«The Hangover»
Αλήθεια, θυμάστε πότε ήταν η τελευταία φορά που είδατε μια καλή κωμωδία στον κινηματογράφο; Αν δυσκολεύεστε να τη βρείτε δε φταίτε απαραίτητα εσείς, διότι την τελευταία δεκαετία το είδος βρίσκεται σε σταδιακή πτώση, όσον αφορά το σινεμά τουλάχιστον. Από τη μία, τα μεγάλα χολιγουντιανά στούντιο έριξαν την προσοχή τους σε άλλα genres, δίνοντας παράλληλα προτεραιότητα σε παραγωγές με χαμηλό οικονομικό ρίσκο, συχνά εις βάρος της πρωτοτυπίας και των καινοτόμων αφηγήσεων. Από την άλλη, η κωμωδία αναμείχθηκε με είδη όπως οι υπερηρωικές περιπέτειες ("Deadpool", "Thor: Ragnarok") και ο τρόμος ("Scream", "M3gan"), ενώ τελευταία ανακάμπτει ως arthouse υφολογική πρόταση ("Το Τρίγωνο της Θλίψης"). Πάντως, στα ‘00s οι κωμωδίες εξακολουθούσαν όχι μόνο να γνωρίζουν εμπορική επιτυχία, αλλά και να σμιλεύουν την ποπ κουλτούρα. Τότε γνώρισαν άνθιση, για παράδειγμα, οι παρωδίες ("Scary Movie"), οι κωμωδίες γύρω από το σεξ ("American Pie", "Road Trip") και τα stoner movies ("Pineapple Express"). Παραγωγές που, κακά τα ψέματα, περισσότερο μνημονεύονται για το πολιτισμικό αντίκτυπό τους, παρά για το περιεχόμενό τους. Αφού, ως επί το πλείστον περιλαμβάνουν αστεία τα οποία, για να το θέσουμε ευγενικά, δεν έχουν γεράσει καλά. Βέβαια, όλα αυτά δε σημαίνουν πως τις τελευταίες δεκαετίες δεν έχουμε δει και μερικές πραγματικά ξεκαρδιστικές ταινίες. Για αυτό το λόγο, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Γέλιου, συγκεντρώσαμε και παρουσιάζουμε μια λίστα με τις καλύτερες κωμωδίες του 21ου αιώνα.
20. Αστερίξ και Οβελίξ: Επιχείρηση Κλεοπάτρα (2002)
Από τις σπάνιες φορές που ένα σίκουελ ξεπερνά σε επιτυχία την πρώτη ταινία, στη συγκεκριμένη περίπτωση ο Αλέν Σαμπά απέδειξε γιατί δικαίως θεωρείται ένας από τους καλύτερους κωμικούς της Γαλλίας. Με τον ίδιο σε ρόλο σκηνοθέτη, σεναριογράφου και Ιούλιου Καίσαρα, ο δημιουργός κατάφερε να αναγάγει το αγαπημένο κόμιξ των Γκοσινί - Ουμπερζό σε διεθνές φαινόμενο. Είχε στη διάθεσή του τον πιο δαπανηρό προϋπολογισμό στην ιστορία του γαλλικού σινεμά έως τότε (αξίας 58.5 εκατομμυρίων δολαρίων) και εν τέλει κατάφερε να συγκεντρώσει σχεδόν 130 εκατ. δολάρια στο box office. Η αστρονομική επιτυχία επετεύχθει χάρη στην ισορροπία ανάλαφρου σλάπστικ χιούμορ, πειστικής απεικόνισης των "χάρτινων" Γαλατών και μια μεθυστική feelgood ατμόσφαιρα που αναπόφευκτα κέρδισε το κοινό.
