©Αλέξανδρος Κορομιλάς
Ένα χρόνο μετά την πρεμιέρα της στο 62ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και επτά μετά το "Polk", η νέα ταινία του Νίκου Νικολόπουλου με τίτλο "Musa" συναντά για δεύτερη φορά στην Ταινιοθήκη (19/10, 21.30) το αθηναϊκό κοινό.
Η υπόθεση του "Musa", ένα φιλμ που συνδυάζει το ρεαλισμό με το ερωτικό δράμα και το θρίλερ, αφορά δύο άνδρες, το Σίμο και το Μούσα, οι οποίοι γνωρίζονται μια νύχτα σε ένα κρυφό και απροσδιόριστο μέρος. Σύμφωνα με την επίσημη σύνοψη της ταινίας, "κατά τη διάρκεια των πρώτων τους εβδομάδων μαζί κι όσο ερωτεύονται, οι επιθυμίες του ενός αντανακλώνται στις επιθυμίες του άλλου. Η συνθήκη αλλάζει λίγους μήνες αργότερα, με τη συμβίωσή τους στο σπίτι του Σίμου. Όσο ο Μούσα προσπαθεί να προσαρμοστεί σε μια ανοίκεια κατάσταση, ο Σίμος παλεύει να ελέγξει την κτητικότητα και τον διαρκή του φόβο ότι θα χάσει τον εραστή του. Κάθε φορά που η λογική του αποδεικνύεται ανεπαρκής για να χειριστεί τη ζήλια του, ο Σίμος ανοιγοκλείνει την πόρτα που χωρίζει το όνειρο από την πραγματικότητα και κάνει τους φόβους του ανατριχιαστικούς εφιάλτες: Ένας φόνος θα επαληθεύσει τον χειρότερο από αυτούς".
Με αφορμή, λοιπόν, τη νέα προβολή του "Musa", ο δημιουργός Νίκος Νικολόπουλος μοιράζεται με το "α" μερικές σκέψεις του γύρω από την ταινία, αλλά και μια δυνατή ματιά στα παρασκήνια κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων.
Ακολουθεί το σημείωμα του σκηνοθέτη:
"Ο Θανάσης Γεωργίου πρωταγωνιστούσε και στην προηγούμενη ταινία μου POLK (2014). Ξέραμε πριν καν να ξεκινήσουμε το γράψιμο ότι αυτός θα ενσαρκώσει τον χαρακτήρα του Σίμου στο MUSA. Ο Θανάσης είναι εγκεφαλικός και αναλυτικός ηθοποιός. Ο Σίμος είναι κτητικός και χειριστικός ορθολογιστής που, αργά και μεθοδικά, βυθίζεται στην παράνοια που φέρνει η ερωτική ζήλια και ο φόβος της απώλειας. Με τον Θανάση συζητούσαμε για το τι είναι η ταινία και τι μπορεί να είναι κάθε σκηνή της από την πρώτη στιγμή που ξεκινήσαμε να τη γράφουμε με την Άρτεμη. Υπάρχουν δύο σκηνές όπου έπρεπε να χάσει τελείως τον έλεγχο, απίστευτα απαιτητικές: πανικός και απελπισία. Σε τέτοιες περιπτώσεις δουλεύω καταπληκτικά με τον Θανάση. Εκείνος μπαίνει σε μια συνθήκη "έκστασης" και εγώ τον παρακολουθώ και επιλέγω τι θα καδράρω με την κάμερα σε μια αντίστοιχα παρορμητική κατάσταση. Μια περφόρμανς για δύο, σχεδόν αυτοσχεδιαστική.
Ο Στέφανος Μουαγκιέ επιλέχθηκε αφού είχαμε ολοκληρώσει τον σκελετό του σεναρίου. Ο χαρακτήρας του Μusa, ήταν ακόμα ασχημάτιστος μέχρι να γνωρίσουμε το Στέφανο. Πρώτη φορά τον είχαμε δει με την Άρτεμη στο ‘Exhibit B’ του Brett Bailey και μας είχε εντυπωσιάσει. Άρχισα να φαντάζομαι μια εκδοχή του Musa από τον Στέφανο. Θέλαμε στην αρχή o Musa να είναι υποχείριο του Σίμου, κάτι σαν σκιά του και να αποκτάει σταδιακά υπόσταση στην ταινία.
