Υπάρχει ένα είδος ταινιών που θα μπορούσε να ονομαστεί «ξενόγλωσσο Όσκαρ». Η συγκεκριμένη ακαδημαϊκή κατηγορία έχει, βέβαια, βραβεύσει εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους φιλμ, με κατά καιρούς τολμηρές επιλογές (από Τατί και Μπουνιουέλ στον «Γιο του Σαούλ»), αλλά η κυρίαρχη τάση όσων προκρίνονται στην περίοπτη πεντάδα είναι χαρακτηριστική: δράματα βασισμένα στο καλογραμμένο σενάριο, εμπνευσμένο συνήθως από βιογραφικά μπεστ σέλερ, με ουμανιστικά μηνύματα, θεαματικές ερμηνείες, ιστορικές αναφορές, τολμηρά για τα χολιγουντιανά μέτρα θέματα και μια ελαφρά προχωρημένη, αλλά πάντα ακαδημαϊκή αφηγηματική πρόταση. Όσα δηλαδή η αμερικανική κινηματογραφική βιομηχανία αντιλαμβάνεται ως καλλιτεχνικά χαρακτηριστικά, όμως η ίδια δυσκολεύεται, για ευνόητους λόγους, να υιοθετήσει.
Η τρίτη ταινία του Φλόριαν Χένκελ φον Ντόνερσμαρκ, μετά το βραβευμένο με Όσκαρ «Οι Ζωές των Άλλων» και τον παντελώς αποτυχημένο «Τουρίστα», είναι το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα όσων αναφέραμε πιο πάνω – γι’ αυτό και πέρυσι βρέθηκε υποψήφια στην ξενόγλωσση οσκαρική κατηγορία. Βασισμένη στην αληθινή ιστορία του διάσημου εικαστικού Γκέρχαρντ Ρίχτερ, αφηγείται τη διαδρομή του γεννημένου στην προπολεμική Δρέσδη Κουρτ, ο οποίος ως φοιτητής της Καλών Τεχνών στην Ανατολική Γερμανία ερωτεύεται την κόρη ενός πρώην ναζί γιατρού που αντιτίθεται στη σχέση τους. Κανείς από τους δύο όμως δεν γνωρίζει πως τους συνδέει ένα αποτρόπαιο μυστικό από το παρελθόν.
Μοντέρνο ιστορικό μελόδραμα, το «Μη Χαμηλώνεις το Βλέμμα» καπελώνει εξαρχής την ενδιαφέρουσα ιστορία του με μυθιστορηματική σοβαροφάνεια και καρτποσταλική καλλιέπεια. Η διαδρομή του Κουρτ/Γκέρχαρντ από τη ναζιστική στην κομμουνιστική και από εκεί στη Δυτική Γερμανία εξαντλείται σε πολιτικά και ψυχολογικά στερεότυπα, ενώ γύρω του ξύλινοι χαρακτήρες ανταλλάσσουν προκάτ, τετριμμένες απόψεις περί ζωής και τέχνης.
Ο διευθυντής φωτογραφίας Καλέμπ Ντεσανέλ («Ο Καλύτερος», «Τα Πάθη του Χριστού»), η άλλη οσκαρική υποψηφιότητα της ταινίας, προσπαθεί να ομορφύνει «ποιητικά» ακόμη και το βομβαρδισμό της Δρέσδης ή τους θαλάμους αερίων, με τις εξ ουρανού συμπτώσεις και το συγκαταβατικό χάπι εντ να αποδίδουν τελικά ιστορική δικαιοσύνη, παρηγορώντας τον μέσο θεατή κι ενθουσιάζοντας τον οσκαρικό ψηφοφόρο.
Γερμανία, Ιταλία. 2018. Διάρκεια: 189΄. Διανομή: FEELGOOD ENT.
Περισσότερες πληροφορίες
Μη Χαμηλώνεις το Βλέμμα
Στη μεταπολεμική Ανατολική Γερμανία ένας νεαρός φοιτητής της Καλών Τεχνών ερωτεύεται την κόρη ενός πρώην ναζί γιατρού, ο οποίος αντιτίθεται στη σχέση τους. Κανείς από τους δύο άντρες όμως δεν γνωρίζει πως τους συνδέει ένα αποτρόπαιο μυστικό από το παρελθόν.