19. Φιλενάδες (2011)
Αν και στην πράξη φιλμ που μνημονεύεται για μια από τις πιο κραυγαλέες σκηνές τροφικής δηλητηρίασης στην κινηματογραφική ιστορία, το έργο του Πολ Φέιγκ σε σενάριο των Άνι Μουμόλο και Κρίστεν Γουίγκ, πέτυχε πολλαπλές νίκες σε επίπεδο πολιτισμικής επιρροής. Αφενός, ανέτρεψε κινηματογραφικά τον "κανόνα" του "Hangover", ο οποίος ήθελε την πέρα από τα όρια, σεξουαλικοποιημένη, αθυρόστομη κωμωδία να αποτελεί ένα αρρενωπά στρέιτ προνόμιο. Αφετέρου, κατάφερε να αποσπάσει δύο υποψηφιότητες για Όσκαρ (πρωτότυπου σεναρίου, β’ γυναικείου ρόλο), κάτι εξαιρετικά σπάνιο για ταινία του είδους. Διόλου αμελητέο, επίσης, το ότι ξεπέρασε τα 300 εκατομμύρια δολάρια σε έσοδα, νούμερο τρομακτικό ακόμα και σήμερα.
18. Anchorman: The Legend of Ron Burgundy (2004)
Σκηνοθετικό ντεμπούτο του Άνταμ ΜακΚέι, του ανθρώπου πίσω από φανταστικά πολιτικά δράματα όπως το "Μεγάλο Σορτάρισμα" (2015) και το "Vice: Ο Δεύτερος στην Ιεραρχία" (2018), το "Anchorman" γεννήθηκε στο σετ του "Saturday Night Live". Η ζωντανή εκπομπή η οποία τα τελευταία 48 χρόνια διευρύνει την γκάμα της κωμωδίας μέσα από τα εβδομαδιαία σκετς της, είχε τότε τον ΜακΚέι ως "γραφιά" και τον Γουίλ Φέρελ ως ένα από τα πιο λαμπρά αστέρια της. Οι δυο τους είχαν ως αφετηρία του σεναρίου τους τη διάθεση να διακωμωδήσουν έναν ευρέως διαδεδομένο τύπο άντρα στα ηδονιστικά ‘70s. Εκείνου του αρσενικού ο οποίος κατάφερνε να κάνει καριέρα βασισμένος σε μια τοξική αυτοπεποίθηση, έχοντας ωστόσο ανύπαρκτο ταλέντο. Κάπως έτσι φτιάχτηκε ο χαρακτήρας του παρουσιαστή Ρον Μπούργκουντι, ο οποίος καλείται να σταματήσει τα ατελείωτα πάρτι και τη σεξιστική συμπεριφορά στο στούντιο, όταν μια ανερχόμενη δημοσιογράφος προσλαμβάνεται ως συμπαρουσιάστριά του. Εμπόδιο, φυσικά, μπαίνει η όχι και τόσο οξυμένη ευφυΐα του…
17. Team America: World Police (2004)
Αν κάποιος που διαβάζει αυτές τις γραμμές δε γνωρίζει τι εστί "Team America: World Police", οφείλουμε πρώτα από όλα να ξεκαθαρίσουμε πως η ταινία γυρίστηκε από τους δημιουργούς του "South Park". Έτσι, προετοιμάζεται κάπως το έδαφος για όσα διαδραματίζονται σε μια κωμωδία που δεν αναγνωρίζει καμία σύμβαση, αφού μεταξύ άλλων απεικονίζει τον οσκαρικό ντοκιμαντεριστα Μάικλ Μουρ σε αποστολή αυτοκτονίας και ηθοποιούς να μάχονται κατά της τρομοκρατίας έχοντας ως όπλο… την υποκριτική τους τέχνη (δεν κάνουμε καν πλάκα). Α επίσης, στην ταινία δεν πρωταγωνιστούν ηθοποιοί αλλά μαριονέτες. Υπάρχει κάτι άλλο να πούμε;
16. Superbad (2007)
Σημαντικό κομμάτι του να είσαι έφηβος στα ‘00s, σήμαινε να πανηγυρίζεις που δε χρειαζόσουν μια ψεύτικη ταυτότητα σαν του McLovin, το μάλλον διασημότερο πλαστό κρατικό έγγραφο της μεγάλης οθόνης. Ταινία που γνωρίζει πολύ καλά σε ποιους απευθύνεται, ήτοι αγόρια που σκέφτονται διαρκώς τα κορίτσια, καταφέρνει εν τέλει να ειρωνεύεται τη νεανική λίμπιντο και να προσφέρει μπόλικα γέλια. Στο ενδιάμεσο, αποτέλεσε το όχημα για να εδραιωθεί το όνομα των Τζόνα Χίλ και Μάικλ Σέρα που κρατούν τους πρωταγωνιστικούς ρόλους.
