Τι σας έκανε να διοργανώσετε ένα κινηματογραφικό φεστιβάλ στην Ελλάδα και μάλιστα στη Σύρο;
Και οι δυο μας καταγόμαστε από την Ελλάδα, και έχουμε περάσει κάθε καλοκαίρι από την παιδική μας ηλικία στη Σύρο, όπου και γνωριστήκαμε. Παρόλο που η αρχική παρόρμηση ήρθε από την προσωπική μας σχέση με το νησί, είναι σαφές ότι ο ξεχωριστός χαρακτήρας της Σύρου είναι ένας από τους λόγους που το φεστιβάλ κατάφερε να γίνει επιτυχημένο. Ο μεγάλος μόνιμος πληθυσμός και η ισχυρή, στραμμένη προς την τέχνη, κοινότητα, που φιλοξενεί, παρείχαν τη στήριξη και τις σχέσεις που χρειάζονταν για να διευρυνθούν τα μοναδικά στοιχεία του.
Νιώθετε πως το SIFF συνέβαλε στο να γίνει η πρωτεύουσα των Κυκλάδων το «νησί των φεστιβάλ»;
Ήταν απολαυστικό να αναπτυσσόμαστε ως οργανισμός παράλληλα με άλλα υπέροχα, τοπικά φεστιβάλ, που όλο και περισσότερα εμφανίζονται κάθε χρόνο. Κάτι που μας διαφοροποιεί, είναι ο επικεντρωμένος στο χώρο χαρακτήρας του SIFF, που αντιμετωπίζει ολόκληρο το νησί ως ένα πιθανό, υπαίθριο σινεμά. Τώρα, φαίνεται ότι και άλλα φεστιβάλ έχουν αρχίσει να επεκτείνονται εκτός των παραδοσιακών πολιτιστικών χώρων της Ερμούπολης. Πάρε το ναυπηγείο του Ταρσανά για παράδειγμα: δεν θυμόμαστε άλλα μεγάλα πολιτιστικά eventστον ίδιο χώρο, όταν πρωτοξεκινήσαμε τις προβολές το 2013, ενώ τώρα χρησιμοποιείται για θεατρικά εργαστήρια, streetart και παραδοσιακή μουσική.
Τι έχει αλλάξει από την πρώτη έκδοση του φεστιβάλ μέχρι σήμερα και ποιος είναι ο στόχος για το μέλλον;
Η πρώτη έκδοση ήταν εντελώς πειραματική: μετά από μία επιτυχημένη καμπάνια crowdfunding, μαζευτήκαμε γύρω από ένα προτζέκτορα σε μερικές αγαπημένες τοποθεσίες στην Ερμούπολη, προβάλλοντας ένα πρόγραμμα ελληνικών και διεθνών σύγχρονων έργων. Από τότε, ακολουθούμε το feedback του κοινού, όπως και τις μετατοπιζόμενες επιμελητικές μας προσεγγίσεις. Κάτι μοναδικό για φέτος, είναι ο αριθμός των νέων δουλειών που παράχθηκαν κατά παραγγελία του φεστιβάλ: θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά έξι ταινίες μικρού μήκους, μία περφόρμανς μεσαίου μήκους και τρεις εγκαταστάσεις. Όλα είναι αποτέλεσμα μιας μακρόχρονης εμπλοκής καλλιτεχνών και κινηματογραφιστών με το τοπίο της Σύρου, και το τρέχον θέμα του φεστιβάλ «OffSeason». Στο μέλλον, θέλουμε να επεκταθούμε πάνω σε αυτήν την κατεύθυνση.
Μία από τις χαρακτηριστικότερες στιγμές κάθε διοργάνωσης, είναι το drivein στη Ντελαγκράτσια, όπου μία παραδοσιακά αμερικανική συνήθεια συναντά το γραφικό τοπίο της Σύρου. Είναι, τελικά, ο συγκερασμός αυτών των δύο η καρδιά του φεστιβάλ;
Η ισορροπία ανάμεσα στο διεθνές και το τοπικό είναι κάτι που διαπραγματευόμαστε συνεχώς και γίνεται πηγή έμπνευσης, με το Drive-In ναείναι το πιο όμορφο παράδειγμα. Όσο απίστευτο κι αν είναι, ο συνδυασμός της κλασσικής, Αμερικανικής κινηματογραφικής παράδοσης με το κυκλαδίτικο τοπίο της Ποσειδωνίας – γεμάτο με επαύλεις του προηγούμενου αιώνα– έχει γίνει το χαρακτηριστικό της διοργάνωσης. Θεατές εμφανίζονται με ανοιχτές Cadillac, μοτοσυκλέτες ακόμα και τρακτέρ – ένα εκλεκτικό, καλοκαιρινό μείγμα. Το μενού που προσφέρεται, ένας συνδυασμός μαλλιού της γριάς, ψητό καλαμπόκι, και ειδικά φτιαγμένες γεύσεις παγωτό από το «Django», το αγαπημένο μας τοπικό παγωτατζίδικο, επίσης, αντανακλά αυτή την ανάμειξη επιρροών.
