Σε μια κρίσιμη συγκυρία για το μέλλον των σκοτεινών αιθουσών, ξεκινάμε στο "α" ένα εκτεταμένο ρεπορτάζ στο πλαίσιο του οποίου συνομιλούμε με τους ανθρώπους της αγοράς, αναζητώντας χειροπιαστές λύσεις που θα διασφαλίζουν την ύπαρξη του κινηματογράφου στην Ελλάδα.
Στη σειρά των άρθρων που θα δημοσιεύονται τις επόμενες εβδομάδες και έχει ήδη ξεκινήσει, συνεχίζουμε με την εταιρία διανομής New Star Art Films και τον υπεύθυνό της Βελισσάριο Κοσσυβάκη, ο οποίος απαντά στις ερωτήσεις του "α". Το συνολικό σκεπτικό του ρεπορτάζ μπορείτε να το βρείτε εδώ, ενώ όλες οι απαντήσεις των συμμετεχόντων θα βρίσκονται εδώ. Ο λόγος στον κύριο Κοσσυβάκη.
Μαζί με τις απαντήσεις του, ο κ. Κοσσυβάκης μας έστειλε το ακόλουθο σημείωμα:
"Η New Star από το 2014 που διαχειρίζεται τους κινηματογράφους Αλκυονίς (μέχρι το 2019) και σήμερα το Studio, έδωσε ιδιαίτερο βάρος στους δύο αυτούς ιστορικούς κινηματογράφους τέχνης φέρνοντας ταινίες ειδικά για αυτούς τους δύο χώρους αλλά και για τους θερινούς κινηματογράφους. Επιλέγαμε τις ταινίες με ιδιαίτερα αυστηρά σινεφίλ κριτήρια και ως εκ τούτου η γνώμη μας δεν μπορεί να καλύψει ένα ευρύτερο φάσμα διανομής εμπορικών ταινιών. Κάθε χρόνο εκτός των δύο ετών του COVID-19, ο κινηματογράφος έχει σταθερή άνοδο της πελατείας του και τους τελευταίους μήνες, που ξεκινήσαμε τον εορτασμό των τελευταίων χρόνων της λειτουργίας του, έχει υπερδιπλασιάσει τους θεατές του με συνεχή ανοδική πορεία. Επαναλαμβάνουμε, όμως, ότι αυτή είναι μια δουλειά στοχευμένη και την υπηρετούμε με αφοσίωση, αλλά σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί μέτρο σύγκρισης για την ελληνική αγορά και τους κινηματογράφους. Ούτε αποτελεί πρόταση για λύση στην κρίση".
Ποια ήταν η πιο έντονη αλλαγή που παρατηρήσατε στην αγορά πριν και μετά το ξέσπασμα της πανδημίας;
Εμφανίστηκαν νέες εταιρείες διανομής, περισσότερες ταινίες στην αγορά και περιορίστηκε η δυνατότητα οι ανεξάρτητες καλλιτεχνικές ταινίες να βρουν θέση στην αγορά και στις αίθουσες. Πολλές ταινίες διανέμονται για δύο εβδομάδες το πολύ και μετά εξαφανίζονται. Πρακτικά εξαφανίστηκε η β' προβολή.
Με δεδομένη την πρόσφατη επιτυχία της Γιορτής του Σινεμά, θα ήταν δόκιμο να μειωθεί η γενική τιμή του εισιτηρίου;
Η New Star υποστηρίζει πάντα ότι είναι αναγκαίος μονόδρομος η ριζική και μόνιμη μείωση του εισιτήριου σε όλες τις αίθουσες με όποια μορφή επιλέξει ο κάθε κινηματογράφος π.χ. προσφορές, εκπτωτικά κουπόνια, δυο εισιτήρια στην τιμή του ενός κ.λ.π. Η τιμή που εμείς πιστεύουμε ότι πρέπει να έχει το εισιτήριο είναι μία γενική είσοδος στα 7 ευρώ και 5 ευρώ (άνεργοι, ΑμεΑ, νέοι). Είναι σημαντικό, η τιμή των εισιτηρίων να μειωθεί με πρωτοβουλία και υποστήριξη των εταιρειών διανομείς και όχι των αιθουσαρχών. Θα προτείναμε η πρωτοβουλία για τα 2 ευρώ γενική είσοδος να καθιερωθεί για τα επόμενα χρόνια και το 2023 να επαναληφθεί τρεις φορές και να αφορά το σύνολο των ταινιών που προβάλλονται τη συγκεκριμένη μέρα. Επίσης, να μη φαίνεται σαν πρωτοβουλία συγκεκριμένων εταιρειών διανομής αλλά του συνόλου των διανομέων.