15. Ο Άι Βασίλης Είναι Λέρα (2004)
Τίτλος που σίγουρα έχεις δει σε βίντεο κλαμπ και νοίκιασες αποκλειστικά εξαιτίας της ελληνικής μετάφρασης, χωρίς όμως να περιμένεις και πολλά, η χριστουγεννιάτικη κωμωδία του Τέρι Ζούιγκοφ ("Ghost World") είναι κλασική περίπτωση ευχάριστης κινηματογραφικής έκπληξης. Ο Μπίλι Μπομπ Θόρντον σε ρόλο βρωμόστομου κομπιναδόρου "Αγίου", η Λόρεν Γκρέιαμ στα πάνω της λόγω "Οικογένειας Γκίλμορ" και ένα ποτ πουρί μαυρόψυχου χιούμορ βασισμένο σε μια γκρίζα ηθική πυξίδα, οδηγούν σε ένα ανέλπιστο σουξέ for the ages.
14. Ο Θάνατος του Στάλιν (2017)
Θέλει κότσια να γυρίσεις μια (οποιαδήποτε) ταινία με θέμα το τέλος της ηγεμονίας του Στάλιν, ωστόσο ο Αρμάντο Ιανούτσι δεν είναι ένας τυχαίος. Μετρ της σύγχρονης πολιτικής σάτιρας ("The Thick of It", "Veep"), ο Βρετανός εδώ κόβει και ράβει, φτιάχνοντας μια αντιεξουσιαστική κωμωδία με καταιγιστικούς διαλόγους και σπιρτόζικο μαύρο χιούμορ, η οποία φλερτάρει, χωρίς όμως τελικά να αγκαλιάζει, την εύκολη φάρσα. Διαβάστε την αναλυτική κριτική του "α" εδώ.
13. Παρθένος Ετών 40 (2005)
Ως σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός, ο Τζαντ Άπατοου έχει υπάρξει καθοριστικός στο σμίλευμα της μοντέρνας, χοντροκομμένης, σεξουαλικά φορτισμένης αμερικανικής κωμωδίας ("Με την Πρώτη", "Κατακούτελα"). Η κορυφή της συγκεκριμένης τάσης ήρθε μόλις στην πρώτη σκηνοθετική δουλειά του Άπατοου, η οποία συγχρονίστηκε άψογα με την καριέρα του πρωταγωνιστή στην ταινία Στιβ Καρέλ. Ο κωμικός ήδη γνώριζε τρομερή δημοφιλία χάρη στο τηλεοπτικό "Office", εδώ όμως τελειοποίησε το ερμηνευτικό στιλ για το οποίο έγινε δικαίως διάσημος. Σχεδόν 20 χρόνια μετά την πρεμιέρα, τα σημάδια του χρόνου καθαρογράφονται στην ταινία, τόσο σε επίπεδο αστείων όσο και στο διακύβευμα του πράγματος: θα φαινόταν τόσο φοβερό στο κοινό σήμερα που κάποιος δεν έχει κάνει σεξ στα 40; Και εάν ναι, θα ήταν αυτοσκοπός η παντρειά με μια "σωστή" γυναίκα; Το 2005, πάντως, τα κοντα 180 εκατομμύρια δολάρια που συγκέντρωσε η παραγωγή μαρτυρούν πως ήταν, ως ένα βαθμό, προϊόν της εποχής της.
