Στην Αθήνα του 1962 ένα ζευγάρι Αμερικανών τουριστών γνωρίζει έναν ξεναγό συμπατριώτη τους, ο οποίος δέχεται να τους βοηθήσει όταν εκείνοι μπλέκονται σε ένα φόνο. Ατμοσφαιρική, αλλά άνευρη και ρουτινιάρικη μεταφορά ενός μυθιστορήματος της Πατρίσια Χάισμιθ.
Κορυφαία συγγραφέας αστυνομικής λογοτεχνίας, η Αμερικανίδα Πατρίσια Χάισμιθ μπορεί να έγινε διάσημη για τη σειρά βιβλίων της με πρωταγωνιστή τον γοητευτικό αμοραλιστή Τομ Ρίπλεϊ, υπέγραψε όμως ένα μεγάλο αριθμό εξίσου συναρπαστικών διηγημάτων και μυθιστορημάτων αγωνίας, ανάμεσα στα οποία και το παρθενικό της «Strangers on a train», το οποίο ο Άλφρεντ Χίτσκοκ μετέφερε το 1951 στο σινεμά («Ο Άγνωστος του Εξπρές»). Η στακάτη γραφή, η περιγραφή ενός βυθισμένου στη βία και την απληστία κόσμου, κυρίως όμως οι διφορούμενοι, κυνικοί χαρακτήρες –όλα λογοτεχνικό σήμα κατατεθέν της– δίνουν το «παρών» και στο μυθιστόρημα «Τα δυο πρόσωπα του Ιανουαρίου» του 1964, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου εξελίσσεται σε Αθήνα και Κρήτη.
Η Ελλάδα της δεκαετίας του ’60 φαντάζει ελάχιστα ειδυλλιακή στα μάτια του Τσέστερ ΜακΦάρλαντ, ενός Αμερικανού που έχει διαφύγει από την πατρίδα του κατηγορούμενος για οικονομική απάτη. Περιφέρεται μαζί με τη νεαρή σύζυγό του Κολέτ στα αξιοθέατα της καλοκαιρινής Αθήνας, όπου συναντά τον συμπατριώτη του ξεναγό Ράινταλ, ο οποίος συνοδεύει το ζευγάρι στην υπαίθρια αγορά στο Μοναστηράκι και δειπνεί μαζί τους. Όταν όμως ο Τσέστερ αντιπαρατίθεται βίαια και σκοτώνει έναν ντετέκτιβ που τον αναζητά ανά την Ευρώπη και απειλεί να αποκαλύψει την ταυτότητά του, ο ακούσιος μάρτυρας Ράινταλ δέχεται πρόθυμα να τον βοηθήσει. Μαζί με την Κολέτ, καταφεύγουν στην Κρήτη και αναζητούν τρία νέα, πλαστά διαβατήρια για να διαφύγουν από τη χώρα.
Ψυχολογικό θρίλερ γεμάτο ανατροπές και απρόβλεπτες συμπεριφορές λόγω των σκοτεινών χαρακτήρων του, τα «Δυο πρόσωπα του Ιανουαρίου» προσφέρουν ένα ενδιαφέρον πρώτο υλικό για το σκηνοθετικό ντεμπούτο του έμπειρου, υποψήφιου για Όσκαρ Ιρανοβρετανού σεναριογράφου Χοσεΐν Αμίνι («Τζουντ», «Τα Φτερά της Αγάπης», «Drive», «47 Ronin»). Παραδόξως ο τελευταίος χειρίζεται μάλλον αμήχανα ή τουλάχιστον ουδέτερα τα κρυμμένα πάθη του πρωταγωνιστικού τρίο του, τα τοποθετεί απλώς μπροστά στο αρχαιο(και νεο)ελληνικό φόντο αντί να τα δέσει δυναμικά μαζί του και μοιάζει σαν να ξεφυλλίζει μηχανικά και όχι να διασκευάζει με έμπνευση τις σελίδες της Χάισμιθ.
Η πνιγηρή ατμόσφαιρα, μείγμα αφόρητης ζέστης και υποβόσκουσας ψυχολογικής έντασης, αποδίδεται πειστικότερα αν και οι ερμηνείες είναι περισσότερο διεκπεραιωτικές παρά όσο βαθιά διφορούμενες απαιτούν οι ρόλοι, ικανές να πείσουν για την αντιπαράθεση δύο αντρών οι οποίοι αποτελούν τις συμπληρωματικές όψεις του ίδιου, δέσμιου των ηθικών επιλογών του ανθρώπου. Το κοσμοπολίτικο ντεκόρ και η απρόσωπα στερεή αφήγηση συμπληρώνουν το κινηματογραφικό παζλ, το οποίο μοιάζει να αφορά όχι μόνο μια ιστορία που εξελίσσεται στα ’60s, αλλά και μια ταινία που μόλις έχει βγει από αυτά.
Μ. Βρετανία, ΗΠΑ. 2014. Διάρκεια: 96΄. Διανομή: ΣΠΕΝΤΖΟΣ FILM, SEVEN FILMS.
Περισσότερες πληροφορίες
Τα Δύο Πρόσωπα του Ιανουαρίου
Στην Αθήνα του 1962 ένα ζευγάρι Αμερικανών τουριστών γνωρίζει έναν ξεναγό συμπατριώτη τους, ο οποίος δέχεται να τους βοηθήσει όταν μπλέκονται σε ένα φόνο.