Την τελευταία διετία έχει σημειωθεί μια αισιόδοξη ανάκαμψη της δημοφιλίας των θερινών κινηματογράφων. Πώς μπορεί να έχει συνέχεια η επιτυχία τους; Επηρεάζεται ο τρόπος διανομής των ταινιών από την απήχηση των open air cinemas;
Η ευπρόσδεκτη και ενθαρρυντική αύξηση των θεατών των θερινών κινηματογράφων τις δυο τελευταίες σεζόν οφείλεται, κυρίως, στο ότι υπήρχε το αίσθημα του εγκλεισμού πολύ έντονο τον τελευταίο καιρό λόγω της πανδημίας. Ο θερινός κινηματογράφος, επίσης, εξακολουθεί να είναι η οικονομικότερη διασκέδαση. Δε νομίζουμε ότι έπαιξε γενικότερο ρόλο η επιλογή των ταινιών μιας και σχεδόν όλες είχανε κάποια ικανοποιητικά εισιτήρια. Η φετινή καλοκαιρινή σεζόν θα δείξει αν αυτή τάση θα συνεχιστεί ανοδικά ή αν το κοινό θα επιλέξει με πιο αυστηρά κριτήρια ως προς την επιλογή των ταινιών.
Φέτος πιστεύουμε ότι θα παίξει πιο σημαντικό ρόλο η επιλογή των ταινιών από τα δύο προηγούμενα χρόνια και το κοινό θα είναι πιο επιλεκτικό. Οι εταιρείες διανομής πιστεύουμε ότι πρέπει να προσαρμόσουν τις επιλογές τους σε συγκεκριμένες, με βάση τον γενικότερο προσανατολισμό που έχουν και να επιμείνουν σε αυτόν και να μην κυνηγάνε πρόσκαιρες εισπρακτικές επιτυχίες. Η κάθε εταιρεία πρέπει να έχει μία σαφή ταυτότητα, να έχει σταθερές συνεργασίες με συγκεκριμένους κινηματογράφους και να χτίζει το κοινό της σε βάθος χρόνου και όχι ευκαιριακά. Η θερινή περίοδος είναι μόνο τέσσερις μήνες και οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται όλο τον χρόνο έχουν άλλους οχτώ μπροστά τους.
Θα βοηθούσε η δημιουργία ενός κρατικού φορέα, όπως για παράδειγμα η Unifrance, ώστε να υποστηρίζεται διαρκώς η διανομή ελληνικών ταινιών από μια κεντρική πηγή;
Οπωσδήποτε χρειάζεται κάτι παρόμοιο, αλλά να έχουν πρόσβαση σε αυτόν όλοι οι Έλληνες δημιουργοί. Να υπάρχει ενιαία, ισότιμη υποστήριξη αλλά και αναλογική από τον κρατικό φορέα σε όλες τις ταινίες ώστε να βρουν διανομή. Να έχουν όλες οι ταινίες ένα μίνιμουμ υποστήριξης στην παραγωγή των υλικών που απαιτούνται, παρουσίαση στα κρατικά αλλά και στα ιδιωτικά μέσα και αναλογικά ο τρόπος υποστήριξης να αυξάνεται με το ύψος της επένδυσης. Επίσης, κάτι άλλο σημαντικό, η κριτική παρουσίαση όλων των ταινιών να έχει ξεχωριστή στήλη και ουσιαστικό περιεχόμενο ύλης και ισότιμη παρουσίαση ώστε π.χ. μια ελληνική ταινία της εβδομάδας να μη χάνεται μέσα στον όγκο πληροφοριών και κριτικών για τα αριστουργήματα της έβδομης τέχνης. Τα μέτρα σύγκρισης των ταινιών είναι διαφορετικά και ποικίλουν αλλά η κριτική πρέπει σε κάθε ταινία να είναι αναλογικά η ίδια είτε το έργο είναι μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας είτε μικρής.
Η καθιέρωση αφιερωμάτων ή άλλων ειδών προβολών – event πόσο εφικτό είναι να γίνουν και να προσελκύσουν νέους θεατές;
Η New Star έχει καθιερώσει τη διοργάνωση events και σχεδόν κάθε εβδομάδα οργανώνουμε τέτοιες ενέργειες. Κάποιες με περισσότερη απήχηση, κάποιες με λιγότερη αλλά με αυτές προσελκύεται νέο κοινό. Δεν είμαστε σίγουροι αν αυτό θα λειτουργούσε αν όλοι οι διανομείς έκαναν το ίδιο αλλά σίγουρα είναι κάτι που πρέπει όλοι να δοκιμάσουμε. Τα τελευταία χρόνια παρουσιάζεται μία έντονη δραστηριότητα από ιδιωτικές μεγάλες εταιρείες. Φορείς από Δήμους και από άλλους, διοργανώσεις φεστιβάλ ή ειδικών αφιερωμάτων που είναι δωρεάν για το κοινό και που λειτουργούν ανταγωνιστικά με τις εταιρείες διανομής, αλλά και με συγκεκριμένους κινηματογράφους. Διαπιστώνουμε ένα σημαντικό ποσοστό του κοινού όπου ψάχνει καθημερινά τις δωρεάν εκδηλώσεις για να κάνει την έξοδό του χωρίς άλλα κριτήρια επιλογής. Αυτό είναι ένα σημαντικό ποσοστό θεατών που πρακτικά χάνεται από τα εισιτήρια και που δε προτίθεται να πληρώσει ξανά αντίτιμο εισιτηρίου.