12. Kung Fu Hustle (2004)
Αδίκως υποτιμημένη ταινία, σκηνοθετημένη από τον Στίβεν Τσόου που σκαρφίστηκε το ασύλληπτο "Shaolin Soccer" (2001), η οποία θα έπρεπε να μνημονεύεται συχνότερα. Εντελώς αλλοπρόσαλλη, καθώς καταργεί κάθε έννοια λογικής, η υπόθεση τοποθετείται στη Σαγκάη της δεκαετίας του ‘40, όπου ένας φέρελπις γκάνγκστερ γίνεται μέλος μιας αιμοβόρου συμμορίας. Όμως, η κατάσταση περιπλέκεται τη στιγμή που η ομάδα τους έρθει αντιμέτωπη με τους κατοίκους μιας γειτονιάς, οι οποίοι τους αποκρόουν με υπερφυσικές δυνάμεις. Κωμωδία πολεμικών τεχνών που κάνει το "Τα Πάντα Όλα" να ωχριά μπροστά της, το φιλμ που κυκλοφόρησε στην Ελλάδα με τον τίτλο "Κουνγκ Φου… Ζιο!" (!) πρέπει πραγματικά να το δεις για να το πιστέψεις.
11. Τροπική Καταιγίδα (2008)
Τρεις χολιγουντιανοί σούπερ σταρ γυρίζουν στη ζούγκλα μια πολεμική περιπέτεια. Όταν διαπιστώσουν ότι οι έμποροι ναρκωτικών που τους κυνηγούν δεν είναι μέρος του σεναρίου, θα είναι πλέον αργά. Μπεν Στίλερ μπροστά και πίσω από την κάμερα, Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ σε προβοκατόρικο ρόλο που του έφερε οσκαρική υποψηφιότητα μετά από 16 χρόνια, Τζακ Μπλακ με βαμμένο ξανθό μαλλί και σκηνές που χρόνια μετά έγιναν meme. Το βασικό ερώτημα, βέβαια, είναι πώς κατάφερε ο Στίλερ να τη "γλιτώσει" με τη σωρεία αστείων που φλερτάρουν με το όριο. Η απάντηση είναι απλή: κοροϊδεύοντας το ίδιο το Χόλιγουντ και την εμμονή του με την εικόνα και αγνοώντας τους κινδύνους.
10. Καυτοί και Άσφαιροι (2007)
Πώς θα ήταν η "Μεγάλη των Μπάτσων Σχολή" αν διέθετε καλόγουστο χιούμορ, κινηματογραφόφιλες αναφορές κι έναν σκηνοθέτη της προκοπής - εν προκειμένω τον Έντγκαρ Ράιτ στα καλύτερά του; Θα έμοιαζε πολύ σ’ αυτή την σπιντάτη σάτιρα που διαθέτει ιδέες, φλέγμα και την απαραίτητη κινηματογραφική τρέλα που την κάνουν να λειτουργεί αποτελεσματικά τόσο σαν κωμωδία όσο και σαν αστυνομική περιπέτεια.
9. Καυτό Απόρρητο (2008)
Ο Τσαντ και η Λίντα, συνάδελφοι σε ένα γυμναστήριο, βρίσκουν ένα CD με κωδικοποιημένες πληροφορίες που ανήκει σε έναν πρώην πράκτορα της CIA. Αποφασίζουν να τον εκβιάσουν, όταν όμως εκείνος αρνείται να τους πληρώσει, απευθύνονται στη ρώσικη πρεσβεία. Η επιστροφή στους κωμικούς τόνους έκανε πάρα πολύ καλό στα αδέρφια Τζόελ και Ίθαν Κοέν, οι οποίοι σαρκάζουν χωρίς έλεος τους κατασκόπους, την ψυχροπολεμική υστερία και την απέραντη ανθρώπινη ματαιοδοξία. Ξεκαρδιστικό σενάριο, τέλειο σκηνοθετικό τάιμινγκ, απολαυστικά ανόητοι η Φράνσις ΜακΝτόρμαντ κι ο Μπραντ Πιτ.
8. Borat (2006)
Ενώ ο "πόλεμος ενάντια στην Τρομοκρατία" βρισκόταν στο απόγειό του και οι ΗΠΑ έστελναν ακόμα εκατοντάδες στρατεύματα στο Ιράκ, ο Σάσα Μπάρον Κοέν αποφάσισε να απογυμνώσει τον παραλογισμό της αμερικανικής κουλτούρας με τον πιο ακραίο τρόπο. Υποδύθηκε, διόλου τιμητικά, ένα δημοσιογράφο από το Καζακστάν, ο οποίος περνά τον Ατλαντικό δήθεν ένα ντοκιμαντέρ. Φάρσα και μυθοπλασία δε ξεχωρίζουν σε μια ταινία - σκάνδαλο, της οποίας το σοκ ακόμα δεν έχει ξεπεράσει το αμερικανικό κοινό.
