Η Ισραηλινή σκηνοθέτις του «Στο Κενό της» μιλάει στον Χρήστο Μήτση για το βραβευμένο στη Βενετία (γυναικεία ερμηνεία) και στα Ευρωπαϊκά Βραβεία (φωτογραφία) κοινωνικό δράμα της, τη θρησκευτική πίστη, το ερωτικό πάθος και την πολιτική της πατρίδας της.
Η 46χρονη, γεννημένη στην Νέα Υόρκη, αλλά μεγαλωμένη στο Τελ Αβίβ Ράμα Μπερστάιν είναι μια καλοσυνάτη και γλυκομίλητη κυρία την οποία δεν επιτρέπεται να χαιρετήσεις με χειραψία, ενώ η ίδια δεν τρώει απολύτως τίποτα που δεν έχει ευλογήσει ο ραβίνος της! Η συνάντηση μαζί της κατά τη διάρκεια του περσινού φεστιβάλ Θεσσαλονίκης ήταν μια ιδιαίτερη εμπειρία, καθώς, αν και φανατικά θρησκευόμενη, οι απόψεις της αποφεύγουν κομψά το σκόπελο του δογματισμού. «Η ιστορία μας εξελίσσεται μέσα στην κοινότητα των χασιδιστών, πιστών στις παραδόσεις Ιουδαίων, μιλά όμως για προβλήματα τα οποία αφορούν κάθε κλειστή κοινωνία. Το ανθρώπινο πάθος ανέκαθεν εναντιωνόταν στους κανόνες κι αυτό είναι το πραγματικό θέμα της ταινίας. Παρόμοιο με εκείνο που συναντάμε στα μυθιστορήματα της Τζέιν Όστιν, η οποία είναι η αγαπημένη μου συγγραφέας» λέει η Μπερστάιν, η οποία χρειάστηκε 15 ολόκληρα χρόνια για να υλοποιήσει το πολύτιμο κινηματογραφικό σχέδιό της. «Όταν έγραψα το σενάριο, στα τέλη της δεκαετίας του ’90, δεν φανταζόμουν ποτέ πως θα έβρισκε χρηματοδότηση. Σιγά σιγά όμως το σχέδιο προχώρησε, αλλά ακόμα κι όταν τέλειωσα τα γυρίσματα, στις αρχές του 2011, δεν πίστευα πως θα καταφέρω να ολοκληρώσω το μοντάζ ή να βρω διανομή». Το «Στο Κενό της» αφηγείται την ιστορία της 18χρονης Σίρα, μέλους της θρησκόληπτης κοινότητας των Ορθόδοξων Εβραίων, η οποία, παρά τη θέλησή της, καλείται να παντρευτεί τον χήρο άντρα της αδελφής της.
Όταν η τελευταία πεθαίνει στη γέννα, ο ηθικός και ψυχολογικός εκβιασμός προς τη Σίρα γίνεται αφόρητος, καθώς ο γαμπρός της δεν μπορεί να αναθρέψει μόνος του το μωρό, το οποίο δεν πρέπει να φύγει μακριά από την οικογένεια. «Παράλληλα με τη διαμάχη επιθυμίας και κοινωνικών επιταγών, η ταινία παρακολουθεί και το πώς μια γυναίκα ενηλικιώνεται μέσα από το ερωτικό πάθος. Για τη Σίρα, η οποία μέχρι τώρα δεν έχει έρθει σε επαφή με άλλον άντρα, έστω και σαν συναναστροφή, αυτό που νιώθει για τον Γιοκάι είναι πρωτόγνωρο. Ήθελα λοιπόν να δείξω ή μάλλον να αναρωτηθώ πάνω στο πώς διαχειρίζεσαι ένα άγνωστο, αλλά τόσο δυνατό συναίσθημα». Περήφανη για την καταγωγή και τη θρησκεία της, η Μπερστάιν πιστεύει φυσικά πως οι Εβραίοι είναι ο περιούσιος λαός, δηλώνει όμως κατά κάθε βίαιου επεκτατισμού και μιας ειρηνικής συνύπαρξης όχι μόνο με τους Παλαιστινίους, αλλά και όλους τους Άραβες. «Πιστεύω πως η γη της Παλαιστίνης μας ανήκει, αλλά δεν θέλω να την αρπάξουμε απ’ αυτούς που κατοικούν εκεί ούτε να χρησιμοποιήσουμε βία για οποιοδήποτε σκοπό. Τα πράγματα που μας αξίζουν θα μας χαριστούν – σε προσωπικό ή συλλογικό επίπεδο – αργά ή γρήγορα, γιατί αυτό είναι το θέλημα του Θεού. Δεν είναι όμως θέλημά Του να τα παίρνουμε βίαια, γι’ αυτό και στη ζωή της Σίρα η λύση έρχεται με τη συναίνεση, όχι με την επιβολή. Ελπίζω οι ταινίες μας να δουλεύουν πάντα προς αυτή την κατεύθυνση» συνοψίζει χαμογελαστή.
