Ο Γιώργος Αθανασίου γύρισε μία ταινία για "την ανάγκη μας να μην νιώθουμε μόνοι"

Η ταινία "Τα Άνθη στα Άνθη" έκανε πρεμιέρα στο τμήμα Film Forward του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης τον περασμένο Νοέμβριο. Θυμάμαι πως είχα κυκλώσει στο πρόγραμμα την ημερομηνία και ώρα προβολής της πρεμιέρας και όπως πολύ συχνά συμβαίνει, έτυχε να συμπίπτει με μια άλλη ταινία που είχα επίσης σημειωμένη, η οποία είχε μάλιστα συζητηθεί αρκετά. Είχα εκνευριστεί τότε γιατί δεν είχα προλάβει ακόμα καμία φεστιβαλική προβολή, και επειδή η αναποφασιστικότητα εξελίσσεται πολλές φορές σε απραξία, το δίλημμα αυτό θα μπορούσε εύκολα να καταλήξει με εμένα να χάνω και τις δύο ταινίες και να πηγαίνω για μπύρα (βασισμένο σε αληθινά γεγονότα). Τελικά, το ένστικτο μου με οδήγησε - τρέχοντας επειδή, φυσικά, είχα αργήσει - στην προβολή του "Τα Άνθη στα Άνθη" στο λιμάνι. Και με δικαίωσε.

Ο Γιώργος Αθανασίου δε μου ήταν γνωστός, ενώ το μόνο που ήξερα για την ταινία ήταν πως είναι ασπρόμαυρη, έχει πολύ διάλογο και δύο μόνο ηθοποιούς. Μέσα από τη ματιά του δημιουργού, ο συνδυασμός των τριών καρποφόρησε και προσέφερε ένα τρυφερό κινηματογραφικό ντεμπούτο, ρεαλιστικό τόσο στο χιούμορ του όσο στην υποβόσκουσα θλίψη του. Το Q&A που ακολούθησε με τον Γιώργο και τους δύο πρωταγωνιστές του, Σοφία Ιωάννου και Κωνσταντίνο Κωνιό, οι οποίοι συν-υπογράφουν και το σενάριο, ήταν τόσο απολαυστικό όσο η ίδια η ταινία. Τρομερά άνετοι μεταξύ τους αλλά και με το κοινό, συζήτησαν για τη σχέση τους, τη δημιουργική τους συνεργασία και το πώς κατέληξαν να γυρίζουν "Τα Άνθη στα Άνθη" σε δύο μέρες, εντελώς μόνοι τους. Φεύγοντας από την αίθουσα, σκεφτόμουν πώς οι τρεις τους έκαναν κάτι τόσο όμορφο να μοιάζει τόσο εύκολο.

Μετά το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης ξαναείδα τον Γιώργο στην Αθήνα, τυχαία κάποιες φορές στα Εξάρχεια κι έπειτα στο Untold Film Festival στο Τριανόν, σε ακόμα μία προβολή της ταινίας του. Η επόμενη επαφή μας έγινε με αφορμή την κυκλοφορία της ταινίας τις αίθουσες (από 1/6), η οποία μας έδωσε την ευκαιρία να τα ξαναπούμε και να εμβαθύνουμε ακόμα περισσότερο, συζητώντας την πνευματική και δημιουργική διαδικασία πίσω από "Τα Άνθη στα Άνθη" και όσα τον οδήγησαν εκεί που βρίσκεται σήμερα. 

"Τα Άνθη στα Άνθη" είναι η πρώτη σου ταινία. Ποια ήταν η σχέση σου με τον κινηματογράφο μέχρι να φτάσεις στη σκηνοθεσία;
Το μικρόβιο μπήκε όταν ήμουν παιδάκι και έβλεπα ταινίες του Χίτσκοκ που τις φέρνανε δώρο με τις εφημερίδες του πατέρα μου. Πλέον εργάζομαι σαν βιντεογράφος/μοντέρ αρκετά χρόνια και παράλληλα ασχολούμαι με την φωτογραφία. Έχω δουλέψει σε διάφορα γυρίσματα και ταινιών και βίντεο κλιπ και έχω κάνει τον ηλεκτρολόγο, βοηθό κάμερας, έχω φτιάξει καφέδες, έχω σφουγγαρίσει πατώματα.