7. Πόλεμος Εκτός Προγράμματος (2009)
Ο δεύτερος Ιανούτσι της λίστας έρχεται με τη μορφή spin-off της άψογης σειράς "The Thick of It" και με πρωτότυπο τίτλο "In the Loop", ο οποίος πρόχειρα μεταφράζεται ως το να είσαι "στη φάση". Αυτό προσπαθούν να πετύχουν οι πολιτικοί πρωταγωνιστές, καθώς μια σειρά από ατυχή γεγονότα παίρνουν σάρκα και οστά, εξαιτίας της ατυχούς δήλωσης ενός υπουργού που υποστήριξε τη διεξαγωγή πολέμων. Σταδιακά, οι ήρωες ενδιαφέρονται πολύ περισσότερο από το τι κανονίζεται παρασκηνιάκα, θέλοντας να είναι μέρος των δολοπλοκιών ώστε να μην πάθουν πολιτικό fomo, παρά να κάνουν τη δουλειά τους. Φανταστείτε το "Succession", εν ολίγοις, χωρίς το δράμα και με μπόλικο απολαυστικό χιούμορ.
6. Four Lions (2010)
Παρόν στις περισσότερες λίστες με τις καλύτερες βρετανικές κωμωδίες του 21ου αιώνα, το βραβευμένο με BAFTA σκηνοθετικό ντεμπούτο του Κρις Μόρις δεν έφτασε παραδόξως ποτέ ως τις ελληνικές αίθουσες. Αντιθέτως, πολύ λογικά δεν έκανε πρεμιέρα στις περισσότερες μουσουλμανικές χώρες του κόσμου, καθώς επιχειρεί μια μετωπική επίθεση στον ισλαμικό φονταμενταλισμό, αλλά και κάθε είδους φανατισμό που εμποδίζει τους ανθρώπους να συνδιαλλαγούν πολιτισμένα και να συνυπάρξουν ειρηνικά. Πώς συμβαίνει αυτό; Μέσα από τις περιπέτειες τεσσάρων παντελώς ανίκανων αντρών, οι οποίοι κάνουν ό,τι μπορούν για να γίνουν τρομοκράτες, αποτυγχάνοντας ξεκαρδιστικά.
5. Best in Show (2000)
Δεξιοτέχνης του αυτοσχεδιαστικού χιούμορ και ιθύνων νους ίσως του καλύτερου mockumentary όλων των εποχών ("This is Spinal Tap"), ο Κρίστοφερ Γκεστ στις αρχές του μιλένιουμ παρέδωσε ένα ακόμα διαμάντι. Φυσικά με τη μορφή ψευδούς ντοκιμαντέρ, το "Best in Show" ακολουθεί πέντε εκκεντρικούς ιδιοκτήτες σκυλιών που διαγωνίζονται σε εξειδικευμένους διαγωνισμούς για τετράποδα. Οι ιδιοτροπίες και οι μονομίες τους δημιουργούν έναν καμβά πάνω στον οποίο ξεδιπλώνονται σκετς - instant classics. Όπως εκείνο που ο χαρακτήρας του Γιουτζίν Λέβι ομολογεί πως δεν μπορεί να χορέψει γιατί έχει δύο αριστερά πόδια. Και το εννοεί. Τώρα που το σκεφτόμαστε, αν δε σας αρέσουν τα λογοπαίγνια, μάλλον δείτε μια επιφύλαξη την ταινία… Το φιλμ, πάντως, έχει αγαπηθεί ιδιαιτέρως από το κοινό, το οποίο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την Αριάνα Γκράντε. Πρόσφατα, μάλιστα, η ποπ σταρ έκανε τις δικές της -πραγματικά καλές!- αναπαραστάσεις μερικών σκηνών από την ταινία. Δείτε εδώ.