Γυρίζω τις σκηνές με την σειρά που συμβαίνουν τα πράγματα στο σενάριο, όσο περισσότερο γίνεται. Έτσι, οι χαρακτήρες σχηματίζονται και οι σχέσεις διαμορφώνονται παράλληλα στη μυθοπλασία και στην πραγματικότητα. Αυτό αφήνει χώρο στην ταινία και στις ερμηνείες για να τρυπώσει κάτι αληθινό. Πραγματικό, όχι νατουραλιστικό. Δεν είναι ταυτόσημες αυτές οι έννοιες.
Για αυτό το λόγο δεν θέλω να προβάρω διαλόγους με τους και τις ηθοποιούς. Ούτε να αναλύω το υπόβαθρο των χαρακτήρων μαζί τους. Το μόνο που τους ζητάω, να είναι σε επαφή με αυτό που συμβαίνει τη δεδομένη στιγμή. Να είναι παρόντες. Με ενδιαφέρει το αληθινό και ας κάνω ταινίες φανταστικού. Ακόμα και η ατέλεια, γιατί έχει ανθρωπιά. Στις χολιγουντιανές ερμηνείες υπάρχει νατουραλισμός, αλλά η κατασκευή είναι πολύ εμφανής. Στις πρώτες ταινίες του Fassbinder οι ερμηνείες έχουν ατέλειες αλλά και πολλή αλήθεια. Αυτό μου αρέσει. Μιλάω πολύ με όλους για το τι μπορεί να είναι η κάθε σκηνή. Η σκηνή είναι ο πραγματικός χαρακτήρας, επομένως αυτό αναλύουμε. Τι μπορεί κάθε πράγμα να σημαίνει.
Η σκηνή του τσακωμού τους είναι η μόνη που προβάραμε. Και μάλιστα πολύ. Ήθελα να ακουστούν κάποιες φράσεις με συγκεκριμένο τρόπο. Επίσης, η Ελεάνα Στραβοδήμου έκανε πάρα πολλές πρόβες με δύο διαφορετικούς οδοντιάτρους για την εξαγωγή του φρονιμίτη. Πώς να κρατάει τη λαβή, πώς να κάνει μοχλό με τα χέρια. Την αναισθητική ένεση. Τη θέση του σώματος της. Φράσεις που χρησιμοποιούν. Για την άλλη της σκηνή, της μίλησα για μια παλιά ηθοποιό που αγαπάω: την Ann Todd. Με την Ελεάνα επίσης συνεργαστήκαμε πρώτη φορά. Μας σύστησε η casting director Ελπίδα Παναγιωτίδη.
Ο Ιερώνυμος Καλετσάνος και ο Αλέξανδρος Μαυρόπουλος ήταν και στην προηγούμενη ταινία. Συζητήσαμε για το τι σημαίνουν οι σκηνές και για τις βασικές πτυχές των χαρακτήρων τους. Μου αρέσει να περιγράφω στους ηθοποιούς εικόνες και όχι ιδέες. Οι ιδέες είναι αφηρημένες. Τι σημαίνει λυπημένος; Με βλέμμα αμφιβολίας και απέχθειας; Προτιμώ να του πω φαντάσου πως βλέπεις στο απέναντι πεζοδρόμιο κάτι που μοιάζει με νεκρό ζώο και προσπαθείς να διακρίνεις αν είναι όντως αυτό ή αν είναι μια ζακέτα πεσμένη. Αυτό, για παράδειγμα, δουλεύει πολύ ωραία όταν δουλεύουμε με τον Ιερώνυμο. Στον Αλέξανδρο περιέγραψα αναλυτικά έναν άνθρωπο στη γειτονιά μου που πηγαινοερχόταν σε κατάσταση παραληρήματος. Σε κρίση. Μετά κάναμε fitting για να τον "δούμε", τα ρούχα φτιάχνουν το χαρακτήρα, και μετά τον ξαναείδα απευθείας την ημέρα της λήψης. Είχε φοβερή ενέργεια και ένταση και πολύ ισχυρό το στοιχείο του απροσδόκητου και της έκπληξης. Ό,τι χρειάζεται ένας παραληρηματικός "προφήτης". Για να υπάρχει αυτή η συνεννόηση και η εμπιστοσύνη εκατέρωθεν είναι απαραίτητο να υπάρχει πνευματική συγγένεια με τους ηθοποιούς. Είμαι απίστευτα τυχερός που συμμετείχαν και συνδιαμόρφωσαν την ταινία οι συγκεκριμένοι. Τους θαυμάζω όλους. Όλους τους φίλους μου τους θαυμάζω".