Η υπερπροσφορά τίτλων στις μαρκίζες ναι μεν δημιουργεί έναν καλοδεχούμενο πλουραλισμό, ωστόσο κατακερματίζει την προσοχή του κοινού και μειώνει το χρόνο προβολής μιας ταινίας. Είναι θεμιτή η μείωση των ταινιών που έρχονται στην Ελλάδα και πώς αυτό θα μπορούσε να "επιβληθεί" σε μια ελεύθερη αγορά; Σε αυτή την περίπτωση τα θύματα δεν θα ήταν οι μικρές, καλλιτεχνικές ταινίες;
Συμφωνούμε απόλυτα με την τελευταία διαπίστωση. Δε θέλουμε να μπει κανένας περιορισμός και να βγαίνουν όσες ταινίες την εβδομάδα επιθυμούν οι διανομείς και μπορούν να βγάλουν. Οποιοσδήποτε περιορισμός στον αριθμό των ταινιών ανά εβδομάδα θα πλήξει τις ανεξάρτητες εταιρείες διανομής. Τα μεγάλα γραφεία που έχουν την οικονομική και όχι μόνο δυνατότητα να προγραμματίζουν την ταινία που θέλουν μήνες πριν, θα συνεχίσουν να το κάνουν. Οι ανεξάρτητες εταιρείες διανομής δεν έχουν αυτή την πολυτέλεια και πάρα πολλές φορές οι σημαντικότερες καλλιτεχνικές ταινίες έρχονται από ανεξάρτητα γραφεία. Σίγουρα, πολλές ταινίες δεν έχουν τη δυνατότητα συνέχισης, καθώς ουσιαστικά έχει εξαφανιστεί η β' προβολή και μόνο οι θεατές μέσω του αριθμού εισιτηρίων που κόβονται μπορούν να αλλάξουν αυτό το status. Είναι ένα πρόβλημα που δε λύνεται εύκολα, έχει τα αρνητικά του και τα θετικά του, αλλά οποιαδήποτε ταινία επιλέξει ένας διανομέας να μπορεί να διανεμηθεί.
Πρακτικά έχουμε δει ότι σχεδόν καμία ταινία από ανεξάρτητα γραφεία διανομής δεν ήταν κάτω του μέτριου και σχεδόν όλες ήταν πολύ καλές και πάνω, ενώ αντίθετα δεκάδες ταινίες των στούντιο που διανέμονται έτσι κι αλλιώς στα πακέτα των εταιρειών ήταν από κάτω του μετρίου έως κακές. Είναι μια πραγματικότητα που πρέπει να την αποδεχτούμε προσωρινά και σιγά-σιγά να προσπαθήσουμε να την αλλάξουμε η κάθε εταιρεία διανομής με τα μέσα που έχει και το κοινό με τις επιλογές του. Σημαντικά θα μπορούσαν να συμβάλλουν σε αυτό και οι κριτικοί κινηματογράφου, παρουσιάζοντας κάθε εβδομάδα το σύνολο των ταινιών που βγαίνουν και όχι μόνο κάποιες από αυτές. Αν εξαιρέσουμε το Αθηνόραμα που και σαν οδηγός πόλης παρουσιάζει κάθε βδομάδα το σύνολο των ταινιών που βγαίνουν, στα άλλα μέσα δεν παρουσιάζεται ολόκληρο το σύνολο των ταινιών που κυκλοφορούν κάθε εβδομάδα. Όλες οι ταινίες της εβδομάδας δικαιούνται να έχουν παρουσία τουλάχιστον μια φορά τη συγκεκριμένη βδομάδα από το σύνολο των μέσων. Το αν αρέσει στον κάθε κριτικό η ταινία, το πώς θα την παρουσιάσει και τη βαθμολογία θα βάλει είναι αποκλειστικά δικό του θέμα.
