Σε μια κρίσιμη συγκυρία για το μέλλον των σκοτεινών αιθουσών, ξεκινάμε στο "α" ένα εκτεταμένο ρεπορτάζ στο πλαίσιο του οποίου συνομιλούμε με τους ανθρώπους της αγοράς, αναζητώντας χειροπιαστές λύσεις που θα διασφαλίζουν την ύπαρξη του κινηματογράφου στην Ελλάδα.
Στη σειρά των άρθρων που θα δημοσιεύονται τις επόμενες εβδομάδες και έχει ήδη ξεκινήσει, συνεχίζουμε με την εταιρία διανομής και streaming πλατφόρμα Cinobo και το Χρήστο Μπεχτσή (υπεύθυνος κινηματογραφικής διανομής, υπεύθυνος προγράμματος κινηματογράφων Αλεξάνδρα - Πατησίων, Γαλαξίας, Σινέ Φλερύ, Αλεξάνδρα - Χαλάνδρι) ο οποίος απαντά στις ερωτήσεις του "α". Το συνολικό σκεπτικό του ρεπορτάζ μπορείτε να το βρείτε εδώ, ενώ όλες οι απαντήσεις των συμμετεχόντων θα βρίσκονται εδώ. Ο λόγος στον κύριο Μπεχτσή.
Ποια ήταν η πιο έντονη αλλαγή που παρατηρήσατε στην αγορά πριν και μετά το ξέσπασμα της πανδημίας;
Η αγορά στο επίπεδο των εισιτήριων των κινηματογράφων βρίσκεται κάτω από το 50% από τα προ κορονοϊού επίπεδα. Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι ουσιαστικά η πτωτική πορεία στα εισιτήρια είχε διαφανεί και πριν τον κορονοϊό, αλλά η παρουσία ενός-δύο υπερ-μπλοκμπάστερ και τα εκατοντάδες χιλιάδες εισιτήρια στις παιδικές ταινίες στα multiplex, κρατούσαν το σύνολο και έκρυβαν το πρόβλημα. Το κοινό επέστρεψε πιο γρήγορα και πιο μαζικά στις εκδηλώσεις event και στα θέατρα από ότι στις κινηματογραφικές αίθουσες.
Με δεδομένη την πρόσφατη επιτυχία της Γιορτής του Σινεμά, θα ήταν δόκιμο να μειωθεί η γενική τιμή του εισιτηρίου;
Η Γιορτή του Σινεμά είναι μια μέρα και αντιμετωπίστηκε από τον κόσμο ως event, ως μια ευκαιρία και ως αφορμή. Ως εκ τούτου δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η μόνιμη καθιέρωση αυτής της τιμής σε καθημερινό επίπεδο θα είχε τα ίδια αποτελέσματα. Σε κάθε περίπτωση, για να φέρει μια μείωση της γενικής τιμής του εισιτήριου ουσιαστικό αποτέλεσμα και να καταγραφεί στο κοινό ως αλλαγή ικανή να το κινητοποιήσει, θα έπρεπε να είναι στο 50% της τωρινής αξίας του εισιτήριου και αυτό με την προσδοκία ότι τα εισιτήρια θα υπερ-διπλασιάζονταν. Κάτι που φυσικά έχει μεγάλο ρίσκο, δεδομένου του ότι τα έξοδα λειτουργίας παραμένουν υψηλά και με τα κόστη ενέργειας και συντήρησης και λειτουργίας, υπερβολικά υψηλά. Αντίθετα, είναι πιο ασφαλές να καθιερωθεί μια εύκολη επαναλαμβανομένη ημερομηνία π.χ. η πρώτη Κυριακή κάθε μήνα ως μέρα σινεμά με ένα εισιτήριό πολύ φτηνό, στα 2-3 ευρώ. Αυτό πιθανότατα θα κινητοποιούσε σταθερά πολύ κόσμο και θα έβαζε πιο εύκολα στην καθημερινότητα του κοινού το σινεμά ως μια επιλογή ψυχαγωγίας και διασκέδασης.
