Θέατρο Σταθμός: Επόμενη "στάση" πολιτισμός!

Το Μεταξουργείο, η γειτονιά που πήρε το όνομά της από ένα εργοστάσιο μεταξιού και που κατά τον Μεσοπόλεμο αποκαλούνταν το "Μικρό Παρίσι των Αθηνών" χάρη στα χαρακτηριστικά νεοκλασικά της σπίτια, διαθέτει πλούσια θεατρική παράδοση. Mεγάλα θέατρα άκμασαν στην περιοχή για πολλές δεκαετίες ("Θέατρο του Λαού", "ΠΕΡΟΚΕ", "Πανόραμα", "Αλκαζάρ", "Μάντρα του Αττίκ" κ.ά.), ενώ σπουδαίοι άνθρωποι της τέχνης έζησαν ή εμπνεύστηκαν από το Μεταξουργείο: ο Ιάκωβος Καμπανέλλης που εγκαταστάθηκε από τη Νάξο και εμπνεύστηκε στην οδό Παραμυθιάς την περίφημη "Αυλή των θαυμάτων", η Μαρίκα Κοτοπούλη, ο Αλέκος Φασιανός, ο Γιώργος Ζαμπέτας κ.ά.

Αν και προς το τέλος του 20ού αι. η περιοχή παρήκμασε και έχασε τη θεατρική της ταυτότητα, από το 2015 ξαναέγινε ορόσημο στην καλλιτεχνική δραστηριότητα της Αθήνας: ο Νίκος Μάκκας, με τη βοήθεια άλλων ανθρώπων του θεάτρου, εικαστικούς και μουσικούς, δημιούργησε έναν νέο θεατρικό χώρο επί της οδού Βίκτωρος Ουγκώ 55, όπου στεγαζόταν το "Θέατρο Μαίρη Αρώνη". Ο νέος χώρος μετονομάζεται σε "Θέατρο Σταθμός", παίρνοντας το όνομα του από τον κοντινό σταθμό του μετρό "Μεταξουργείο". Μάλιστα, κατά την ανακατασκευή του θεάτρου, βρέθηκαν αποκόμματα εφημερίδων από παλιές παραστάσεις θεάτρου, σαν απόηχος της θεατρικής ζωής της περιοχής από την περίοδο του Μεσοπολέμου, ενώ την ίδια περίοδο αρχίζουν να ανοίγουν κι άλλοι θεατρικοί χώροι και δραματικές σχολές στην περιοχή.

Το 2017 την καλλιτεχνική διεύθυνση του θεάτρου ανέλαβε ο σκηνοθέτης, ηθοποιός και θεατρικός συγγραφέας Μάνος Καρατζογιάννης, δίνοντάς του ουσιαστική ώθηση και κατεύθυνση και ανακαινίζοντας το μεγαλύτερο μέρος του θεάτρου, χωρητικότητας 120 θέσεων. Το πρόγραμμα του θεάτρου ξεκίνησε με την τελευταία θεατρική εμφάνιση της αείμνηστης Κατερίνας Χέλμη (Βραβείο Κάρολος Κουν) στο έργο της Φωτεινής Τσαλίκογλου "Πατρίδα Τώρα – 8 ώρες και 35 λεπτά" σε σκηνοθεσία του Μάνου Καρατζογιάννη. Έκτοτε, το θέατρο έχει τιμηθεί με περισσότερα από 15 καλλιτεχνικά βραβεία και υποψηφιότητες σε διάφορες κατηγορίες και έχει φιλοξενήσει εκδηλώσεις με τη συμμετοχή ξεχωριστών ανθρώπων των γραμμάτων και των τεχνών (Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ, Κική Δημουλά, Μάνος Ελευθερίου, Άλκη Ζέη, Ξένια Καλογεροπούλου κ.ά).

Χάρη στο θέατρο Σταθμός παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα διακεκριμένα έργα κοινωνικού προβληματισμού ("Φυλές" της Νίνα Ρέιν, "Χάπι" του Έντα Γουόλς, "Όπως πάει το ποτάμι" του Μάρτιν Σέρμαν, "Όταν μεγαλώσω, θα γίνω Νάνα Μούσχουρη" του Νταβίντ Λελέ-Ελό κ.ά.), ενώ την τιμητική του έχει το ελληνικό έργο: εδώ παρουσιάστηκαν τα τελευταία έργα των Βασίλη Κατσικονούρη ("Τσιτάχ"), Γιάννη Τσίρου ("Ημέρα Κυρίου"), Αλέξη Σταμάτη ("Λευκό δωμάτιο"), αναδείχθηκαν ως θεατρικοί συγγραφείς ο πεζογράφος Δημήτρης Οικονόμου ("Το τραγούδι της Φλέρυς") και η τραγουδοποιός Ευσταθία ("Η Απολογία της Μαρί Κιουρί"), αλλά και αναβίωσαν σημαντικά έργα της Λούλας Αναγνωστάκη, του Ιάκωβου Καμπανέλλη και του Μάριου Ποντίκα.

