Ο κριτικός του «α» παρουσιάζει το top-10 των φιλμ της χρονιάς που πέρασε.
10. Δεσμοί Αίματος
του Γκρίμουρ Χακόναρσον
Στην επαρχιακή Ισλανδία δυο αδέλφια-εργένηδες έχουν να μιλήσουν εδώ και σαράντα χρόνια. Όταν ο κοινός παρανομαστής της κτηνοτροφικής ζωής τους αναιρείται (μια ασθένεια προβάτων), οι δυο τους θα πρέπει να βρουν τον τρόπο να διαχειριστούν την απώλεια σε ένα ύμνο κινηματογραφικής απλότητας, υπόδειγμα μαύρης κωμωδίας και συναισθηματικής αβρότητας.
9. Σκοτεινές Ψυχές
του Φραντσέσκο Μούντσι
Αντιτουριστικό οδοιπορικό στον κόσμο της ιταλικής μαφίας που απενδύεται το φολκλόρ και κοιτάζει την περίπλοκη κοινωνική συνθήκη με όρους τραγωδίας. Τα αντιθετικά σχήματα που συνθέτουν οι δυο όψεις της Ιταλίας (Νότος – Βορράς, φτώχια – πλούτος, παλιό –καινούργιο κ.α.) είναι αυτά που γεννούν ανυπέρβλητα ηθικά διλήμματα, λυγίζοντας τους ήρωές της ταινίας.
8. Toni Erdmann
της Μάρεν Άντε
Μπορεί να είχε διάρκεια μεγαλύτερη από αυτήν που θα έπρεπε και αρκετές φορές να φλέρταρε με την επανάληψη. Όμως η δραμεντί της Μάρεν Άντε, εκτός από φρεσκάδα και στιλιστική πρωτοπορία, διαθέτει δυο-τρεις σεκάνς-θριάμβους που αποτελούν τομή για το ευρωπαϊκού σινεμά του 21ου αιώνα. Το «γυμνό» πάρτι με τις σαφείς ψυχαναλυτικές αναφορές, η σκηνή του τραγουδιού και φυσικά το αγκάλιασμα-λύτρωση του πατέρα-τέρας και της κόρης έχουν γραφτεί με μεγάλα γράμματα στο σινεφίλ σημειωματάριό μας.
7. Φωτιά στη Θάλασσα
του Τζιανφράνκο Ρόζι
Από τον άνθρωπο ξεκινά και τελειώνει το βαθιά ουμανιστικό σινεμά του Ρόζι. Οι ρυθμοί πέφτουν, ενώ οι καθημερινοί πρωταγωνιστές του πραγματεύονται τους πλέον πολύπλοκους φιλοσοφικούς προβληματισμούς και τα καυτά κοινωνικά ζητήματα με τον πιο απλό κινηματογραφικό τρόπο. Η Λαμπεντούζα μετατρέπεται σε έναν μη-τόπο, σε ένα κομμάτι γης όπου οι ζωές διαφορετικών ταξιδευτών συναντιούνται με την τραγωδία. Ένα ακόμη σπουδαίο έργο στη φιλμογραφία ενός απαράμιλλου δεξιοτέχνη του ντοκιμαντέρ.
6. Στην Αγκαλιά του Φιδιού
του Σίρο Γκέρα
Ποιητική αποδόμηση του δυτικού πολιτισμού, αυτήν τη φορά όχι εκ των έσω -όπως έχουμε συνηθίσει- αλλά από μια ναΐφ πλευρά. Κάθε σκηνή μοιάζει με ασπρόμαυρο πίνακα που πνίγεται από την επιβλητική χλωρίδα του Αμαζονίου… Αλήθεια πόσο μικρός μοιάζει ο άνθρωπος μπροστά στο μεγαλείο της φύσης; Αποκαλυπτική, εικαστικά γοητευτική και φιλοσοφικά συναρπαστική, η ταινία του Κολομβιανού Σίρο Γκέρα ήταν μια από τις ευχάριστες εκπλήξεις της περσινής χρονιάς.