4. Shaun of the Dead (2004)
Ξανά Έντγκαρ Ράιτ στη λίστα, μα δε γίνεται αλλιώς. Με αυτό το ξέφρενο zombie movie που είναι και λίγο ρομαντική κομεντί αλλά και συνολικά απενοχοποιημένα, ο σκηνοθέτης άρχιζε να χτίζει μια ζηλευτή καριέρα που τον έκανε διάσημο. Τα κατάφερε αντιμετωπίζοντας τους νεκροζώντανους ως αυτό που είναι (αργοί και ανόητοι) και τους ανθρώπους επίσης όπως πραγματικά είναι (αργοί και ανόητοι). Το αποτέλεσμα είναι ακαταμάχητα διασκδεδαστικό, με πολλές σκηνές ανθολογίας και μια αξέχαστη σεκάνς σε μια παμπ περικυκλωμένη από ζόμπι.
3. What We Do In The Shadows (2014)
Λίγοι γνώριζαν το όνομα Τάικα Γουαϊτίτι πριν από αυτό το κωμικό mockumentary για την κρυφή ζωή μιας παρέας από βαμπίρ στον κόσμο των ανθρώπων. Πλοκή που από μόνη της σε παρακινεί να μάθεις περισσότερα, ταινία που γέννησε μία εξίσου πετυχημένη τηλεοπτική μεταφορά και σπάνιας κοπής χιούμορ που δεν παίρνει καμία στιγμή σοβαρά τον εαυτό του. Fun fact, η ταινία δεν κυκλοφόρησε ποτέ στην Ελλάδα!
2. The Hangover (2009)
Στο πνεύμα των ταινιών του Άπατοου, δηλαδή των αρρενωπών buddy movies που χαρακτηρίζονται από αθυροστομία, υπερβολή και σεξουαλική διέγερση, ο μετέπειτα σκηνοθέτης του "Joker" Τοντ Φίλιπς εδώ το τερμάτισε. Η ιστορία γνωστή, μια παρέα φίλων ταξιδεύει για μπάτσελορ πάρτι στο Λας Βέγκας, όμως μετά από μια νύχτα κραιπάλης χάνει το γαμπρό. Από εκεί και πέρα ξεκινάει μία εκτός ελέγχου σπαρταριστή περιπέτεια διαδοχικών ανατροπών (ποιος δε θυμάται τον Κεν Τζέονγκ να πετάγεται ολόγυμνος από ένα πορτ μπαγκάζ;) και ανεξέλεγκτων σκηνικών που έδωσαν νέο νόημα στο αφηγηματικό σχήμα "υπερβολικά σίγουροι για τον εαυτό τους άντρες πάνε διακοπές για να τα σπάσουν όλα". Για ένα διάστημα, μάλιστα, το "Hangover" δημιούργησε μιμητές σαν τις "Φιλενάδες" και το "Πάρτι Γυναικών" (2017) ή το ελληνικό "Bachelor"(!), τάση που ευτυχώς φαίνεται να έχει σταματήσει.
1. Αποστολή στην Μπριζ (2008)
Το χιούμορ πολύ συχνά μπορεί να αποδειχθεί το καλύτερο εργαλείο για να ψυχογραφηθεί η ανθρώπινη ψυχή και ο Μάρτιν ΜακΝτόνα, ένας από τους σημαντικότερους εν ενεργεία κινηματογραφικούς δημιουργούς, το γνωρίζει πάρα πολύ καλά. Εν προκειμένω, χρησιμοποιώντας κατάμαυρη κωμωδία και δύο άρτια συνυασμένους ηθοποιούς (Μπρένταν Γκλίσον & Κόλιν Φάρελ), ο ΜακΝτόνα μιας προσκαλεί στην οδύσσεια για τη σωτηρία μιας ελαττωματικής ψυχής, σερβίροντας μερικούς από τους καλύτερους διαλόγους του σύγχρονου σινεμά. Πεσιμισμός και αμοραλισμός μαζί με κοφτερές ατάκες, δίνουν τον τόνο σε ένα φιλμ που μιλά διακριτικά και για τον κόσμο που έχει πάψει να ελπίζει μα αναζητά την έξοδο διαφυγής.
