εποχή, καθώς εκτός από τα animation του σκηνοθετικού διδύμου την ίδια εποχή είχαμε το "Βασιλιά των Λιονταριών" και την "Παναγιά των Παρισίων", μεταξύ άλλων. Πώς, όμως, φτιάχνεται ένα αριστούργημα για την Disney;
Αρκετές ποσότητες ταλέντου και πολλά εκατομμύρια σου λύνουν τα χέρια, κάτι που ευτυχώς διέθεταν εν αφθονία οι δύο δημιουργοί όπως μάθαμε στο κατάμεστο Πνευματικό Κέντρο Ερμούπολης. Ο Μάσκερ μοιράστηκε με το κοινό πως ήθελαν ο "Ηρακλής" τους να αποτελεί ένα αμάλγαμα ετερόκλητων στιλ. Πιο συγκεκριμένα, ένα αφήγημα το οποίο υιοθετεί το ύφος ενός γκόσπελ μιούζικαλ, τη δραματουργία ενός αθλητικού δράματος (όπως η "zero to hero" λογική του "Rocky") και το χιούμορ μιας screwball κωμωδίας (σαν το "Lady Eve"). Εδώ αξίζει να σημειωθεί πως για τη μουσική κατεύθυνση ευθύνεται μια παράσταση που παρακολούθησε ο Μάσκερ στο Μπρόντγουεϊ, στην οποία ο "Οιδίπους επί Κολωνώ" του Σοφοκλή αποδόθηκε με όρους γκόσπελ. Ταυτόχρονα, οι σκηνοθέτες εμπνεύστηκαν από λαϊκά μελοδράματα όπως το σπουδαίο "Mr. Smith Goes to Washington" (Φρανκ Κάπρα, 1939), για τον τρόπο με τον οποίο ο ρομαντικός και ιδεαλιστής κεντρικός χαρακτήρας καλείται να συγκρουστεί με το στυγνό κυνισμό του κατεστημένου. Αντικαταστήστε αυτές τις λέξεις με την αφελή αυτοπεποίθηση του animated Ηρακλή και το ασίγαστο μίσος του Άδη και έτσι αντιλαμβάνεστε καλύτερα περί τίνος πρόκειται. Έπειτα, ο Μάσκερ δεν παρέλειψε να σημειώσει πως προσέγγισαν τη γραφή του Ηρακλή σα να πρόκειται για έναν υπερήρωα, κάνοντας σαφείς τις συνδέσεις του με τον Σούπερμαν, επιμένοντας ωστόσο στο ότι πρόκειται για ένα τρωτό ον - κάτι που ακαριαία θα έκανε τα διακυβεύματά του πιο οριακά.
Φυσικά, τρομερό ενδιαφέρον είχαν οι εξιστορήσεις του Μάσκερ γύρω από τα παρασκήνια των γυρισμάτων. Όπως το ότι, αρχικά, για το ρόλο του Άδη προοριζόταν ο Τζακ Νίκολσον με τον οποίο οι διαπραγματεύσεις είχαν προχωρήσει σημαντικά, ώσπου να καταρρεύσουν λόγω διαφωνιών στη διαχείριση του merchandise της ταινίας. Σκεφτείτε πως είχαν φτάσει στο σημείο να έχουν φτιάξει δοκιμαστικά κινούμενα σχέδια με μια διαφορετική όψη του Άδη που θύμιζε τον Νίκολσον, στην οποία χρησιμοποιήθηκε μια ατάκα του από το "Ζήτημα Τιμής"(!). Τελικά, η εναλλακτική λύση του Τζέιμς Γουντς αποδείχθηκε άριστη εάν κρίνουμε από το πόσο ο ηθοποιός ταυτίστηκε με την απολαυστικά σαρδόνια ερμηνεία του. Μια ακόμα ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια αφορά το χαρακτήρα της Μεγκ. Εάν αναρωτιέστε πώς σχεδιάστηκε η "αντι-πριγκίπισσα" της Disney, φανταστείτε πως αρχική πηγή έμπνευσης του σώματος σε σχήμα κλεψύδρας που διαθέτει αποτέλεσαν μια σειρά από αρχαία βάζα διαφορετικού διαμετρήματος, τα οποία μαζί σμίλεψαν την τελική μορφή της. Για το φινάλε, ο Μάσκερ πρόβαλε μια κομμένη σκηνή από τον "Ηρακλή", στην οποία ακούγεται το υπέροχο κομμάτι "Shooting star", βάζοντας έτσι μια γλυκιά κατακλείδα στην παρουσίαση.
