Σε ηλικία μόλις 18 ετών, η αμίμητη Μέρι Σέλεϊ σκαρφίστηκε μία από τις πιο τρομακτικές ιστορίες του ρεύματος του ρομαντισμού και παράλληλα σμίλεψε την περσόνα ενός από τους πλέον ξεχωριστούς λογοτεχνικούς ήρωες όλων των εποχών. Στο κλασικό μυθιστόρημα "Φράνκενσταϊν", αναδύεται η τραγική περίπτωση ενός επιστήμονα ο οποίος καταφέρνει μέσω αλχημειών να δώσει ζωή σε νεκρή σάρκα και κάπως έτσι, να δημιουργήσει το Πλάσμα. Ένα ον φτιαγμένο από μέλη διαφορετικών πτωμάτων, το οποίο αφού αποκτήσει συνείδηση έρχεται αμέσως αντιμέτωπο με την υπαρξιακή οδύνη. Στις σελίδες του βιβλίου, η Σέλεϊ εμβαθύνει ανατριχιαστικά στις σκέψεις, τα απωθημένα και τον πόνο που βιώνει το Πλάσμα, χαρίζοντας απλόχερα ένα μύθο που στοιχειώνει με κάθε φράση του.
Αναπόφευκτα, το σινεμά ήταν αδύνατο να μείνει ασυγκίνητο από τη δύναμη του "Φράνκενσταϊν", έτσι η εν λόγω ιστορία αλλά και ξεχωριστά το Πλάσμα έχουν απεικονιστεί πολλάκις στη μεγάλη οθόνη. Με αφορμή, παράλληλα, της πρεμιέρας της παράστασης "Φράνκενσταϊν - Ο χαμένος παράδεισος" της Λένας Κιτσοπούλου (Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, 18/5), θυμόμαστε τους καλύτερους κινηματογραφικούς "Φράνκενσταϊν" όλων των εποχών.
Ο σπουδαίος
Σε ένα βουβό ρόλο, ο Μπόρις Καρλόφ κατάφερε να αποδειχθεί ο πιο εμβληματικός ηθοποιός που ενσάρκωσε το τέρας στον κινηματογράφο. Πρώτα στο διαχρονικά κλασικό "Frankenstein" (1931) του Τζέιμς Γουέιλ, όπου μάλιστα πρωταγωνιστεί στη σκηνή ανθολογίας στην οποία τρομοκρατεί ένα κοριτσάκι που ουρλιάζει "It's alive!", αλλά και λίγα χρόνια μετά στο "Bride of Frankenstein" (1935) του ίδιου σκηνοθέτη. Εκεί ο Καρλόφ επιτυγχάνει να επαναλάβει την άξια ερμηνεία του, αλλά επιπλέον να προσδώσει μεγαλύτερο εύρος στο χαρακτήρα του τέρατος.
Ο ξεκαρδιστικός
Σχεδόν 40 χρόνια μετά τις προαναφερθείσες ταινίες, ο δεξιοτέχνης του χιούμορ Μελ Μπρουκς σκηνοθετεί την πιο ξεκαρδιστική εκδοχή τους. Μια αριστουργηματική παρωδία, το "Young Frankenstein" (1974) παραμένει μεταξύ των καλύτερων κωμωδιών όλων των εποχών, χρωστώντας σε σημαντικό βαθμό την επιτυχία του στο... αργόσυρτο παίξιμο του Πίτερ Μπόιλ στο ρόλο του τέρατος, εκτός φυσικά από τον ανεπανάληπτο "επιστήμονα" Τζιν Γουάιλντερ.
Ο τρομακτικός
Το βρετανικό horror στούντιο της Hammer με το "Curse of Frankenstein" (Τέρενς Φίσερ, 1957) πρόσθεσε χρώμα, αίμα και διαπεραστικό τρόμο στο μύθο της Σέλεϊ, καταφέρνοντας ένα αξιοσημείωτο εμπορικό σουξέ για την εποχή (το διαδέχθηκαν έξι σίκουελ!). Βέβαια, το σινεφίλ ενδιαφέρον συγκεντρώνει η παρουσία του γνωστού Κρίστοφερ Λι στο ρόλο του απέθαντου, αλλά και του Πίτερ Κάσινγκ σε εκείνο του διαταρραγμένου επιστήμονα.
Ο ξεχασμένος
Μάλλον άδικα, η διασκευή του 1994 δια χειρός Κένεθ Μπράνα (ο οποίος υποδύεται επίσης τον επιστήμονα) σήμερα βρίσκει ελάχιστους να τη θυμούνται. Ωστόσο, το "Φράνκενσταϊν" του Βορειοϊρλανδού είναι αρκετά κοντά στο πρωτότυπο έργο, ενώ έχει να υπερηφανεύεται για την παρουσία ενός σχεδόν αγνώριστου Ρόμπερτ ντε Νίρο στο ρόλο του Πλάσματος.