Είναι σημαντικό για εσάς να συνομιλείτε με τα τοπία όπου φιλοξενούνται οι προβολές, αλλά και με την τοπική κοινωνία;
Κάθε χρόνο, τρέχοντας το φεστιβάλ σε τουλάχιστον μία διαφορετική τοποθεσία ανά μέρα, καλούμε τους επισκέπτες να συνταξιδέψουν μαζί μας σε διαφορετικά μέρη του νησιού, συναντώντας παράλληλα τους διαφορετικούς πολιτιστικούς, αρχιτεκτονικούς και ιστορικούς χώρους. Οι επισκέπτες που έρχονται για πρώτη φορά στο νησί θα φύγουν από το φεστιβάλ με μία εντελώς νέα εικόνα του «Ελληνικού νησιού», και οι κάτοικοι μπορεί να δουν γνώριμα μέρη με νέα ματιά. Μέσα από τις ταινίες, τιςπερφόρμανς και άλλες δράσεις προσπαθούμε να ενεργοποιήσουμε χώρουςκαι να προσκαλέσουμε ανθρώπους να εμπλακούν μαζί τους εκ βαθέων. Φυσικά, αυτό σημαίνει και εμπλοκή με τις ιστορικές και σύγχρονες πραγματικότητες του κάθε χώρου.
Παρόλο που, κάποιες φορές, επιλέγουμε ένα μέρος απλά και μόνο λόγω της ομορφιάς του, συχνότερα επιλέγουμε χώρους που έχουν ενδιαφέρουσες ιστορίες και ανοίγουν ένα παράθυρο στις διαφορετικές ιστορίες του νησιού. Πολλά από αυτά τα μέρη χρησιμοποιούνται από το φεστιβάλ μέσα από συνεργασίες με τοπικούς οργανισμούς και ανθρώπους, που γενναιόδωρα τα προσφέρουν, επειδή ακριβώς ξέρουν ότι το φεστιβάλ ενδιαφέρεται να τονίσει τη σημασία τους. Τελευταία και όλο και περισσότερο, το φεστιβάλ παράγει έργα κατά παραγγελία, εγκαταστάσεις και εργαστήρια ειδικά για να εμπλακούν με αυτές τις ιστορίες. Για παράδειγμα, το εργαστήριο «AlternatePaths», που φέτος θα πραγματοποιηθεί για δεύτερη χρονιά, προσκαλεί τους συμμετέχοντες να επισκεφτούν και να καταγράψουν λιγότερα γνωστά μέρη στη Σύρο, υπό την καθοδήγηση ενός καλλιτέχνη (σ.σ. φέτος, ο κινηματογραφιστής και ποιητής JazraKhaleed).
Πιστεύετε ότι μπορεί αυτή η νέα συνθήκη που βιώνουμε να αξιοποιηθεί για να δημιουργηθούν νέοι τρόποι θέασης ή βιώματος της πολιτιστικής εμπειρίας; Σκέφτομαι, για παράδειγμα, το δυναμικό comeback των drive-in προβολών στην Αθήνα, τις οποίες εσείς είχατε ήδη στο κεντρικό κομμάτι του προγράμματος…
Οι δύσκολες καταστάσεις αντιμετωπίζονται με δημιουργικές λύσεις, οπότε από τη μία πλευρά, η τρέχουσα στιγμή μπορεί να οδηγήσει σε νέες μορφές για τις προβολές και άλλες πολιτιστικές δραστηριότητες. Η επιστροφή στο drive-in, ως ένα ασφαλές μέσο θέασης, είναι διασκεδαστική και παρατηρήθηκε από την Αθήνα ως τη Νέα Υόρκη και τον υπόλοιπο κόσμο. Το δικό μας drive-in, που ξεκίνησε το 2015, αγαπήθηκε ανάμεσα στις δράσεις του φεστιβάλ, επειδή οι άνθρωποι νιώθουν να μεταφέρονται σε ένα πολύ διαφορετικό είδος προβολής από αυτήν που έχουν συνηθίσει. Ωστόσο, από την άλλη πλευρά, η τρέχουσα κατάσταση έχει ξεγυμνώσει τα προβλήματα που υπήρχαν στην πολιτιστική παραγωγή γενικά αλλά και στον κινηματογραφικό χώρο. Σε αυτόν τον καιρό κρίσης, οι πολιτιστικοί οργανισμοί και οι διοργανώσεις απαιτούν συνεχόμενη υποστήριξη, και δεν πρέπει να εγκαταλείπονται να βρουν μόνοι τους τις λύσεις.
