Μυστήριο, σασπένς, παιχνίδι με τους κανόνες του σινεμά των ειδών και έντονη πολιτικοκοινωνική ματιά. Χωρίς να διαθέτει μια ευδιάκριτη σκηνοθετική υπογραφή (βλέπε Πέδρο Αλμοδόβαρ), ο Ροδρίχο Σορογκογιέν ("Κανείς δεν Μπορεί να μας Σώσει", "Ο Έκπτωτος", "Εξαφανισμένος") είναι απολύτως ενταγμένος στην τρέχουσα πραγματικότητα της ισπανικής κινηματογραφίας με τους δικούς του όρους. Θρίλερ κάθε είδους (αστυνομικά, πολιτικά ή εξαφάνισης), οι ταινίες του επικεντρώνονται στη σχέση των χαρακτήρων με το στενό ή ευρύτερα κοινωνικό περιβάλλον τους, στο οποίο κυριαρχούν η προκατάληψη, η έλλειψη επικοινωνίας και τα ηθικά αδιέξοδα.
Σ’ έναν τέτοιο κόσμο ο εχθρός βρίσκεται πάντα δίπλα μας. Όμως τι είναι αυτό το οποίο μετέτρεψε τον φιλήσυχο γείτονα σε απειλητικό αντίπαλο; Μαζί με τη μόνιμη συνσεναριογράφο του Ιζαμπέλ Πένια, ο Σορογκογιέν εμπνέεται από μια αληθινή ιστορία –η οποία καταγράφεται στο ντοκιμαντέρ "Santoalla" του 2016– και μας μεταφέρει στην ορεινή Γαλικία, τη βορειοδυτική άκρη της Ισπανίας, σε ένα χωριό της οποίας εγκαθίσταται ένα ζευγάρι Γάλλων. Ο Αντουάν και η Ολγκά έχουν αγοράσει εκεί μια αγροικία και ένα χωράφι, το οποίο αρχίζουν να καλλιεργούν με πιο μοντέρνες από τις απαρχαιωμένες και ελάχιστα αποτελεσματικές πλέον μεθόδους τις οποίες ακολουθούν οι κάτοικοι. Αυτό ήδη δημιουργεί μια ψυχρή απόσταση ανάμεσα στους ντόπιους και τους "ξένους", η οποία θα πάρει ανησυχητικές διαστάσεις όταν το ζευγάρι αρνηθεί να συναινέσει στη δημιουργία ενός αιολικού πάρκου στην περιοχή, το οποίο θα έφερνε εύκολα χρήματα στους κατοίκους. Ο Αντουάν υποπτεύεται ότι οι γείτονες του, δυο άξεστα αδέλφια και η χήρα μητέρα τους, σαμποτάρουν τη σοδειά του, αλλά η προσπάθειά του να το αποδείξει μαγνητοσκοπώντας τους θα οδηγήσει τη μεταξύ τους διαμάχη σε ανεξέλεγκτη κορύφωση.
Ο Σορογκογιέν χωρίζει την ταινία σε δυο (άνισα) μέρη. Στο πρώτο κυριαρχεί ο Αντουάν και η βίαιη αντιπαράθεση, στο δεύτερο η Ολγκά και η ψυχολογική αγωνία. Η ένταση ανεβοκατεβαίνει, μα είναι διαρκώς παρούσα, η απειλή σταδιακά γίνεται "χειροπιαστή" και εμείς προχωράμε όλο και βαθύτερα στο βασίλειο του φόβου. Φόβου για τον Άλλο και μίσους για τον "ξένο" σε μια Ευρώπη διαταραγμένης ανθρωπογεωγραφίας και διαρκώς διογκουμένων ανισοτήτων, τις οποίες ο Σορογκογιέν υπογραμμίζει διακριτικά εστιάζοντας στις αντιθέσεις μορφωμένων-αγραμμάτων, αγροτικής και καπιταλιστικής οικονομίας, τοπικής ιδιαιτερότητας και παγκοσμιοποίησης, ενστίκτου και ορθολογισμού, αντρών και γυναικών. Ταυτόχρονα, με στιβαρό σκηνοθετικό χέρι καθοδηγεί ένα υποβλητικό αγροτικό θρίλερ-μοντέρνο γουέστερν έως την καρδιά του σκοταδιού και θέτει δυσεπίλυτα ηθικά, κοινωνικά και πολιτικά διλήμματα.
Με λαμπρή φεστιβαλική καριέρα (πρεμιέρα στις Κάννες), η ταινία απέσπασε το ξενόγλωσσο Σεζάρ και εννέα βραβεία Γκόγια (από 17 υποψηφιότητες): καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, σεναρίου, α΄ και β΄ αντρικού ρόλου, μουσικής, φωτογραφίας, μοντάζ και ήχου.
Ισπανία, Γαλλία. 2022. Διάρκεια: 137΄. Διανομή: ROSEBUD.21
Περισσότερες πληροφορίες
Ο Εχθρός Δίπλα μου
Ένα ζευγάρι Γάλλων μετακομίζει σε ένα ορεινό χωριό της βορειοδυτικής Ισπανίας, όπου αγοράζει μια αγροικία και ένα μικρό κομμάτι γης. Προσπαθεί να συμβιώσει με τους ντόπιους, αλλά η δημιουργία ενός αιολικού πάρκου στην περιοχή θα στρέψει τους χωρικούς εναντίον του.