5. La La Land
του Ντάμιεν Σαζέλ
Υπόδειγμα μεταμοντέρνου μιούζικαλ που δεν εξαντλείται στους στιλιστικούς νεωτερισμούς. Ο πανούργος και μοναδικός αφηγητής Σαζέλ ενοφθαλμίζει τον τζαζ αυτοσχεδιασμό σε μια παρωχημένη κινηματογραφική φόρμα. Το σινεφίλ ρίσκο του δικαιώνεται απόλυτα από το αποτέλεσμα με την Έμα Στόουν να μαγεύει με την πολυσύνθετη ερμηνεία της.
4. Anomalisa
των Τσάρλι Κάουφμαν, Ντιουκ Τζόνσον
Μια ριζοσπαστική ματιά πάνω στο είδος του animation που χρησιμοποιεί το φαινόμενο του «uncanny valley» (το άβολο αίσθημα του ανθρώπου μόλις συνειδητοποιεί ότι βρίσκεται μπροστά σε ένα ομοίωμα του είδους του) για να επιτύχει την αποστασιοποίηση του θεατή. Αποφεύγοντας ευρηματικά, λοιπόν, την πλάνη της ταύτισης, αναδεικνύει με τύφλα-να-έχει-το-φιξιόν τρόπο το υπαρξιακό βάρος που γεννούν οι συμβάσεις και ο βάλτος της ρουτίνας.
3. Εγώ, ο Ντάνιελ Μπλέικ
του Κεν Λόουτς
Η φόρμα του κοινωνικού ρεαλισμού παραμένει αμετάβλητη. Αυτό που δεν πρέπει να παραβλέψει κανείς είναι το γεγονός ότι η συγκεκριμένη ταινία αποτελεί τομή στη φιλμογραφία του μεγάλου Βρετανού δημιουργού. Γιατί ο Λόουτς προδίδει στον «Μπλέικ» την ακράδαντη πίστη του στην εργατική τάξη (ως συνεπής μαρξιστής), για να αγκαλιάσει τους διαρκώς αυξανόμενους κοινωνικούς εξόριστους. Μάλιστα, φτάνει στο σημείο να (μετα)χρησιμοποιήσει τη φόρμα του μελοδράματος για να αφυπνίσει τον θεατή σε σχέση με τις παράπλευρες απώλειες του νέου θαυμαστού οικονομικού κόσμου.
2. Η Επιστροφή
του Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιάριτου
Ένας από τους μεγαλύτερους δεξιοτέχνες των καιρών μας, ο Αλεχάντρο Ινιάριτου παρουσιάζει στην πρώτη κιόλας σεκάνς μια μάχη-ποίημα. Μετά αφήνει τον νεκροζώντανο ήρωά του να περιπλανηθεί με τη βοήθεια της ταρκοφσκικής εικονογραφίας, φτάνοντας μαθηματικά στο υπαρξιακό τέλμα. Ιστορία εκδίκησης που φτάνει στο μεδούλι του ανθρώπινου σκοταδιού, αποτελώντας την πιο μεστή δουλειά του σπουδαίου Μεξικάνου.
1. Νοσταλγώντας το Φως
του Πατρίσιο Γκουσμάν
Στην έρημο Ατακάμα της Χιλής συναντιούνται με συγκλονιστικό τρόπο το φως και το σκοτάδι της ανθρώπινης ύπαρξης και κατ’ επέκταση το μίκρο και το μάκρο, η ζωή και ο θάνατος, το γήινο και το εξωγήινο, η αρετή και η φρίκη, η ελπίδα και η απελπισία. Συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ που πατά πάνω στην καυτή άμμο ενός αφιλόξενου κομματιού γης. Μια λέξη μόνο. Αριστούργημα.
