Νοέμβριος του 1975. Το τελευταίο 24ωρο της ζωής του βρίσκει τον Πιερ Πάολο Παζολίνι να προετοιμάζει την πρεμιέρα του «Σαλό» και να συνεχίζει τη συγγραφή του μυθιστορήματός του «Πετρέλαιο». Αντισυμβατική, όπως ο ήρωάς της, και «εσωτερική» ποιητική βιογραφία, η οποία αναζητά τις ιδέες, τις εμμονές και τα ερωτήματα που συνέθεσαν το παζολινικό σύμπαν.
«Η αφηγηματική τέχνη, όπως καλά γνωρίζετε, έχει πεθάνει», λέει σε κάποια στιγμή του φιλμ ο Πιέρ Πάολο Παζολίνι, ένας δημιουργός ο οποίος πειραματίστηκε με τη φόρμα, αποφασισμένος να δοκιμάσει ακόμη τολμηρότερα πράγματα αν δεν δολοφονούνταν μόλις στα 53 του χρόνια, στις 2/11/1975. Έτσι, αν και η μυθιστορηματική ζωή του Ιταλού διάσημου σκηνοθέτη και λογοτέχνη προσφέρεται όσο λίγες για μια γεμάτη πιπεράτα γεγονότα straight κινηματογραφική βιογραφία, ο επίσης αντισυμβατικός δημιουργός Έιμπελ Φεράρα («Bad Lieutenant», «Καλώς Ήρθες στη Νέα Υόρκη») προτιμά να τον προσεγγίσει πρώτα ως καλλιτέχνη, αναζητώντας μέσα από τον άνθρωπο τις ιδέες, τις εμμονές και τα ερωτήματα που συνέθεσαν το παζολινικό σύμπαν.
Ο δικός του «Παζολίνι» περιορίζεται, λοιπόν, στα «αληθινά» γεγονότα της τελευταίας ημέρας της ζωής του Πιέρ Πάολο, ο οποίος έχει μόλις επιστρέψει από ένα ταξίδι στη Σουηδία. Συναντά συγγενείς και φίλους, δίνει μια συνέντευξη, βγαίνει για δείπνο με τον παλιό εραστή και μόνιμο συνεργάτη του Νινέτο Ντάβολι, προετοιμάζοντας παράλληλα την πρεμιέρα του «Σαλό» και συνεχίζοντας τη συγγραφή του φιλόδοξου μυθιστορήματός του «Πετρέλαιο», που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Κι ενώ σκηνές του τελευταίου ζωντανεύουν στην οθόνη έχοντας ως ήρωα ένα λάγνο alter ego του συγγραφέα, ο Φεράρα και ο σεναριογράφος του Μαουρίτσιο Μπράουτσι («Γόμορρα») προσθέτουν –φανταστικά– αποσπάσματα από την ταινία «Porno-Teo-Kolossal», μια αλληγορική οδύσσεια πάνω στην αναζήτηση της αλήθειας την οποία ο Παζολίνι σκόπευε να γυρίσει αμέσως μετά.
Όλα αυτά συνθέτουν ένα ενδιαφέρον, αλλά κινηματογραφικά άνισο πορτρέτο, μείγμα «δοκιμίου, δημοσιογραφίας, κριτικής, προσωπικών εξομολογήσεων και ποίησης», όπως –σύμφωνα με τα λόγια του ίδιου του Παζολίνι– φιλοδοξούσε να είναι το «Πετρέλαιο». Ανήσυχα και ανησυχητικά, τα επιμέρους στοιχεία δεν συνδέονται σε ένα κατά κάποιον τρόπο αρμονικό ή λειτουργικό σύνολο, μερικές πρωτότυπες ιδέες υπερίπτανται χωρίς να προσγειώνονται όλες ομαλά (η αγγλο-ιταλική ομιλούσα μένει ένα κολοβό εύρημα αποστασιοποίησης) και το σκοτεινό μυστήριο «Παζολίνι» φωτίζεται προς στιγμήν μα παραμένει άλυτο, ίσως τώρα ακόμη γοητευτικότερο.
Ιταλία, Γαλλία. 2014. Διάρκεια: 86΄. Διανομή: STRADA FILMS.
Περισσότερες πληροφορίες
Παζολίνι
Νοέμβριος του 1975. Το τελευταίο 24ωρο της ζωής του βρίσκει τον Πιερ Πάολο Παζολίνι να προετοιμάζει την πρεμιέρα του «Σαλό» και να συνεχίζει τη συγγραφή του μυθιστορήματός του «Πετρέλαιο».