Τα ακριβή γεγονότα, τα αίτια και η σημασία της τελευταίας επίσημης μονομαχίας μέχρι θανάτου επί γαλλικού εδάφους αποτελεί το θέμα πολλών ιστορικών μελετών εδώ και έξι αιώνες. Το βιβλίο «The last duel: A true story of trial by combat in medieval France» του Αμερικανού συγγραφέα Έρικ Τζάγκερ προσφέρει κι αυτό τη δική του ερμηνεία, αποτελώντας τη βάση για την τελευταία ταινία του εξπέρ της ιστορικής περιπέτειας Ρίντλεϊ Σκοτ («Μονομάχος», «Το Βασίλειο των Ουρανών», «Ρομπέν των Δασών»). Γιατί είναι πολλά τα ενδιαφέροντα θέματα τα οποία διασταυρώνονται πάνω στην ιστορία του Ζαν ντε Καρούζ, Νορμανδού ιππότη στην υπηρεσία του βασιλιά Κάρολου ΣΤ΄ κατά τη διάρκεια του εκατονταετούς πολέμου. Μετά την καταγγελία της συζύγου του ότι έπεσε θύμα βιασμού από τον πρώην φίλο του Ζακ Λε Γκρι, ευνοούμενο του τοπικού άρχοντα, ο Ντε Καρούζ θα φτάσει ως την αυλή του Γάλλου μονάρχη, απαιτώντας ικανοποίηση. Έτσι, στις 29 Δεκεμβρίου 1386, θα λάβει χώρα στο Παρίσι η τελευταία νόμιμη «judicial duel», μονομαχία στην οποία ο επιζών νικητής «αποδεικνύεται» ελέω θείας δίκης αθώος.
Οι έννοιες του ηρωισμού, του δικαίου και του πατριωτισμού αναλύονται με τον ψυχρό κυνισμό που προσφέρει η ιστορική απόσταση, την ώρα που ο βρόμικος –για τα χολιγουντιανά δεδομένα– ρεαλισμός του Σκοτ απογυμνώνει τις βίαιες συμπεριφορές από κάθε επικό περιτύλιγμα. Η ιδέα μάλιστα να γίνουμε μάρτυρες των γεγονότων από τρεις διαφορετικές οπτικές, γραμμένες από ξεχωριστό σεναριογράφο η καθεμία (Ματ Ντέιμον, Μπεν Άφλεκ και Νικόλ Χολοφσένερ), προσθέτει στην ταινία τη συναρπαστική παράμετρο της διαφοράς αλήθειας και θρύλου, πραγματικότητας κι αναπαράστασής της. Η ευκαιρία, όμως, για ένα μοντέρνο «Ρασομόν» θυσιάζεται στην πολιτική ορθότητα που πρέπει να επιβραβεύσει καλούς και να στιγματίσει κακούς, υιοθετώντας επιπλέον μια απλοϊκά καταγγελτική ρητορική απέναντι στη φαλλοκρατική εξουσία. Κι όμως… Πόσο πιο αποτελεσματικό μπορεί να είναι ένα απλό παράλληλο μοντάζ (το ντύσιμο των πρωταγωνιστών στην αρχή) από διάφορα μελοδραματικά λογύδρια πάνω στο ίδιο ακριβώς θέμα.
Μ. Βρετανία, ΗΠΑ. 2021. Διάρκεια: 152΄. Διανομή: FEELGOOD ENT.
Περισσότερες πληροφορίες
Η Τελευταία Μονομαχία
Μετά την καταγγελία της συζύγου του ότι έπεσε θύμα βιασμού από τον Ζακ Λε Γκρι, ευνοούμενο του τοπικού άρχοντα, ο πρώην φίλος του Ζαν ντε Καρούζ φτάνει μέχρι το βασιλιά, απαιτώντας ικανοποίηση. Έτσι, στις 29 Δεκεμβρίου 1386, θα λάβει χώρα στο Παρίσι η τελευταία επίσημη μονομαχία μέχρι θανάτου επί γαλλικού εδάφους.