Την τελευταία διετία έχει σημειωθεί μια αισιόδοξη ανάκαμψη της δημοφιλίας των θερινών κινηματογράφων. Πώς μπορεί να έχει συνέχεια η επιτυχία τους; Επηρεάζεται ο τρόπος διανομής των ταινιών από την απήχηση των open air σινεμά;
Είναι περισσότερα τα χρονιά που η δημοφιλία των θερινών έχει ανακάμψει, με αφορμή τις ολοένα και περισσότερες κινηματογραφικές πρεμιέρες μέσα στο καλοκαίρι. To θερινό σινεμά αντιμετωπίζεται πλέον ως έξοδος, ως βόλτα, ως χώρος αναψυχής, σε συνδυασμό με την ταινία. Έτσι το κοινωνικό γεγονός της θέασης μια ταινίας μαζί με αγνώστους, παντρεύεται ιδανικά με τη διασκέδαση και τη χαλαρότητα, η δε απουσία σκεπής δίνει την ελαφρότητα που λείπει από τη χειμερινή σκοτεινή αίθουσα. Η αναβάθμιση και η ποιότητα υπηρεσιών σε πολλές θερινές αίθουσες πλαισίωσαν και καθιέρωσαν αυτή την τάση και πλέον όλο και περισσότερες εμπορικές ταινίες και μη συνωστίζονται στις λίγες καλές εβδομάδες του καλοκαιρού.
Θα βοηθούσε η δημιουργία ενός κρατικού φορέα, όπως για παράδειγμα η Unifrance, ώστε να υποστηρίζεται διαρκώς η διανομή ελληνικών ταινιών από μια κεντρική πηγή;
Αυτό είναι απαραίτητο, όχι μόνο για τις ελληνικές ταινίες, αλλά και για τις αίθουσες που υποστηρίζουν ελληνικό και ευρωπαϊκό πρόγραμμα (γενικότερα μη-στουντιακό). Αν θέλουμε να υπάρχουν κινηματογράφοι και στο εγγύς μέλλον, είναι μονόδρομος η οικονομική ενίσχυσή τους, αλλά όχι μόνο για τις ταινίες, αλλά και τις αίθουσες, όπως για παράδειγμα με προγράμματα επιδότησης του φτηνού εισιτήριου σε αυτό το είδος ταινιών και η ένταξή τους σε ένα πλαίσιο προστασίας με μια δέσμη μέτρων που θα αποτελεί την άμυνά τους από την εξαφάνιση.
Η καθιέρωση αφιερωμάτων ή άλλων ειδών προβολών – event πόσο εφικτό είναι να γίνουν και να προσελκύσουν νέους θεατές;
Φυσικά όποιο γεγονός έχει το χαρακτηριστικό της επιμέλειας, της σήμανσης, της μη επανάληψης και του μοναδικού, προσελκύει δυναμικά πολύ περισσότερο κοινό σε σχέση με το επαναλαμβανόμενο πρόγραμμα των κινηματογράφων. Το ερώτημα είναι αν μπορεί κάτι τέτοιο να γίνεται συνέχεια και τι νόημα θα είχε αν είχαμε παντού και πάντα event και αφιερωματικού τύπου εκδηλώσεις. Επίσης, ας μην ξεχνάμε ότι για κάτι τέτοιο χρειάζεται ειδική γνώση, πολλή ενέργεια και καλή επικοινωνία και άρα πάρα πολλοί ανθρώπινοι και οικονομικοί πόροι που συνήθως δεν υπάρχουν σε μία εταιρία διανομής που διανέμει καλλιτεχνικό ανεξάρτητο σινεμά ή μία ανεξάρτητη αίθουσα.
Η υπερπροσφορά τίτλων στις μαρκίζες ναι μεν δημιουργεί έναν καλοδεχούμενο πλουραλισμό, ωστόσο κατακερματίζει την προσοχή του κοινού και μειώνει το χρόνο προβολής μιας ταινίας. Είναι θεμιτή η μείωση των ταινιών που έρχονται στην Ελλάδα και πώς αυτό θα μπορούσε να "επιβληθεί" σε μια ελεύθερη αγορά; Σε αυτή την περίπτωση τα θύματα δεν θα ήταν οι μικρές, καλλιτεχνικές ταινίες;
Η υπερπροσφορά τίτλων είναι κάτι που συμβαίνει την τελευταία δεκαετία και συνδέεται με την αλλαγή στο τεχνικό κόστος εξόδου μιας ταινίας στις αίθουσες. Η αντικατάσταση των κοστοβόρων φιλμ, που ήταν πανάκριβα και απαιτούσαν μεγάλα κόστη αποθήκευσης και διακίνησης, με έναν απλό σκληρό δίσκο DCP, μείωσε σημαντικά τα κόστη διάθεσης. Αυτό έφερε ως αποτέλεσμα τον πολλαπλασιασμό των μικρών γραφείων διανομής και την υπερπροσφορά τίτλων σε εβδομαδιαία βάση. Όταν βγαίνουν λοιπόν κάθε εβδομάδα 3-4 ταινίες που διεκδικούν το ίδιο -και μάλιστα μικρό σε αριθμό- κοινό, είναι λογικό να παθαίνουν όλες ζημιά, μιας και ο χώρος και χρόνος έκθεσης συμπιέζονται, και το κοινό λαμβάνει πολλά ίδιου τύπου μνήματα ταυτόχρονα.