Η άφιξη των Μάσκερ-Κλέμεντς στο Animasyros μπορεί να ήταν ιστορική, αλλά δεν ήταν το μόνο που κέρδισε τις εντυπώσεις μας κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ. Στην αίθουσα του εντυπωσιακού θεάτρου Απόλλων, παρακολουθήσαμε το υποβλητικό "Nayola" (Χοσέ Μιγκέλ Ριμπέιρο). Ένα φιλμ που καταφέρεται ενάντια στην αποικιοκρατία, μέσα από την παράλληλη ιστορία μιας μητέρας και της κόρης της γύρω από τον εμφύλιο πόλεμο της Ανγκόλα. Μαγικός ρεαλισμός και πολιτική καταγγελία συνδυάζονται σε ένα καίριο animation το οποίο αναδεικνύει βιώματα που συνήθως αποφεύγει το δυτικό μάτι. Όσον αφορά τις μικρού μήκους, από το διεθνές διαγωνιστικό τμήμα θα μας μείνουν αξέχαστα το "27" (Φλόρα Άνα Μπούντα) και το υποψήφιο για Όσκαρ "My Year of Dicks" (Σάρα Γκουναρσντόντιρ), τα οποία αμφότερα θίγουν ακομπλεξάριστα διαφορετικές πτυχές της σεξουαλικότητας. Από τη μία, η Μπούντα ψυχογραφεί με παλμό μια νεαρή γυναίκα η οποία προσπαθεί να συμφιλιώσει τα αδιέξοδα της ενηλικίωσης (ανεργία, εύρεση κατοικίας) με την ανάγκη της να ζήσει (έξοδοι κραιπάλης, γνωριμίες με αγνώστους), έχοντας μια ακόρεστη επιθυμία για σεξ. Μια ιστορία με την οποία εύκολα ταυτίζεται ο οποιοσδήποτε βρίσκεται στη δύση των 20 και αντιλαμβάνεται το κόστος διαβίωσης σε μια εξευγενισμένη πόλη. Από την άλλη, η Γκονυαρσντόντιρ αυτοβιογραφείται και αυτοσαρκάζεται διασκεδαστικά, μεταφέροντας στη μεγάλη οθόνη της ρομαντικές περιπέτειές της τη χρονιά που αποφάσισε να χάσει την παρθενιά της.
Τα βραβεία του Animasyros 2024:
Βραβείο Agora Pitching Forum: The Fall (Στέφανος Πλέτσης)
Βραβείο Κοινού: Titina (Κάισα Νες)
Βραβείο Ευρωπαϊκών Αξιών #ThisIsEU: My Name is Edgar And I Have A Cow (Φίλιπ Ντίβιακ)
Ειδική Μνεία: Cold Soup (Μάρτα Μοντέιρο)
Μεγάλο Βραβείο Φοιτητικής Ταινίας: Carp Xmass (Άνα Χεριμπανόβα)
Α’ Ειδική Μνεία Φοιτητικής Ταινίας: Dodo (Γι Λουό)
Β’ Ειδική Μνεία Φοιτητικής Ταινίας: Above the Clouds (Βιβιέν Χαρσέγκι)
Α’ Βραβείο Μουσικού Βίντεο: Météores (Ανιές Πατρόν & Μοργκάν Λε Πεσόν)
Ειδική Μνεία Μουσικού Βίντεο: I Inside the Old I Dying (Χοακίν Κοκίνια & Κριστομπάλ Λεόν)
Α’ Βραβείο Τηλεοπτικού Επεισοδίου: Tufo (Βικτόρια Μούσκι)
Ειδική Μνεία Τηλεοπτικού Επεισοδίου: Fail in Love - A Chair for Two (Σεσίλ Ρουσέ & Ρομάν Μπλαν)
Μεγάλο Βραβείο Ταινίας Κατά Παραγγελία: Potato Falls (Γιάνινα Πούτζκερ)
Α’ Βραβείο Animapride: Pipes (Κίλιαν Φεούσι, Τζέισκα Μέιερ & Σουτζάντ Ραβιτσαντράν)
Τιμητική Μνεία Animapride: Maurice’s Bar (Τομ Πρέζμαν & Τζορ Έντερι)
Α’ Βραβείο K.ID.S.: To Be Sisters (Αν-Σοφί Γκουσέ & Κλεμάν Σεάρ)
Εύφημος Μνεία K.ID.S.: Corvine (Σον ΜακΚάρον)
Βραβείο Ελληνικού Διαγωνιστικού Τμήματος: Claw Machine (Ζορζ Σαλάμεχ)
Ειδική Μνεία Ελληνικού Διαγωνιστικού Τμήματος: Watering Hole (Φοίβος Χαλκιόπουλος)
Βραβείο Διεθνούς Διαγωνιστικού Τμήματος: 27 (Φλόρα Άνα Μπούντα)
Ειδική Μνεία Διεθνούς Διαγωνιστικού Τμήματος: Drijf (Λέβι Στουπς)
