Μαρί Κρόιτσερ ("Κορσές"): "Αρέσει στον κόσμο να βλέπει τους πλούσιους να υποφέρουν"

Οι περισσότεροι τη γνωρίζουμε ως πριγκίπισσα Σίσσυ, ωστόσο η κατά κόσμον Αυτοκράτειρα Ελισάβετ της Αυστρίας, εκτός της θρυλικής ομορφιάς έφερε πάνω της τα σημάδια μιας ιδιαίτερα σκληρής καταπίεσης. Εκείνη αναδεικνύει άψογα η σκηνοθέτρια Μαρί Κρόιτσερ στον "Κορσέ", την αντισυμβατική βιογραφία της Αυτοκράτειρας που ενσαρκώνει μοναδικά η Βίκι Κριπς (βραβείο ερμηνείας στο τμήμα Ένα Κάποιο Βλέμμα του φεστιβάλ των Κανών). Περισσότερα για την ταινία λέει η ίδια η Κρόιτσερ απαντώντας στις ερωτήσεις του "α".

Τελευταία εκτός από τον "Κορσέ", ταινίες όπως το "Spencer" και τηλεοπτικές σειρές σαν το "Crown", βοηθούν στο να αλλάξει ο τρόπος που έως τώρα απεικονίζονταν οι γυναίκες των βασιλικών οικογενειών. Ιδιαίτερα στο πώς παρά τα ταξικά προνόμιά τους συγκρούονται με την καταπίεση που βιώνουν ως θηλυκότητες. Πόσο δυσκολευτήκατε να αναδείξετε αυτό το δίπολο στην ταινία;
Το φαινόμενο που περιγράφετε υπάρχει ως κεντρική θεματική σε σινεμά και λογοτεχνία εδώ και πολλά χρόνια. Πιστεύω πως στον κόσμο αρέσει να βλέπει τους πλούσιους να υποφέρουν, γιατί έτσι διαπιστώνουν πως έχουν και εκείνοι προβλήματα. Από τη μεριά μου δε θέλησα αν αποκρύψω τον εγωισμό της Αυτοκράτειρας Ελισάβετ γιατί αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του χαρακτήρα της έχοντας μεγαλώσει σε μια βασιλική οικογένεια. Αναθρέφεσαι με τη λογική πως είσαι εκ γενετής ανώτερος από τους άλλους. Για να είμαι ειλικρινής, αυτό που επιδίωξα να απεικονίσω είναι η περιπλοκότητα του ανθρώπινου ψυχισμού.

Βασίζεστε μεν σε πραγματικά γεγονότα αλλάζετε δε κομβικά συμβάντα, όπως χαρακτηριστικά το θάνατο της Αυτοκράτειρας. Πρόκειται για μια επιλογή με γλυκόπικρη επίδραση, αφού προσωπικά μου δημιουργεί ανάμεικτα συναισθήματα. Αναρωτήθηκα, έτσι χειραφετείται πραγματικά; Εσάς τι σας οδήγησε σε αυτήν την απόφαση;
Η Ελισάβετ μετά τα 40 σταμάτησε να δείχνει δημοσίως το πρόσωπό της. Το κάλυπτε με ένα μαύρο πέπλο ή απλούστατα απέφευγε να βγαίνει έξω, ενώ δεν επέτρεπε σε κανέναν να τη ζωγραφίζει. Όσα πορτρέτα την απεικονίζουν σε μεγαλύτερη ηλικία δεν είναι τίποτα άλλο από προϊόν μυθοπλασίας. Σκέφτηκα, λοιπόν, πως εδώ υπάρχει μεγάλο περιθώριο εξερεύνησης. Τι υπήρχε καν πίσω από αυτό το πέπλο; Κάπως έτσι οδηγήθηκα στο θάνατο και το φινάλε της ταινίας. Ήξερα πως έπρεπε με κάποιο τρόπο να απελευθερωθεί.

Στο ίδιο πνεύμα με την προηγούμενη ερώτηση, το "Κορσάζ" προστίθεται στις ταινίες οι οποίες επιχειρούν συμβολικά μέσω του σινεμά να αποκαταστήσουν την ιστορία. Ήταν αυτή μία από τις προθέσεις σας;
Κάθε βιογραφία είναι με τον τρόπο της μια ερμηνεία των γεγονότων έτσι κι αλλιώς, επομένως βασική προτεραιότητά μου ήταν να φτιάξω ένα πολύπλοκο μα ειλικρινές πορτρέτο. Δεν είχα σκοπό να πω την "αλήθεια". Είμαστε όλοι περίπλοκοι, κανείς δεν είναι μόνο όμορφος και καλός, όπως επίσης κανένας δεν είναι μόνο θλιβερός ή κακός. Νομίζω πως έχουμε συνηθίσει στα στερεότυπα στον κινηματογράφο. Δεν έχω θέμα με αυτό, απλά δε με ενδιαφέρει να τα αναπαράγω.

Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες πτυχές της ταινίας είναι το πώς θίγετε τη σχέση της Ελισάβετ με τα παιδιά της. Μοιάζει σα να έχει πάψει να είναι μητέρα και να της επιβάλλεται να φέρετε αποκλειστικά σαν Αυτοκράτειρα. Πόσο κοντά στην πραγματικότητα ήταν αυτό;
Πολύ είναι η αλήθεια. Θα πρέπει, όμως, να σας διορθώσω. Δεν είναι πως "έπαψε να είναι η μητέρα τους" τόσο, όσο ότι χρονικά πρώτα έγινε Αυτοκράτειρα και εν συνεχεία απέκτησε παιδιά. Έτσι, λόγω της θέσης της δεν περίμεναν από εκείνη να φέρεται μητρικά με τον ίδιο τρόπο που θα το έκαναν απέναντι σε μια μάνα σήμερα. Εκείνη την εποχή υπήρχε μια τελείως διαφορετική αντιμετώπιση της μητρότητας. Φανταστείτε πως δεν υπήρχε καν η απαίτηση να αναθρέψει η ίδια τα παιδιά της, άλλοι είχαν αυτήν την ευθύνη. Παρόλα αυτά, θεωρήθηκε πως βρισκόταν εξαιρετικά κοντά στα τέκνα της.

Το σκηνοθετικό στιλ σας εύκολα χαρακτηρίζεται μεταμοντέρνο, εάν λάβουμε υπόψη, μεταξύ άλλων, το πώς χρησιμοποιείτε τη μουσική και τους διαλόγους. Με ποια κριτήρια ακολουθήσατε αυτήν την αισθητική;
Οι συμβατικές ταινίες εποχής με πλήττουν. Έπειτα, με έναν ευρωπαϊκό κινηματογραφικό προϋπολογισμό είναι αδύνατο να φτιάξεις μια "μεγάλη" ταινία του είδους. Έτσι, ήταν ξεκάθαρο από την αρχή πως οφείλαμε να προσαρμοστούμε στα δεδομένα και να σμιλέψουμε ένα ολόδικό μας στιλ και μια διαφορετική ατμόσφαιρα. Όσα βλέπετε στην ταινία δεν είναι μόνο οι σχηματοποιημένες ιδέες μου, αλλά και η πολύτιμη συνδρομή των συνεργατών μου. Κυρίως της διευθύντριας φωτογραφίας Τζούντιθ Κάουφμαν, της ενδυματολόγου Μόνικα Μπούτινγκερ και του σχεδιαστή παραγωγής Μάρτιν Ρέιτερ.

Είχατε συνεργαστεί ξανά με τη Βίκι Κριπς, αλλά εδώ η δουλειά σας φτάνει σε νέα ύψη. Μάλιστα, εάν δεν κάνω λάθος, ήταν δική της ιδέα να ενσαρκώσει την Αυτοκράτειρα Ελισάβετ. Είναι έτσι; Πώς προσεγγίσατε την ερμηνεία της;
Πράγματι εκείνη το πρότεινε. Για το ρόλο χρειάστηκε να κάνω εκτεταμένη έρευνα. Με εξέπληξε όταν έμαθα πόσο διαφορετική ήταν αυτή η γυναίκα σε σχέση με όσα με είχαν μάθει μεγαλώνοντας στην Αυστρία. Ξέρετε, εκεί ο μύθος της είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με την εικόνα της Ρόμι Σνάιντερ στην ταινία του Ερνστ Μαρίσκα (σ.σ.: "Sissi", 1955). Εκείνο, όμως, που ανακάλυψα ήταν μια γυναίκα πολύπλοκη, δυναμική, συναισθηματική, έξυπνη αλλά και απαιτητική, στην οποία διαισθάνθηκα επιπλέον μια επαναστατική πλευρά, την οποία ήθελα να αναδείξω.

Ο "Κορσές" διεκδικεί με αξιώσεις μια θέση στις υποψηφιότητες των επόμενων Όσκαρ. Πώς νιώθετε να αναγνωρίζεται έτσι η δουλειά σας;
Και μόνο το ότι έχουμε ήδη ταξιδέψει στο φεστιβάλ των Κανών είναι μια τρομερή επιτυχία την οποία δεν περίμενα με τίποτα. Ομολογώ πως δεν είχα σκεφτεί τι θα μπορούσε να συμβεί πέρα από τις Κάνες. Είμαι τρομερά χαρούμενη και ενθουσιασμένη για το ταξίδι που κάνει η ταινία αλλά και για τις έντονες αντιδράσεις που τη συνοδεύουν. Από εδώ και πέρα καθετί που συμβαίνει είναι ένα επιπλέον δώρο. Τέτοιου είδους πράγματα δε γίνεται να τα σχεδιάσεις, επομένως νιώθω τυχερή που έχω πιάσει τον παλμό και προσπαθώ να απολαύσω τη διαδρομή.