![Γαβριήλ Τζάφκας: «Το αντίθετο της αγάπης δεν είναι το μίσος, αλλά η αδιαφορία»](https://www.athinorama.gr/Content/ImagesDatabase/p/750x422/pad/both/lmnts/articles/2527264/tzafkas.jpg?quality=81&404=default&v=4)
Ο σκηνοθέτης της ταινίας «Αγκάθι» μας περιγράφει το ιδεατό σύμπαν της νέας του ταινίας.
![Γαβριήλ Τζάφκας: «Το αντίθετο της αγάπης δεν είναι το μίσος, αλλά η αδιαφορία» - εικόνα 1](https://www.athinorama.gr/lmnts/articles/2527264/tzafkas.jpg)
Η ιστορική περίοδος στην ταινία είναι απροσδιόριστη. Για ποιο λόγο κάνατε αυτήν την επιλογή;
Με ενδιέφερε η διαχρονικότητα ως αφηγηματικό εργαλείο. Ήθελα να γίνει μια ταινία όπου το θέμα της δεν συνδέεται άμεσα με τον περίγυρο. Το βασικό θέμα της ταινίας είναι η ζήλεια. Με ενδιέφερε να απομονώσω τους χαρακτήρες και να ξεκινήσω την κατάβασή τους στις πιο σκοτεινές τους σκέψεις. Επίσης στην ταινία δουλέψαμε και με τις ιδέες του Αντονιόνι, ότι δηλαδή οι χώροι αποτελούν προεκτάσεις των χαρακτήρων.
Έχετε σπουδάσει σινεμά σε Ελλάδα και Δανία και τα τελευταία χρόνια είστε μέλος της Ένωσης Δανών Σκηνοθετών. Πόσο κοντά νιώθετε στο ελληνικό σινεμά και με ποιους σκηνοθέτες νιώθετε ενδεχομένως πιο κοντά καλλιτεχνικά;
Είμαι γέννημα θρέμμα του ελληνικού σινεμά. Τα τελευταία χρόνια εργάζομαι και στη Δανία και αυτό λειτουργεί πολύ θετικά. Είναι δύσκολο να ονοματίσω σκηνοθέτες που είμαστε κοντά καλλιτεχνικά, μπορώ να πως όμως ότι είναι πολλοί οι φίλοι με τους οποίους ανταλλάζουμε τις ιδέες μας και αλληλοστηριζόμαστε. Ο κινηματογράφος είναι μια παγκόσμια κοινή γλώσσα. Αυτό που αλλάζει από χώρα σε χώρα είναι τα συστηματικά εργαλεία που χρησιμοποιεί κανείς για την υλοποίηση και την προώθηση των ταινιών. Και ίσως αυτή είναι και η διαφορά μεταξύ των δυο χωρών. Στη Δανία η όλη διαδικασία είναι πιο συντεταγμένη χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν προκύπτουν θέματα. Το μεγάλο πλεονέκτημα στην Ελλάδα είναι η καλλιτεχνική ελευθερία των δημιουργών χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν προκύπτουν θέματα και πάλι.
![Γαβριήλ Τζάφκας: «Το αντίθετο της αγάπης δεν είναι το μίσος, αλλά η αδιαφορία» - εικόνα 2](https://www.athinorama.gr/lmnts/articles/2527264/f3.jpg)
Η φύση συνήθως απελευθερώνει τον άνθρωπο, εδώ όμως μετατρέπεται σε ένα είδος παγίδας για τους ήρωες. Είναι κάτι άλλο στην ταινία η φύση πέρα από το ιδανικό μέρος για την απομόνωσή τους;
Μερικές φορές η φύση σε αποκτηνώνει επίσης. Στην ταινία η φύση λειτουργεί ως ένα ιδανικό εργαστήριο κατασκευής παράλληλης αντίληψης. Το αισθητικό κομμάτι είναι άρρητα δεμένο με την αφήγηση της ταινίας η οποία βασίζεται κατά κύριο λόγο στα οπτικά εργαλεία. Αυτός ήταν και ένας λόγος που δεν μπορούσα να το μεταφέρω ολοκληρωτικά στο χαρτί. Ήταν πολύ δύσκολο να εξηγήσω με λέξεις πως θα λειτουργούσαν οι εικόνες και το δέσιμο τους αλλά και η χορογραφία τους στην αφήγηση. Ο στόχος μας ήταν να δημιουργήσουμε οπτικές συναισθήσεις και όχι απλά διαλογικές κατανοήσεις.
Στη μικρού μήκους «Euroman» απεικονίσατε μια μορφή του Βορειοευρωπαίου ψυχρού αστού. Στο «Αγκάθι» επιχειρείτε μία βαθύτερη κατάδυση στη ψυχοσύνθεσή τους;
Είναι δύο πολύ διαφορετικές ταινίες με εντελώς διαφορετικές συνθέσεις. Μου είναι πολύ δύσκολο να τις συγκρίνω. Το «Αγκάθι» ασχολείται με άλλες θεματικές, πιο διαχρονικές. Κάποτε κάποιος μου είπε πως το αντίθετο της αγάπης δεν είναι το μίσος αλλά η αδιαφορία. Είναι αυτή που φέρνει την αποξένωση. Δουλέψαμε πολύ πάνω σε αυτές τις έννοιες, και μαζί με τους ηθοποιούς. Δεν είναι εύκολο γιατί κοιτάζεις κατάματα την άβυσσο των σχέσεων. Εκεί αντιλαμβάνεσαι πως το μυαλό είναι ο πιο ισχυρός μυς του ανθρώπινου σώματος με άπειρες δυνατότητες προς τη καλύτερη ή την χειρότερη κατεύθυνση, την αυτοκαταστροφή. Αυτή μας ενδιέφερε πολύ.
![Γαβριήλ Τζάφκας: «Το αντίθετο της αγάπης δεν είναι το μίσος, αλλά η αδιαφορία» - εικόνα 3](https://www.athinorama.gr/lmnts/articles/2527264/f6.jpg)
Οι πρωταγωνιστές ακολουθούν εμμονικά τις χίμαιρες που οι ίδιοι δημιουργούν. Πιστεύετε είναι αναπόφευκτο να απομακρυνόμαστε ο ένας από τον άλλο, και τελικά από τον ίδιο μας τον εαυτό, στην πάροδο του χρόνου;
Καθόλου αναπόφευκτο. Επίσης δεν είναι είτε το ένα είτε το άλλο, ούτε τελεσίδικη έκβαση. Ωστόσο χρειάζεται πρώτα απ' όλα να σταθούμε για λίγο. Θα έλεγα ότι είναι μια πορεία με αρκετές στροφές, πορεία που μοιάζει περισσότερο με ταξίδι παρά με διαδρομή, ταξίδι με την καβαφική έννοια. Το μεγαλύτερο εμπόδιο σε ένα τέτοιο ταξίδι είναι η γραμμική αντίληψη το χρόνου και μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο προκύπτουν οι αναπόφευκτες εκβάσεις. Τέλος, ο εαυτός δεν αποτελεί ένα στάσιμο σημείο απ' όπου προκύπτουν κοντινές ή μακρινές αποστάσεις, ούτε ομως έχει κάποια φυγόκεντρη δύναμη. Ο εαυτός είναι μια οργανική ζύμωση μέσα από την τριβή με τον έξω κόσμο.