Η αγορά οφείλει να αυτορυθμισθεί. Αν το καταφέρει πριν είναι αργά. Οποιαδήποτε όμως μορφή ελέγχου, πέραν των όποιων πιθανών νομικών θεμάτων, είναι κάτι που θα έχει και κοινωνικές και ηθικές προεκτάσεις καθώς θύματά της θα ήταν πράγματι οι μικρότερες καλλιτεχνικές ταινίες.
Πόσο θα βοηθούσε η "είσοδος" του κινηματογράφου ως διδακτέα ύλη στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση; Θα ήταν μια πιθανή λύση οι συχνότερες πρωινές προβολές σε σχολεία για να εξοικειωθούν τα παιδιά με την ατμόσφαιρα της σκοτεινής αίθουσας;
Είναι μια πρώτης τάξεως ιδέα η οποία αν εμπλουτιζόταν ως πρότζεκτ με παρουσία συντελεστών ή ειδικών σε κάποιο θέμα και συζήτηση μέσα στην αίθουσα, θα πετύχαινε πολλαπλούς στόχους:
1) Γεμάτη αίθουσα και αναβάθμισή της σε δύσκολα ηλικιακά κοινά.
2) Εκπαίδευση νέων ανθρώπων και μύησή τους στον πολιτισμό
3) Ευαισθητοποίηση σε κοινωνικά θέματα.
Πιστεύετε πως ο χαρακτηρισμός κάποιων κινηματογραφικών αιθουσών ως διατηρητέες θα έλυνε το πρόβλημα επιβίωσής τους; Αν η εκμετάλλευσή τους δεν είναι κερδοφόρα, πώς θα μπορέσουν να παραμείνουν ανοικτοί;
Ο χαρακτηρισμός τους ως διατηρητέων θα έδινε τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν πιο ευκολά τον εξωτερικό ανταγωνισμό. Άλλωστε τέτοιοι χώροι όπου ο πολιτισμός και η κοινωνικοποίηση συνυπάρχουν σε επίπεδο γειτονίας, είναι πλέον σπάνιοι και η πολιτεία πρέπει να αναλάβει την ευθύνη να φροντίσει τη συνέχιση της ύπαρξής τους και να μην τους αφήσει όλους να γίνουν σούπερ μάρκετ ή να αποκτούν άλλες εμπορικές χρήσεις.
Ποιες είναι, συμπερασματικά, οι κινήσεις που πρέπει να γίνουν όλους τους εμπλεκομένους ώστε ο κινηματογράφος να παραμείνει λαϊκή διασκέδαση και υπόθεση της σκοτεινής αίθουσας;
- Μέτρα οικονομικής στήριξης σε επίπεδό πολιτείας (επιδότηση εισιτήριων, φορολογικές απαλλαγές, ατέλειες, ειδικό καθεστώς στην ενέργεια και στα δημοτικά τέλη).
- Ένταξη της υποχρεωτικής επίσκεψης των σχολείων στα σινεμά, 3 φορές το χρόνο για εκπαιδευτικούς σκοπούς.
- Περαιτέρω μείωση ποσοστού ενοικίου ταινίας από τα γραφεία διανομής, ειδικά σε συνδυασμό με τον χρόνο παραμονής της ταινίας στην ιδία αίθουσα.
- Καθιέρωση επιπλέον μάρκετινγκ ενεργειών στην κατεύθυνση της Γιορτής του Σινεμά σε μεγαλύτερη συχνότητα.
- Παροχή δωρεάν εισιτηρίων από την πολιτεία (Υπουργείο Εργασίας, Υπουργείο Πολιτισμού) σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και αποζημίωση αυτού του εισιτηρίου με 50% έκπτωση στους κινηματογράφους.
Βρείτε παρακάτω τις απαντήσεις των υπόλοιπων γραφείων διανομής:
Tanweer
Feelgood Entertainment
Tulip Entertainment
Weird Wave
