Ο σκηνοθέτης Αναστάσης Δεληγιάννης αναφέρεται στα μηνύματα που μεταφέρει σε ενήλικες και παιδιά η παράσταση "Ένα παιδί μετράει τ' άστρα" από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Μενέλαου Λουντέμη, που παίζεται στην Παιδική Σκηνή του Νέου Θεάτρου "Κατερίνα Βασιλάκου-Μαριάννα Τόλη", σε θεατρική διασκευή Σίσσυς Αλατά, αλλά και τις κοινωνικές διακρίσεις και τη συνεργασία του με τη συγγραφέα παιδικών βιβλίων Μάρω Θεοδωράκη για τη σκηνοθεσία του μιούζικαλ "Τα σ’ αγαπώ του κόσμου".
Τι σας γοήτευσε στο μυθιστόρημα του Μενέλαου Λουντέμη; Έχετε αναμνήσεις από την παιδική σας ηλικία, διαβάζοντας το "Ένα παιδί μετράει τ' άστρα";
Είναι υπέροχο να γυρνάω πίσω στις αναμνήσεις μου και να με βρίσκω να διαβάζω το "Ένα παιδί μετράει τα άστρα". Να με θυμάμαι πόσο συγκινημένος ένιωθα από την κατάσταση της τότε εποχής με τη φτώχεια, τη δυσκολία και την απλότητα που υπήρχε στις ζωές των ανθρώπων αλλά παράλληλα γοητευμένος από τα ιδανικά, τις αρετές και τις εικόνες που μετέδιδε το μυθιστόρημα. Εκείνα τα αγνά ερεθίσματα που με κέρδισαν τότε, αυτά προσπαθώ να εμφυσήσω μέσα από την αναβίωση της παράστασης.
Το βιβλίο "Ένα παιδί μετράει τ' άστρα" εκδόθηκε το 1956. Τι μαθαίνουμε μέσα από το έργο για εκείνη την εποχή και με ποιο τρόπο το έργο επικοινωνεί με τα παιδιά του σήμερα;
Το βιβλίο εκδόθηκε το 1956 αλλά αναφέρεται στις αρχές της δεκαετίας του '20. Είναι γνωστό ότι ο Λουντέμης το είχε δημιουργήσει ως μια αυτοβιογραφία της νιότης του. Οπότε βρισκόμαστε κάπου μετά το 1920 έως το 1930. Ομως ο τρόπος που είναι γραμμένος θα μπορούσε να αγγίξει και τα χρόνια της κατοχής, και την εποχή του '50 αλλά ακόμα και του '60. Είναι εντυπωσιακό το πόσο διαχρονικές είναι οι ιδέες και οι αξίες του μυθιστορήματος.
Ένα διαχρονικό μυθιστόρημα στη σκηνή
Ποια είναι τα σημαντικότερα μηνύματα του έργου;
Θεωρώ πως τα μηνύματα που αγγίζουν τον αναγνώστη αλλά και τα μηνύματα που θα δώσει η παράσταση μας, είναι η πίστη στον εαυτό μας, η ελπίδα, και τέλος να σεβόμαστε και να κυνηγάμε τα όνειρα μας με σκοπό την περαιτέρω εξέλιξη μας.
"Το βιβλίο νιώθω σίγουρα ότι μπορεί να τους μεταδώσει την αξία της θετικής σκέψης, της υπομονής και της επιμονής. Οι νέοι μας έχουν ανάγκη από όραμα και ο Μέλιος σίγουρα διδάσκει ότι κάθε παιδί μπορεί να βρει τον δικό του ουρανό να μετράει άστρα".
Θα μπορούσε το έργο να θεωρηθεί ως μία προετοιμασία των παιδιών για τις δυσκολίες της ενήλικης ζωής;
Νομίζω τα παιδιά πλέον δέχονται πολλές πληροφορίες γνωρίζουν περίπου το πού κατευθύνεται η ζωή τους όσο μεγαλώνουν. Το βιβλίο νιώθω σίγουρα ότι μπορεί να τους μεταδώσει την αξία της θετικής σκέψης, της υπομονής και της επιμονής. Οι νέοι μας έχουν ανάγκη από όραμα και ο Μέλιος σίγουρα διδάσκει ότι κάθε παιδί μπορεί να βρει τον δικό του ουρανό να μετράει άστρα.
Αντιμετωπίσατε προκλήσεις στη μεταφορά του λογοτεχνικού έργου στη σκηνή;
Αυτήν την απάντηση νομίζει θα την έδινε καλύτερα η κ. Σίσσυ Άλατα που έκανε τη διασκευή από μυθιστόρημα σε θεατρικό κείμενο. Ένα βιβλίο 700 σελίδων να γίνει ένα έργο 2 ωρών... είναι μεγάλη πρόκληση... και η ταπεινή μου άποψη είναι ότι η μεταφορά τελικά έγινε με τον ωραιότερο και τον πιστότερο τρόπο στην ταυτότητα του Μενέλαου Λουντέμη.
Θεωρείτε ότι άνθρωποι όπως ο δάσκαλος Σωτήριος Σκαμβουράς στο έργο σπανίζουν στην κοινωνία μας;
Ο Σωτήρης Σκαμβουράς είναι ένας σπάνιος άνθρωπος για την τότε εποχή αλλά και για τη σημερινή. Δυστυχώς δεν συναντάμε συχνά ανθρώπους με αυτή τη ξεχωριστή συμπεριφορά και αυτό το υψηλού επιπέδου πολιτισμού. Ο δάσκαλος αυτός είναι ο φωτεινός φάρος του έργου, η σανίδα σωτηρίας του Μέλιου και είναι ο φύλακας άγγελος που χρειάζονται όλοι οι άνθρωποι να έχουν δίπλα τους. Είναι ένας δάσκαλος γεμάτος αγάπη και πίστη στα παιδιά.