Γιατί επέλεξες τον κινηματογράφο ως μέσο έκφρασης;
Ο κινηματογράφος παντρεύει πολλά μέσα ταυτόχρονα για να φέρει την ιδέα στα μάτια του θεατή. Αισθάνομαι πως μπορεί πραγματικά να αλλάξει έναν άνθρωπο και να του προσφέρει μια νέα οπτική στα πράγματα. Να τον ψυχαγωγήσει, να τον προβληματίσει, να τον κάνει να γελάσει. Παράλληλα νομίζω όλοι χρειαζόμαστε ένα διέξοδο έκφρασης, να επικοινωνήσουμε αυτό που είμαστε στον κόσμο εκεί έξω, και για εμένα ο κινηματογράφος υπηρετεί αυτό το σκοπό.

Οι πρωταγωνιστές είναι δύο γνωστοί-άγνωστοι που αναβάλλουν συνεχώς το χτίσιμο μιας βαθύτερης οικειότητας μεταξύ τους. Εσύ θέλεις να τους δεις (και να τους δούμε) να το καταφέρνουν σε αυτήν την τελευταία μέρα που περνούν μαζί. Τι παρατηρείς σχετικά με τον τρόπο που επικοινωνούμε οι άνθρωποι;
Υπάρχει μια ανάγκη για επικοινωνία και έκφραση μεταξύ των ανθρώπων. Για να εκφράσουμε τι είμαστε, τι νιώθουμε, τι μας προβληματίζει. Ο διάλογος είναι το πιο διαδεδομένο μέσο για αυτό το σκοπό, πράγμα που δεν λειτουργεί πάντα. Οι έννοιες των λέξεων και τα παλαιότερα βιώματα μας εύκολα διαστρεβλώνουν το τι καταλαβαίνει ο καθένας από τον άλλον. Οι χαρακτήρες της ταινίας επιχειρούν να επικοινωνήσουν μέσα σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, πράγμα το οποίο προσφέρει μία πίεση αλλά σίγουρα και μια άνεση καθώς καταβάλλουν παραπάνω προσπάθεια για να επικοινωνήσουν πραγματικά.

Θα μπορούσε κανείς να πει πως το "Τα Άνθη στα Άνθη" είναι μία ρομαντική ταινία, παρότι οι πρωταγωνιστές δεν προσεγγίζουν ο ένας τον άλλον ερωτικά. Γιατί επέλεξες αυτήν τη δυναμική;
Ήθελα να ξεφύγω από το αφήγημα πως σε μία ταινία που - κατά την άποψη μου - έχει πολύ συναίσθημα, πάντα πρέπει να υπάρχει το ρομάντζο, τουλάχιστον με προφανή τρόπο. Μου φάνηκε αστείο που με ρώτησαν αρκετές φορές για αυτό το θέμα και στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Ο καθένας σίγουρα μπορεί να φανταστεί ό,τι θέλει. 

Ποια ήταν η δημιουργική διαδικασία που ακολούθησες; Πώς έφτασαν οι σκέψεις σου στη σελίδα;
Η αλήθεια είναι πως σελίδα δεν υπήρξε ποτέ. Στην περίοδο της καραντίνας όπου μαζευόμασταν φίλοι σε σπίτια για να κάνουμε παρέα, να μιλήσουμε, να επικοινωνήσουμε, κατέγραφα με την κάμερα συζητήσεις, κάπως αρχικά σκεφτόμουν πως θα ήταν μια ταινία η οποία είχε σαν βάση το διάλογο και τίποτα άλλο. Να γνωρίζεις τους χαρακτήρες μέσα από αυτό. Παράλληλα έβλεπα πόσο μεγαλύτερη ανάγκη είχαμε να μιλήσουμε και να εκφραστούμε, καθώς η μοναξιά ήταν τόσο πιο έντονη.

Δεν είναι εύκολο να εμπιστευτεί κανείς την ιδέα του σε άλλα άτομα. Πώς έφτασες στον Κωνσταντίνο και τη Σοφία; Πώς ανταποκρίθηκαν και πώς κύλησε η συνεργασία σας;
Σε μία από αυτές τις καταγραμμένες συζητήσεις συμμετείχαν η Σοφία και ο Κωνσταντίνος.  Αρχίσαμε να δουλεύουμε σαν ομάδα οι τρεις μας, κάνοντας συζητήσεις, και μέσα από αυτό χτίσαμε την ιστορία που είπαμε στον φακό, η οποία μέσω του χρονικού περιορισμού έδινε μεγαλύτερη ανάγκη στους χαρακτήρες για έκφραση.

