Ο κριτικός του "α" επιλέγει τις σπουδαιότερες κινηματογραφικές στιγμές της χρονιάς.
10. Bacurau των Κλέμπερ Μεντόνσα Φίλιο & Χουλιάνο Ντορνέλες
Το επαναστατικό πνεύμα του cinema novo σμίγει με τον τρόμο και την επιστημονική φαντασία, σε ένα κινηματογραφικά ανένταχτο και αιχμηρό φιλμ, το οποίο διεκδικεί δυναμικά την αισθητική ανανέωση στη μεγάλη οθόνη και την πολιτική αλλαγή στην κοινωνία. Η έννοια του acid communism αποδίδεται στη μεγάλη οθόνη με την πρωτοτυπία και το καλλιτεχνικό πείσμα που της αναλογεί.
9. Dune του Ντενί Βιλνέβ
Πολύ μακριά από το σουρεαλισμό ή την υπερβολή παλαιότερων κινηματογραφικών αποπειρών να απεικονιστεί ο επιβλητικός κόσμος του λογοτεχνικού "Dune", ο Ντενί Βιλνέβ επιλέγει την ελεγειακή οδό, παραδίδοντας μια διασκευή γήινη, αφοσιωμένη στην κατασκευή ενός σαγηνευτικού σύμπαντος. Σαιξπηρικές κόντρες εξουσίας, ελεγειακός τόνος και η υπόσχεση πως εδώ στα αλήθεια διακυβεύεται ένα ζήτημα ζωής και θανάτου, χρήζουν το "Dune" ως το επόμενο μεγάλο κινηματογραφικό έπος.
8. Κολέκτιβ του Αλεξάντερ Νανάου
Οι κρατικοί μηχανισμοί και όχι ο βασιλιάς τσακώνονται γυμνοί στο αφοπλιστικό ντοκιμαντέρ του ταλαντούχου Αλεξάντερ Νάναου ("Ο Τοτό και οι Αδερφές του"), το οποίο αποτυπώνει τη σοκαριστική ισχύ της φρίκης. Η αλυσιδωτή κοινωνική αντίδραση που προκαλεί ένα τραγικό συμβάν, το οποίο μεταδίδεται σε έκτακτη είδηση, πλαισιώνεται αφηγηματικά τόσο ως προς την ουσία του καθαυτού γεγονότος, αλλά και ως ένας μικρός κινηματογραφικός άθλος που σε αφήνει αποσβολωμένο.
7. Για τη Μικρή Σαμά των Ουαάντ αλ-Κατέμπ & Έντουαρντ Γουάτς
Υπάρχει ζωή ανάμεσα στα συντρίμμια; Κι αν η απάντηση είναι καταφατική, ακολουθεί νέα ερώτηση: με ποιο κόστος; Η Ουαάντ αλ-Κατέμπ το απεικονίζει μέσα από το προσωπικό βίωμά της, καθώς για πέντε χρόνια (2011-2016) καταγράφει ό,τι συμβαίνει στη ζωή της την ώρα που βρίσκεται στην εμπόλεμη Συρία και προσπαθεί να υπερασπιστεί τη χώρα και αργότερα την οικογένειά της. Αποκαρδιωτικό μα και ενδυναμωτικό ντοκιμαντέρ που βρίσκει συνεχώς τρόπους να κόβει την ανάσα.
6. Ατυχές Πήδημα ή Παλαβό Πορνό του Ράντου Ζούντε
"Όποιον γύρισε αυτήν την ταινία, θα πρέπει να τον βγάλουν στους δρόμους για να περνούν οι περαστικοί και να τον φτύνουν", έγραφε πολύ κολακευτικά ένας Ρουμάνος χρήστης του YouTube κάτω από το τρέιλερ της ταινίας του Ράντου Ζούντε. Μια αντίδραση όχι και τόσο απρόβλεπτη, εάν υπολογίσουμε πως ο 44χρονος σκηνοθέτης στη σπουδαία ταινία του επιτίθεται με οίστρο σε καθετί που λατρεύουν οι σύγχρονοι Ρουμάνοι: την πατρίδα, τη θρησκεία, την οικογένεια, τον casual ρατσισμό και μισογυνισμό, αλλά και το φλερτ με το φασισμό. Το κινηματογραφικό κοκτέιλ του Ζούντε συνδυάζει ποίηση με αιχμηρό πολιτικό σχολιασμό, σε ένα φιλμ που υπενθυμίζει πως το μοντέρνο σινεμά μπορεί να γίνει ριζοσπαστικό ξανά.
5. Παράλληλες Μητέρες του Πέδρο Αλμοδόβαρ
Καμία μητρότητα δεν είναι ίδια και καμία μάνα δε γεννιέται φτιαγμένη για αυτό. Οι πρωταγωνίστριες του Αλμοδόβαρ αποτελούν αντιθετικές αντανακλάσεις της έννοιας της μητέρας, περνώντας από την αποξένωση απέναντι σε ένα τέκνο έως την ύψιστη αυτοθυσία. Στον πυρήνα, ωστόσο, κρύβεται εκείνο που ανέκαθεν κυριαρχεί στο αλμοδοβαρικό σινεμά: η ακλόνητη δύναμη της οικογένειας που επιλέγουμε, δηλαδή των φίλων. Η αλληλεγγύη ανάμεσα στις ηρωίδες της ταινίας αρκεί για να υπερκεραστούν και τα πιο οδυνηρά εμπόδια, την ώρα που αναμετρώνται αφηγηματικά η σεξουαλικότητα που μαγνητίζει και το βλέμμα που στρέφεται προς το αμαρτωλό παρελθόν.