Είναι μία εξαιρετικά πολύπλοκη εποχή για όλα τα πολιτιστικά eventsκαι η στήριξη πρέπει να παρέχεται ισότιμα ώστε να μην επιβιώνουν μόνο τα μεγάλα ιδρύματα. Όσον αφορά το σινεμά, παρόλο που είμαστε σίγουροι ότι προκύπτουν νέες και συναρπαστικές ιδέες, η τρέχουσα εποχή έχει σίγουρα σπρώξει το κοινό σε εμπειρίες ιντερνετικής θέασης. Παρόλο που είναι αξιοσημείωτος ο μεγάλος αριθμός ταινιών που γίνονται διαθέσιμες σε διαδικτυακές πλατφόρμες, δυστυχώς υπάρχουν πολλά είδη ταινιών που δεν είναι διαθέσιμα και τα οποία το κοινό δε θα καταφέρει να τα παρακολουθήσει. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν υπάρχουν σπουδαίες ψηφιακές πλατφόρμες, και είναι εντυπωσιακό το πόσα φεστιβάλ και άλλες κινηματογραφικές διοργανώσεις ανταποκρίθηκαν στην πρόκληση και έφτιαξαν υπέροχα προγράμματα σε streaming. Αυτό από μόνο του, όμως, δεν αρκεί: η δυνατότητα να παρακολουθήσεις μια ταινία μαζί με άλλους, σε αληθινό τόπο και χρόνο, είναι από τα πιο συναρπαστικά και γοητευτικά στοιχεία της.
Στα εννιά χρόνια του SIFF, ποια είναι η δυνατότερη στιγμή που ζήσατε στις προβολές;
Οι πιο αξιομνημόνευτες στιγμές είναι οι αναπάντεχοι τρόποι με τους οποίους οι χώροι και τα τοπία της Σύρου μπαίνουν μέσα στις προβολές μας. Ηλάμψη της εμβληματικής εκκλησίας του Αγίου Νικολάου στην Ερμούπολη, πάνω από την οθόνη που παίζει το «Fitzcarraldo» του Χέρζογκ, σανφάντασμα της ζούγκλας του Αμαζονίου∙ μία πλήρης έκλειψη σελήνης κατά τη διάρκεια της ζωντανής μουσικής επένδυσης του «Vampyr» του Καρλ Θίοντορ Ντράιερ από την Έλα Όρλεανς, στην κεντρική πλατεία Μιαούλη∙η στιγμή που πέρασε πάνω από τα κεφάλια μας ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός κατά την κλιμάκωση του «2001: Οδύσσεια του Διαστήματος».
Τι θα δούμε στη φετινή διοργάνωση;
Ανυπομονούμε να παρουσιάσουμε τις ταινίες που προέκυψαν κατά παραγγελία της διοργάνωσης, συμπεριλαμβάνοντας το «LaunchingCeremony» της καλλιτέχνη και κινηματογραφίστριας Μαρίνας Γιώτη, που θα κάνει την πρεμιέρα του ως ζωντανή περφόρμανς, συνοδεία μουσικής της Μέι Ρούσβελτ, στο ναυπηγείο του Ταρσανά. Από τα άχαστα, είναι η θρυλική ταινία της ΤζούλιΝτας «DaughtersoftheDust» που θα ανοίξει το φεστιβάλ. Επιπλέον, η διπλή προβολή στο drive-in, που συμπεριλαμβάνει το «AMatterofLifeandDeath» των ΜάικλΠάουελλ και ΈμερικΠρερμπέγκερ και το, εγγυημένα συγκινητικό, «BeauTravail» της Κλερ Ντενί.