Το στοιχείο του αυτοσχεδιασμού είναι έντονο στην ταινία, και ίσως αυτό που της προσδίδει την αυθεντικότητα που έκανε τόσους να συνδεθούν. Ήξερες από την αρχή πως ήθελες να υπάρχει αυτό το στοιχείο ή είναι κάτι που προέκυψε στην πορεία;
Σκέφτηκα πως ήθελα την αμεσότητα του ντοκιμαντέρ και το ρεαλισμό μιας πραγματικής συζήτησης χωρίς κάμερες. Η ελληνική γλώσσα έχει κάτι το στημένο και το αιχμηρό, και μέσω του αυτοσχεδιασμού προσπαθήσαμε να φέρουμε τον θεατή κοντά στους χαρακτήρες σα να συμμετέχει και εκείνος, παρά να βρίσκεται σε απόσταση από αυτό που συμβαίνει. 

Πώς ήταν για σένα η εμπειρία του "μοιράσματος" στο πλαίσιο των φεστιβάλ; Πως αισθάνεσαι τώρα που η ψαλίδα ανοίγει και το κοινό μεγαλώνει;
Μου άρεσε πολύ που μπόρεσε να βρει κάποιο κοινό αυτή η ταινία και μου φάνηκε πολύ όμορφο που έκανα συζητήσεις με φοιτητές κινηματογράφου και γενικότερα νεότερο κόσμο που μου είπαν πως πήραν έμπνευση να κάνουν μια ταινία όπως εμείς, με ότι μέσα διαθέταμε.

Η ταινία ακολούθησε τη φεστιβαλική της πορεία και έφτασε σε έναν τελικό προορισμό, τη διανομή. Νιώθεις ότι πέτυχες έναν στόχο ή αυτή η εξέλιξη είναι για σένα περισσότερο μία ευχάριστη έκπληξη;
Είναι σίγουρα μια ευχάριστη έκπληξη, και χαίρομαι που θα μπορέσω να τη μοιραστώ με τόσο κόσμο! Θυμάμαι πάντως από τα γυρίσματα που σκεφτόμουν πως θα είναι ότι πρέπει για θερινό σινεμά. Είναι ιδανική ταινία να την δεις και μετά να πας να την ξεψαχνίσεις με την παρέα σου.

Δημιουργοί και ταινίες που επηρέασαν το όραμα και το στυλ σου;
Από τον Τσάρλι Κάουφμαν: "Η Συνεκδοχή της Νέας Υόρκης" (σκηνοθεσία), "Στο Μυαλό του Τζον Μάλκοβιτς" (σενάριο), "Adaptation” (σενάριο).
Από τον Μάικ Λι: "Γυμνός", "High Times”, "Meantime".
Από τον Τζιμ Τζάρμους: "Πέρα από τον Παράδεισο", "Μια Νύχτα στη Γη", "Μόνο οι Εραστές Μένουν Ζωντανοί".
Από τον Νόα Μπάουμπακ: "Frances Ha", "The Meyerowitz Stories", "Δεσμοί Διαζυγίου".
Από τον Άλεξ Ρος Πέρι: "Βασίλισσα της Γης", "The Color Wheel", "Listen Up Philip".

Προετοιμάζεις κάποιο νέο πρότζεκτ αυτόν τον καιρό; Υπάρχουν ιδέες για επόμενες ταινίες;
Υπάρχουν ιδέες για μικρού μήκους, μεγάλου μήκους που δουλεύονται παράλληλα και ελπίζω μια από αυτές να βρει χρηματοδότηση για να υλοποιηθεί σωστά. Επίσης έχουν σταλεί προτάσεις για ένα θεατρικό- performance που ετοιμάζω, και μια κωμική – δραματική σειρά που ετοιμάζουμε με την αδερφή μου Μαργαρίτα Αθανασίου που είναι εικαστικός.

Για σένα, σε μία πρόταση, "Τα Άνθη στα Άνθη" είναι μία ταινία για...;
Είναι μια ταινία για την ανθρώπινη επικοινωνία, και την ανάγκη μας να μην νιώθουμε μόνοι.