Μετά το αριστουργηματικό "Πορτρέτο Μιας Γυναίκας που Φλέγεται", η Σελίν Σιαμά σκαρφίζεται ένα γλυκόπικρο δράμα. Στη "Μικρή Μαμά" πρωταγωνιστεί ένα οκτάχρονο κορίτσι, το οποίο μόλις έχασε την αγαπημένη γιαγιά του. Παράλληλα, εξερευνά το σπίτι όπου μεγάλωσε η μαμά της και το δάσος όπου έπαιζε. Εκεί, θα συναντήσει μια συνομήλικη που χτίζει ένα δεντρόσπιτο. Το όνομά της είναι Μαριόν, όπως και της μαμάς της.
Καθώς μου άρεσε ιδιαίτερα η ταινία σας, θα μου επιτρέψετε μια σκέψη που ενέχει μια υπερβολή. Βλέποντας τη "Μικρή Μαμά" ένιωσα σαν να παρακολουθώ ένα είδος σινεμά που θεραπεύει δημιουργώντας θαλπωρή. Ταινίες που διαθέτουν συγκεκριμένα αυτήν τη δυνατότητα, δηλαδή επενδύουν στα χαμηλότονα συναισθήματα και όχι στη δράση φέρ’ ειπείν, εκλείπουν. Συμφωνείτε;
Θα έλεγα πως ο λόγος για τον οποίο κάνουμε κινηματογράφο είναι ακριβώς για να ανακαλύπτουμε νέα μονοπάτια μέσα μας, καινούργια συναισθήματα. Όχι μόνο ως άνθρωποι, αλλά και ως δημιουργοί. Δηλαδή, να εξετάζουμε ποιες συμβάσεις είναι οι κατάλληλες για να αφηγηθούμε την ιστορία μας, πώς θα οξύνουμε την ένταση μιας σκηνής. Με υπαινιγμούς ή σιωπές; Ή με μια σύγκρουση; Κάπως έτσι προκύπτει η θαλπωρή που αναφέρετε. Με αυτό τον τρόπο, μάλιστα, ο θεατής υποβάλλεται σε όσα βλέπει, νιώθει μια προσδοκία για το τι θα συμβεί. Το σινεμά εξάλλου δεν είναι παρά η ηδονή των ιδεών. Εκείνων των σκέψεων που φορτίζουν τις πράξεις των ηρώων ή την πρόθεση των σκηνοθετικών επιλογών. Έπειτα, ευχαρίστηση υπάρχει ακόμα και στην ίδια την κινηματογραφική κατανάλωση, είτε αυτή αφορά το "ήσυχο" σινεμά είτε τις αμερικάνικες ταινίες καταιγιστικής δράσης. Φυσικά, δεν παραγνωρίζω την απόλαυση που συνοδεύει τη θέαση μιας ταινίας μαζί με κάποιον άλλον.
Η "Μικρή Μαμά" έρχεται να προστεθεί στις αφηγήσεις σας που αφορούν τη γυναικεία εμπειρία, θέτοντας τη σχέση μητέρας- κόρης στο επίκεντρο. Αναρωτιέμαι, έχετε σκεφτεί πόσο έχουν εμπλουτίσει οι ταινίες σας τις κινηματογραφικές απεικονίσεις των θηλυκοτήτων;
Θα έλεγα ψέματα αν απαντούσα πως όχι! Κάθε φορά, τα φιλμ μου ανοίγουν καινούργιους διαλόγους μέσω των θεματικών που θίγουν, αλλά μου αρέσει να σκέφτομαι πως έρχονται να συνεισφέρουν στην παγκόσμια γλώσσα του κινηματογράφου. Ταυτόχρονα, προσπαθώ οι ταινίες μου να είναι κομμάτι της εποχής τους, αλλά να επιδιώκουν και μια διαχρονικότητα. Σαφώς το βασικό χαρακτηριστικό τους παραμένουν οι γυναικείες εμπειρίες, ωστόσο φροντίζω να το ενσωματώνω αφηγηματικά χωρίς να διαφημίζω ότι κάνω μια "γυναικεία ταινία". Το σημαντικότερο είναι οι ιστορίες να είναι δυνατές και να μένουν στη μνήμη.