4. Η Εξουσία του Σκύλου της Τζέιν Κάμπιον
Σε μια από τις πλείστες συναισθηματικά φορτισμένες σκηνές της ταινίας, ο χαρακτήρας του Τζέσι Πλέμονς "σπάει". Καταφέρνει μονάχα να ψελλίσει πως είναι τόσο όμορφα να μην είσαι μόνος. Το ότι η συγκεκριμένη στιγμή συμβαίνει με φόντο την Άγρια Δύση, δηλαδή ένα ιστορικό πλαίσιο όπου επιβάλλεται η αρρενωπότητα να εκφράζεται με πυγμή και αμείωτη ένταση, απλώς διογκώνει τόσο τη δύναμη της σκηνής όσο και της σκηνοθεσίας της Κάμπιον. Ο μύθος του κυριαρχικού αρσενικού - καουμπόι αποδομείται μαεστρικά, καθώς κομμάτι-κομμάτι απογυμνώνεται ο εύθραυστος ψυχισμός αντρών που προσπαθούν να ανταπεξέλθουν στο κοινωνικό ρόλο τους, αλλά μέσα τους το βάρος είναι δυσβάσταχτα δυσεπίλυτο.
3. Μικρή Μαμά της Σελίν Σιαμά
Το ταλέντο της Σιαμά να δημιουργεί μύθους μεγάλων συναισθηματικών βαθών ήταν ήδη αποδεδειγμένο, ωστόσο εδώ εφαρμόζει τη σκηνοθετική διάνοιά της με νέες ποιότητες, ενώ σκαρφίζεται ένα εύρημα που σε άλλα χέρια θα έμοιαζε με φθηνό τρικ. Μόλις αποκαλυφθεί, η συγκίνηση έρχεται ορμητικά σε αυτό το μίνιμαλ, χαμηλότονο και χειροποίητο παραμύθι, όπου η συγχώρεση και η αποδοχή της απώλειας σμίγουν με τον πιο γλυκό και μαγικό τρόπο.
2. Η Χώρα των Νομάδων της Κλόι Ζάο
Η εργατική τάξη εν κινήσει κατ' ανάγκη, μια γυναίκα μόνη καθώς παλεύει με την επιβίωση και τη μοναξιά (που της ταιριάζει), μια ελεγεία γύρω από την ολική κυριαρχία του καπιταλισμού. Υπάρχουν εναλλακτικές; Η Ζάο επιχειρεί μια ανθρωποκεντρική απάντηση, ψυχογραφώντας χαρακτήρες ταλαιπωρημένους δίνοντας προτεραιότητα στις σιωπές τους. Το ανοιχτό πεδίο γύρω τους υπαινίσσεται την πληθώρα των δυνατοτήτων, αλλά ο πραγματικός κόσμος σφίγγει τη θηλιά του σε κάθε ξημέρωμα. Όλα είναι δρόμος, ώσπου βρεθεί μια άλλη μορφή κοινωνίας, βιώσιμης για όλους. Έως τότε;
1. First Cow της Κέλι Ρέιχαρντ
Υφολογικά συγγενές με το προ δεκαετίας "Meek’s Cutoff", το "First Cow" καταφέρνει να ανατρέψει τις συνήθεις κινηματογραφικές αναπαραστάσεις της Άγριας Δύσης και της αρρενωπότητας, δανειζόμενο το φορμά ενός γουέστερν για να αφηγηθεί μια ιστορία γεμάτη καρδιά ανάμεσα σε δύο άντρες. Εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με σκληραγωγημένους καουμπόηδες, αλλά με χαρακτήρες που αναζητούν τη θέση τους στον κόσμο ενώ απολαμβάνει βαθιά ο ένας τη συντροφιά του άλλου. Η αβίαστη τρυφερότητα με την οποία καδράρει τους κεντρικούς ήρωες η Ρέινχαρντ έρχεται στοχευμένα σε αντίθεση με την αγριότητα του κόσμου που τους περιβάλλει, ο οποίος δε συγχωρεί την εκδήλωση ευαισθησίας. Όπως σε όλες τις ταινίες της Αμερικανίδας η φιλία αναδεικνύεται σε ύψιστο ιδανικό, ως μοναδική πηγή θαλπωρής στο σύντομο διάστημα που βρισκόμαστε στη Γη και το οποίο οφείλουμε να προστατέψουμε με κάθε κόστος.
Και ακόμη
Digger του Τζώρτζη Γρηροάκη , Ιστορίες της Τύχης και της Φαντασίας του Ριουσούκε Χαμαγκούτσι, Ο Πράσινος Ιππότης του Ντέιβιντ Λόουερι, West Side Story του Στίβεν Σπίλμπεργκ, Μήλα του Χρήστου Νίκου, Αλλού, Παντού των Ιζαμπέλ Ινγκόλντ & Βιβιάν Περελμουτέ, Μετά την Αγάπη του Αλίμ Καν, Νίκος Καρούζος: Ο Δρόμος για το Έαρ του Γιάννη Καρπούζη, Άσπρο Πάτο του Τόμας Βίντερμπεργκ, Μπενεντέτα του Πολ Βερχόφεν.
