Πολιτικά ευαίσθητος, βαθιά ουμανιστής κι εξαιρετικός κινηματογραφικός αφηγητής, ο 86χρονος Κώστας Γαβράς έχει πίσω του μια φιλμογραφία γεμάτη συναρπαστικές αναμετρήσεις απλών ή σπουδαίων ανθρώπων με την Ιστορία. Η πίστη του πως ο καθένας μας μπορεί να ορθώσει το ανάστημά του και να κάνει τη διαφορά, ακόμη κι αν το πληρώσει ακριβά αυτό, γεμίζει συγκίνηση αλλά και πολύ συχνά μελοδραματισμό τις εικόνες του, οι οποίες τις περισσότερες φορές βασίζονται σε αληθινές ιστορίες. Μία από αυτές είναι και οι περιπέτειες του Γιάνη Βαρουφάκη, ο οποίος διατέλεσε υπουργός Οικονομικών στην πρώτη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και ανέλαβε επικεφαλής των επώδυνων διαπραγματεύσεων με τους Ευρωπαίους εταίρους.
Σίγουρα ο καθένας μας έχει τη δική του άποψη για το τι πραγματικά συνέβη εκείνους τους κρίσιμους μήνες του 2015 και, κυρίως, ποιο ήταν το ουσιαστικό πολιτικό και δημοσιονομικό αποτέλεσμα της –ηρωικής; Καταστροφικής;– διαπραγμάτευσης. Ο Βαρουφάκης κατέγραψε τη δική του στο μυθιστορηματικό χρονικό «Ενήλικοι στην αίθουσα», στο οποίο ο Γαβράς βρήκε το ιδανικό σεναριακό θεμέλιο για να μετατρέψει σε ταινία την κριτική του απέναντι σε μια νεοφιλελεύθερη Ευρώπη, δέσμια των γερμανικού οικονομικού κεφαλαίου, των τραπεζικών συμφερόντων, της απληστίας των πολυεθνικών και της ανικανότητας των πολιτικών αντρών της.
Η ταινία οικειοποιείται απόλυτα την οπτική του βιβλίου και αποτυπώνει αρκετά πιστά, σε πραγματολογικό επίπεδο, όλα όσα διημείφθησαν στα γραφεία, στους διαδρόμους και πίσω από τις κλειστές πόρτες ανάμεσα στους ανυποχώρητους δανειστές και τους απελπισμένους οφειλέτες. Τα περισσότερα από όσα ακούμε και βλέπουμε, άλλωστε, έχουν μαγνητοφωνηθεί από τον ίδιο τον Βαρουφάκη, αποτυπώνονται δε με μια καταιγιστική αφήγηση, υποστηριγμένη από ένα στακάτο μοντάζ, που δεν αφήνει ούτε στιγμή την ένταση να ξεθυμάνει.
Η οικειοποίηση μιας οπτικής και μιας άποψης όμως είναι ένα θέμα και η κινηματογραφική ηρωοποίηση του φορέα τους ένα άλλο. Ατακαδόρος, εφευρετικός, προστάτης των αδύναμων, δεινός οικονομικός αναλυτής, ηθικά ακέραιος και συναρπαστικός ομιλητής, ο κατά Γαβρά Βαρουφάκης είναι ο παλιομοδίτικος ήρωας ενός μοντέρνου γουέστερν (οι σκηνοθετικές αναφορές στην αρχαία τραγωδία μάλλον δεν λειτουργούν αποτελεσματικά).
Μόνος εναντίον όλων, περιφέρεται ως μονοδιάστατη φιγούρα που ισοπεδώνει ιδεολογικά ακόμη πιο ξύλινους, χοντροκομμένα εκδικητικούς αντιπάλους, οι οποίοι θα του επιβληθούν τελικά (αν και όχι ακριβώς σε εκείνον, αλλά στον αδύναμο Τσίπρα) χάρη στην ανεξέλεγκτη ισχύ τους. Απέναντι σε όλα αυτά, ο ευειδής και γεμάτος (αυτοσαρκαστική;) αυτοπεποίθηση Χρήστος Λούλης παλεύει γενναία να υπερνικήσει το διδακτισμό που κουβαλά ο ήρωάς του, παραμένει όμως μέχρι τέλους περισσότερο ένας κουβαλητής έτοιμων πολιτικών καταγγελιών και λιγότερο ένας ζωντανός κινηματογραφικός χαρακτήρας.
Ελλάδα, Γαλλία. 2019. Διάρκεια: 121΄. Διανομή: ODEON.
Περισσότερες πληροφορίες
Ενήλικοι στην Αίθουσα
Κερδίζοντας τις εκλογές του 2015, η νέα αριστερή ελληνική κυβέρνηση πρέπει να ξεκινήσει έναν μαραθώνιο διαπραγματεύσεων με τους εχθρικούς Ευρωπαίους εταίρους της πάνω στις ασφυκτικές οικονομικές υποχρεώσεις που της έχουν επιβληθεί.