Ποιο πιστεύετε ότι θα μπορούσε να αντλήσει ένας ενήλικας από την παράσταση;
Ένας ενήλικας σίγουρα θα αναπολήσει τα χρόνια που ήταν μαθητής θα έρθει πιο κοντά με τον έφηβο εαυτό του και θα θυμηθεί σκέψεις και συναισθήματα του τότε. Αυτό από μόνο του είναι τόσο σημαντικό γιατί μέσα από τη μνήμη ανασκαλεύεις ιδέες και όνειρα που είχες, και ίσως έτσι επαναπροσδιορίσεις κάποια πράγματα που τυχόν χάθηκαν με το πέρασμα του χρόνου ή ξεχάστηκαν μεγαλώνοντας.
"Στα παιδιά σπάνια παρατηρούμε ταξιδικές ή κοινωνικές διακρίσεις"
Στο μυθιστόρημα βλέπουμε επίσης τη σύγκριση δύο κόσμων, των φτωχών και των πλούσιων. Πιστεύετε ότι πλέον έχουν εξαλειφθεί τέτοιες διαφορές και ειδικότερα ανάμεσα στη σχέση-φιλία των μικρών παιδιών;
Στα παιδιά σπάνια παρατηρούμε ταξικές η κοινωνικές διακρίσεις. Η άγραφη ψυχή τους είναι καθαρή και λειτουργεί λαμπερά οπότε θα έπρεπε να παίρναμε παραδείγματα από εκείνα και όχι εκείνα από εμάς. Τα παιδιά δε γνωρίζουν χρώματα, σύνορα, θρησκείες, συμφέροντα. Οπότε και τότε και τώρα είναι η πιο καθαρή πλευρά της ζωής που μπορείς να κοιτάξεις για να βρεις την κοινωνία στη πιο όμορφη εκδοχή της.
Πείτε μας λίγα λόγια για τη συνεργασία σας με τη συγγραφέα παιδικών βιβλίων Μάρω Θεοδωράκη στο μιούζικαλ "Τα σ’ αγαπώ του κόσμου" που σκηνοθετείτε για παιδιά προσχολικής ηλικίας.
Η Μάρω είναι μια πολύ ξεχωριστή φιλία ζωής τα τελευταία χρόνια έχουμε συμπορευτεί επαγγελματικά αλλά και ανθρώπινα. Είναι μια συγγραφέας που με συγκινεί με το λόγο της αλλά και τη καλλιτεχνική στάση της. Είμαστε και οι δύο υπερήφανοι που δημιουργήσαμε μέσα από τη φιλία μας, ένα όμορφο γλυκό έργο που θα μιλήσει σε παιδικές ψυχούλες. Για μας αυτό είναι τεράστιο συναισθηματικό παράσημο. Η παράσταση αυτή είναι φτιαγμένη με αγάπη για την αγάπη. Οπότε αυτό μας δίνει την πνοή να οδηγήσουμε αυτό το ταξίδι σε όλα τα "Σε αγαπώ" του κόσμου.
Περισσότερες πληροφορίες
Ένα παιδί μετράει τ' άστρα
Η παράσταση εξιστορεί την περιπέτεια του Μέλιου Καδρά -ενός φτωχού και ορφανού αγοριού. Στο χωριό του Μέλιου, το αφεντικό του δεν τον αφήνει να μορφωθεί, διότι υποστηρίζει πως θα του αποσπά την προσοχή από τη δουλειά. Ένας καλός δάσκαλος του χωριού θα καταλάβει τη δίψα του παιδιού για μάθηση και θα του δώσει, αρχικά, κάποια βιβλία. Ο Μέλιος μοιάζει να συγκλονίζεται από αυτά. Μόλις το αφεντικό του μαθαίνει ότι ο Μέλιος ασχολείται με τα βιβλία θυμώνει και του απαγορεύει να ξανασυναντήσει τον δάσκαλο. Όταν οι δρόμοι παιδιού και δάσκαλου χωρίζουν, ο Μέλιος πηγαίνει στην πόλη ολομόναχος, για να πάει σχολείο.
Τα σ' αγαπώ του κόσμου
Κάθε σ’ αγαπώ έχει την δική του ιστορία. Κάθε σ’ αγαπώ χτίζεται μέσα στην ενσυναίσθηση, στη στοργή και στην φροντίδα. Με την ίδια φροντίδα και με το βλέμμα στην παιδική ψυχή γεννήθηκε και η παράσταση, που εμπνέεται από σκηνές της καθημερινότητας, από όνειρα, από ανάγκη για τρυφερότητα. Ιστορίες γεμάτες ελπίδα, καλοσύνη αλλά και αφορμές για να μάθουμε να αγαπάμε. Ιστορίες που μαθαίνουν στα παιδιά να αγαπούν χωρίς να τους κουνάμε το δάχτυλο. Ιστορίες γεμάτες ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Η αγάπη για τον συνάνθρωπο, τον ηλικιωμένο, τη γονιό, η φιλική αγάπη, η αγάπη για τα ζώα, η αγάπη για την ίδια τη ζωή.