Πόσο θα βοηθούσε η "είσοδος" του κινηματογράφου ως διδακτέα ύλη στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση; Θα ήταν μια πιθανή λύση οι συχνότερες πρωινές προβολές σε σχολεία για να εξοικειωθούν τα παιδιά με την ατμόσφαιρα της σκοτεινής αίθουσας;
Φυσικά είναι πολύ ουσιαστικό να υπάρχει στη διδακτέα ύλη των σχολείων ο κινηματογράφος σαν τέχνη και τα σχολεία τουλάχιστον τέσσερις φορές τον χρόνο, θεσμοθετημένες από το κράτος, να παρακολουθούν ταινίες στην αίθουσα, να μην επιτρέπονται προβολές ολόκληρων κινηματογραφικών ταινιών στα σχολεία με αμφιβόλου ποιότητας συνθήκες προβολής σε σχολικές αίθουσες εκδηλώσεων κ.λ.π. Κάθε ταινία καλό θα ήταν να προλογίζεται από κάποιον ειδικό ή αρμόδιο εκπαιδευτικό για την ταινία αυτή καθ' αυτή και τη γενικότερη ιστορία του κινηματογράφου.
Πιστεύετε πως ο χαρακτηρισμός κάποιων κινηματογραφικών αιθουσών ως διατηρητέες θα έλυνε το πρόβλημα επιβίωσής τους; Αν η εκμετάλλευσή τους δεν είναι κερδοφόρα, πώς θα μπορέσουν να παραμείνουν ανοικτοί;
Ο χαρακτηρισμός ενός χώρου ως διατηρητέος από μόνος του είτε ως προς τη χρήση είτε ως προς το ακίνητο δε λύνει κανένα πρόβλημα. Χρειάζεται ενεργή και αποφασιστική υποστήριξη του κράτους για τους ιστορικούς κινηματογράφους με μονή ή διπλή αίθουσα ώστε να μπορέσουν να συνεχίσουν να προσφέρουν στην κοινότητα και να καθιστούν την ιδιωτική επιχείρηση βιώσιμη. Σε αντάλλαγμα αυτής της παροχής, ο κινηματογράφος θα υποχρεούνταν να έχει μειωμένο εισιτήριο για τους περίοικους, δωρεάν προβολές για τα γειτονικά σχολεία και προγραμματισμένες δωρεάν εκδηλώσεις για συλλόγους και φορείς της περιοχής. Ανάλογα με την οικονομική ετήσια υποστήριξη που θα έδινε το κράτος στον συγκεκριμένο κινηματογράφο. Μια καλή αρχή θα ήταν όλες οι μονές και οι διπλές αίθουσες της Αθήνας και των μεγάλων πόλεων να μην μπορούν να αλλάξουν χρήση με κρατική απόφαση.
Ποιες είναι, συμπερασματικά, οι κινήσεις που πρέπει να γίνουν όλους τους εμπλεκομένους ώστε ο κινηματογράφος να παραμείνει λαϊκή διασκέδαση και υπόθεση της σκοτεινής αίθουσας;
Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος είχε πει: "Όταν καταργηθεί η σκοτεινή αίθουσα και η οθόνη, η μαγεία θα έχει χαθεί". Για να μη χαθεί λοιπόν η μαγεία και να επιβιώσουν οι κινηματογράφοι παραμένοντας μία γνήσια λαϊκή διασκέδαση πρέπει:
1. Το κράτος να ενισχύσει ουσιαστικά τις μονές - διπλές αίθουσες με ετήσια επιχορήγηση με αντισταθμιστικά οφέλη υπέρ της κοινότητας.
2. Οι διανομείς να βοηθήσουν στην καθιέρωση οικονομικότερου εισιτηρίου ώστε οι σινεφίλ θεατές να μπορούν να πάνε αρκετές φορές τον μήνα στον κινηματογράφο.
3. Οι διανομείς να εξασφαλίσουν μία περίοδο 6 μηνών ή μίνιμουμ 3 μηνών πριν οι ταινίες που κυκλοφορούν στους κινηματογράφους βγουν σε VOD ή στην τηλεόραση, να ξαναζωντανέψει η β' προβολή στον κινηματογράφο με οικονομικότερα ποσοστά, άλλες προσφορές σε κινηματογράφους που θα επιθυμούσαν να συνεχίσουν μία ταινία μετά την τέταρτη και πάνω εβδομάδα.
4. Ενιαία ετήσια καμπάνια, συλλογικά, από τις εταιρείες διανομής για την αναντικατάστατη αξία της σκοτεινής αίθουσας και το κοινό να επιλέγει να βλέπει κινηματογράφο.
Βρείτε παρακάτω τις απαντήσεις των υπόλοιπων γραφείων διανομής:
Tanweer
Feelgood Entertainment
Tulip Entertainment
Weird Wave
Cinobo
AMA Films
Filmtrade
Rosebud.21
One from the Heart
Carousel Films