Η σημαντική σκηνοθέτιδα από την Αργεντινή μας μιλά για το φιλμ της «Ζάμα» που εξάπτει τη φαντασία των θεατών.
Η ταινία σας δεν ακολουθεί τη συνηθισμένη μορφή της αφήγησης, με έναν τρόπο που προσωπικά μου θυμίζει το στιλ σκηνοθετών όπως ο Μπρούνο Ντιμόν. Πιστεύετε πως οι ταινίες σας συνδέονται ασυνείδητα με σύγχρονους σκηνοθέτες;
Νομίζω πως στο «Ζάμα» υπάρχει μία οπτικοακουστική αφήγηση που βασίζεται λιγότερο στο προκείμενο και περισσότερο σε άλλα μέρη της κατασκευής της, αυτό είναι που πιθανότατα αντιλαμβάνεστε στη δουλειά μου. Όταν το κοινό δεν παρασύρεται από την πλοκή και τη μουσική, έχει το χρόνο να αντιληφθεί επιπλέον πληροφορίες περιεργάζοντας την οθόνη και αφουγκράζοντας τους ήχους. Πρόκειται για μια τελείως διαφορετική σκηνοθετική προσέγγιση που κάποιοι σκηνοθέτες προτιμούμε στη δουλειά μας.
Χρησιμοποιείτε το χιούμορ με διακριτικές μα πολύ αστείες παρεμβάσεις, όπως για παράδειγμα την εμφάνιση ενός λάμα τη στιγμή που ο Ντον Ντιέγκο (Ντανιέλ Χιμένεζ Κάτσο) μαθαίνει άσχημα νέα. Τέτοιες δράσεις τις σκαρφίζεστε αφού έχετε γράψει τη δράση μιας σκηνής;
Το λάμα προέκυψε ως αναπάντεχη ευλογία. Η ιδέα πως για τη συγκεκριμένη σκηνή έπρεπε να υπάρχει μία συγκεκριμένη αίσθηση προϋπήρχε. Σε γενικές γραμμές, το σενάριο υποδεικνύει πράματα που μπορούν να υπάρξουν κανονικά στο πλατό. Αν δε συμβαίνει αυτό τότε είναι δύσκολο ένας σκηνοθέτης να τα φανταστεί επιτόπου.
Πώς ήρθατε σε επαφή με το βιβλίο του Αντόνιο ντι Μπενεντέτο;
Κάποιος μου το έδωσε δώρο, όμως το διάβασα πέντε χρόνια μετά. Ταξίδευα με τη βάρκα μου στον ποταμό Παρανά με κατεύθυνση το βορρά και πήρα μαζί μου ό,τι είχα σχετικό με ποτάμια, συμπεριλαμβανομένου του βιβλίου.
Το «Ζάμα» τοποθετείται την περίοδο της αποικιοκρατίας όμως επιτυγχάνει να κριτικάρει την ενίσχυση των ξένων δυνάμεων επί των γηγενών μέσω των προσωπικών αδιεξόδων του Ντον Ντιέγκο. Σε ποια στοιχεία του βιβλίου επικεντρωθήκατε ώστε να φτάσετε σε αυτό που οραματιζόσασταν;
Φυσικά στο βιβλίο θίγονται πολύ περισσότερα ζητήματα από αυτά που απεικονίζονται στην ταινία. Για μένα το όραμά μου αφορούσε πάντα τη σκέψη πως μόνο ένας ετοιμοθάνατος μπορεί να ορίσει τη ζωή του. Όταν τίποτα δεν έχει σημασία πια, και το παράλογο του αναπόφευκτου πλησιάζει, τα πράματα αλλάζουν μορφή. Δεν ξέρω αν αυτός είναι ο ουσιαστικότερος τρόπος, αλλά είναι αυτός που λίγοι τολμούν να κάνουν πράξη.
Η ταινία σας περά από επίσημη πρόταση της Αργεντινής για τα Όσκαρ, βρίσκεται την 4η θέση των καλύτερων ταινιών του 2017 για το Sight & Sound. Με δεδομένο πως το «Ζάμα» είχε το μεγαλύτερο προϋπολογισμό που έχετε διαχειριστεί μέχρι σήμερα, πιστεύεται πως αυτός είναι ένας τρόπος αναγνώρισης της δουλειάς σας;
Χωρίς να είμαι σίγουρη πως έχω καταλάβει την ερώτησή σας, δε νομίζω πως οι ταινίες επιλέγονται εξαιτίας του μεγέθους της προσπάθειας που χρειάστηκε για να γυριστεί. Φυσικά είναι ευχάριστο και καθησυχαστικό να επιλέγεται η ταινία από κριτικούς σε μια τόσο επιλεκτική λίστα. Δυστυχώς όμως είναι μία βραχύβια παρηγοριά και αμφιβάλλω πως ένας σκηνοθέτης συμβιβάζεται με αυτήν. Θέλουμε να αλλάξουμε τον κόσμο με τις ταινίες μας, αυτή είναι η μόνη, αφελής, παρανοϊκή, επική μα ανθρώπινη επιθυμία μας.
Έχετε σχέδια για την επόμενη ταινία σας;
Αυτήν την περίοδο, έχοντας μόλις ολοκληρώσει το «Ζάμα», νιώθω σαν ένας κολυμβητής που βρίσκει αντικείμενα να επιπλέουν στη θάλασσα. Δεν ξέρει τι είναι και σε ποιον ανήκουν, μα συνεχίζει να κολυμπάει ανάμεσά τους με την ελπίδα πως θα βρει επιζώντες. Πολλές φορές αυτός ο κολυμβητής, έπειτα από μήνες επίπονης μάχης στο κύμα, συνειδητοποιεί πως βρίσκεται απλώς σε μια θάλασσα με σκουπίδια.