Κάτι που έχετε καταφέρει φέτος εσείς αλλά και δύο ακόμα συναδέλφισσές σας από τη Γαλλία, εξαργυρώνοντας με βραβεία τις επιτυχίες σας. Μιλάω φυσικά για τον Χρυσό Φοίνικα της Ζουλιά Ντικουρνό ("Titane") και το Χρυσό Λιοντάρι της Οντρέ Ντιγουάν ("Το Γεγονός"). Πρόκειται για σπάνιο και ευχάριστο χατ τρικ που συμπληρώνεται από το βραβείο κοινού που αποσπάσατε στο Σαν Σεμπαστιάν.
Είναι μεγάλη χαρά, πράγματι, ακόμα περισσότερο γιατί με όλες τους έχουμε καλές σχέσεις και κοινά σημεία αναφοράς. Επιπλέον, χάρη σε τέτοιου είδους διακρίσεις, σμιλεύεται μεταξύ μας μια διεθνής καλλιτεχνική αλληλεγγύη, η μία βοηθάει την άλλη να προχωρήσει παρακάτω. Γι’ αυτό και είμαστε περήφανες για τις επιτυχίες που σημειώνουμε. Κατ’ επέκταση, έτσι αποκτά νέα δυναμική και φρέσκια ενέργεια ο κινηματογράφος, ενώ παύει να είναι το ίδιο δύσκολο για την επόμενη να βρει το δρόμο της πίσω από την κάμερα.
Επιστρέφοντας στο "Μικρή Μαμά", θα ήθελα να μάθω αν έχετε βρει το κλειδί που οδηγεί τα παιδιά σε καθηλωτικές ερμηνείες, μιας και είναι κάτι που έχετε επιτύχει ξανά στο παρελθόν.
Κατά τη γνώμη μου, το παν είναι η όσο το δυνατόν καλύτερη γραφή των χαρακτήρων. Εκείνη στην ουσία κατευθύνει τους ηθοποιούς. Έπειτα, οφείλεις να σέβεσαι τα παιδιά και να τους συμπεριφέρεσαι με τη σοβαρότητα που θα επιδείκνυες σε έναν ενήλικο επαγγελματία. Διαφορετικά, ούτε εκείνα θα σε αντιμετωπίσουν ισότιμα. Ύστερα, δουλεύω πολύ μαζί τους στο ψυχολογικό κομμάτι των ρόλων. Συζητάμε εις βάθος για όσα συμβαίνουν και σχηματίζουμε μαζί ένα δικό μας λεξιλόγιο, όπου τα συναισθήματα συνδυάζονται με τους κώδικες του κινηματογράφου, τους οποίους επίσης πρέπει να μεταδώσεις.
Βέβαια έχω να πω ότι τείνουμε να υποτιμούμε τις ικανότητες των παιδιών. Σήμερα διαθέτουν από πολύ νωρίς αρκετές πολιτισμικές αναφορές, έχουν παρακολουθήσει ταινίες και έχουν μια ιδέα του τι είναι το σινεμά. Έτσι, αν είσαι οργανωμένος, δεν χρειάζεσαι πολύ για να εντάξεις έναν μικρό ηθοποιό στο σύμπαν ενός φιλμ. Από την άλλη, όσο παράδοξο κι αν ακούγεται, δεν κάνω ποτέ πρόβες με τα παιδιά. Νιώθω ότι έτσι ανταποδίδω την εμπιστοσύνη που μου δείχνουν, ότι πιστεύω πως θα τα καταφέρουν στο γύρισμα. Αυτό είναι και το πιο δύσκολο πάντως, ε; Γιατί ναι μεν πρέπει να τα καθησυχάσεις, αλλά στο τέλος χρειάζεται να κάνεις και μια ταινία. (γέλια) Οπότε αυτή είναι η πιο δύσκολη ισορροπία, να είσαι απαιτητικός δίχως να γίνεις αχρείαστα πιεστικός μαζί τους.
Περισσότερες πληροφορίες
Μικρή Μαμά
Μετά το θάνατο της γιαγιάς της, η οκτάχρονη Νελί βοηθά τους γονείς της να αδειάσουν το σπίτι στο οποίο μεγάλωσε η μητέρα της. Μια μέρα, στο διπλανό δάσος, η Νελί θα συναντήσει ένα κορίτσι της ηλικίας της.