Η φετινή περίοδος αποδείχτηκε ιδιαιτέρως επιτυχημένη κι έτσι οι παραγωγές του θεάτρου θα επαναληφθούν και την ερχόμενη σεζόν. Η πρώτη αφορά στον συγκινητικό αυτοβιογραφικό μονόλογο του Νταβίντ Λελαί-Ελό, "Όταν μεγαλώσω, θα γίνω Νάνα Μούσχουρη", που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Ο Μάνος Καρατζογιάννης (Έπαινος για: Διεθνές Ρεπερτόριο στον Μάνο Καρατζογιάννη για την ερμηνεία του στα Βραβεία "Κάρολος Κουν"), σε σκηνοθεσία του Ελισσαίου Βλάχου, ερμήνευσε το σημαντικό έργο για τη διαφορετικότητα  και υποδύθηκε ένα αγόρι, διαφορετικό από τα άλλα, που μεγάλωσε στη γαλλική επαρχία των 80's και είχε ως ίνδαλμα τη σπουδαία Ελληνίδα τραγουδίστρια που μεσουρανούσε στη Γαλλία.

Επίσης, θα επαναληφθεί το έργο-σταθμός της ελληνικής δραματουργίας, "Το γάλα" του Βασίλη Κατσικονούρη, σε σκηνοθεσία του Μάνου Καρατζογιάννη και της Ερμίνας Κυριαζή. Το έργο που άλλαξε την ιστορία του νεοελληνικού θεάτρου, από όταν πρωτοπαρουσιάστηκε και υπολογίζεται ότι έχουν δει σε όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό περισσότεροι από 500.000 θεατές αφηγείται τη ζωή μιας μητέρας από την πρώην Σοβιετική Ένωση και των δυο γιων της στην Αθήνα του σήμερα. Πρόκειται για μια συγκλονιστική οικογενειακή ιστορία, που μιλάει με ευαισθησία και δυναμισμό για την αποδοχή και την απόρριψη, για το ρατσισμό και τις ψυχικές ασθένειες, καθώς και για τη σημασία των οικογενειακών δεσμών και την ανάγκη του "ανήκειν". Τις ερμηνείες επωμίστηκαν μαζί με τον Μάνο Καρατζογιάννη, η Στέλλα Γκίκα, ο Δημήτρης Πασσάς και η Ελένη Σακκά.

Επιμένοντας ελληνικά, ο Μάνος Καρατζογιάννης σκηνοθέτησε και το κορυφαίο έργο της Λούλας Αναγνωστάκη, "Η κασέτα". Γραμμένο το 1982, αιχμαλωτίζει μια Ελλάδα στο μεταίχμιο και καταφέρνει να συλλάβει το τέλος μιας εποχής, το ξεκίνημα μιας νέας και ανάμεσά τους τις διαφορετικές εκφάνσεις του νεοελληνικού βίου: τη σκιά του εμφυλιακού παρελθόντος, την ανάδυση του κέντρου και της μεσαίας τάξης, την εποχή της αντιπαροχής, της ευμάρειας αλλά και του λαϊκισμού, τα προσωπικά αδιέξοδα που εκτονώνονται στην τυφλή βία, τη συναίνεση ως προαπαιτούμενο επιβίωσης και εξέλιξης. Στη δυναμική παράσταση που αποτυπώνει γλαφυρά τις αντίρροπες δυνάμεις που αναπτύσσονται στο έργο, πρωταγωνιστούν η Σμαράγδα Σμυρναίου, ο Γιώργος Ζιόβας, ο Γιάννης Τσουμαράκης, η Ερμίνα Κυριαζή, η Αναστασία Ραφαέλα Κονίδη, η Βάσω Καμαράτου, ο Γιώργος Δεπάστας και ο ίδιος ο Μάνος Καρατζογιάννης. 

Επίσης θα επαναληφθεί μία ακόμη επιτυχία του θεάτρου, το τελευταίο έργο του αγαπημένου Έλληνα συγγραφέα, Βασίλη Κατσικονούρη, "Τσιτάχ ή η μοναξιά του τερματοφύλακα", που χάρισε το βραβείο αναγνωστών καλύτερης αντρικής ερμηνείας για το 2022 στον Γιώργο Νινιό. Στην παράσταση, ένωσαν τις δυνάμεις τους η καταξιωμένη στην Κύπρο ερμηνεύτρια και σκηνοθέτρια Ερμίνα Κυριαζή και ο διακεκριμένος ηθοποιός και αφηγήθηκαν μια ιστορία γεμάτη χιούμορ και συγκίνηση με κύρια θέματά της την ανδρική μοναξιά και τη ματαίωση. Ο Γιώργος Νινικός καθήλωσε και συγκίνησε στο ρόλο του Τσιτάχ, ενός βετεράνου τερματοφύλακα της Εθνικής Ελλάδος, που κάνει έναν ειλικρινή απολογισμό της μακροχρόνιας πορείας του, μπροστά στους μαθητές ενός σχολείου. 

Τέλος, θα συνεχίσει την επιτυχημένη πορεία της και η παράσταση έκπληξη που ήρθε από την Πειραματική Σκηνή του Θεσσαλικού Θεάτρου, "Οι γριές που μαζεύουν την τσουκνίδα". Μια συγκινητική περφόρμανς που σκηνοθέτησε ο ταλαντούχος Κωνσταντίνος Ντέλλας, που κινείται μεταξύ λαογραφίας, τελετουργικού δρωμένου, θεάτρου ντοκουμέντο & προφορικής μαρτυρίας. Στις ερμηνείες ο Μανούσος Γεωργόπουλος, ο Πλάτωνας Γιώργος Περλέρος και ο Μιχάλης Αναγνώστου αποτίνουν φόρο τιμής στις γυναίκες του παρελθόντος και ειδικά της ελληνικής υπαίθρου, αναδεικνύοντας το ρόλο τους μέσα στις πατριαρχικά δομημένες κοινωνίες.

Όσο για τις νέες παραγωγές του Σταθμού, η ανακοίνωση θα γίνει τον προσεχή Σεπτέμβριο.