"Berlin Alexanderplatz": Μη χάσετε τη θεατρική μεταφορά του εμβληματικού μεσοπολεμικού μυθιστορήματος του Άλφρεντ Ντέμπλιν

"Berlin Alexanderplatz": Μη χάσετε τη θεατρική μεταφορά του εμβληματικού μεσοπολεμικού μυθιστορήματος του Άλφρεντ Ντέμπλιν

Ο Στάθης Λιβαθινός έχει ένα μοναδικό τρόπο να ερευνά τη θεατρικότητα των λογοτεχνικών κειμένων μέσω των σκηνοθεσιών του και τα κείμενα αυτά, ζωντανεμένα από ηθοποιούς, γίνονται παραστάσεις που χαράσσουν βαθιά τη μνήμη. Φέτος επέστρεψε στο θέατρο «Οδού Κυκλάδων Λευτέρης Βογιατζής», μετά το εξαιρετικά επιτυχημένο περσινό «Συμφορά από το πολύ μυαλό» του Αλεξάντρ Γκριμπογέντοφ, για ν’ ανεβάσει μια διασκευή για το θέατρο, του κορυφαίου μυθιστορήματος του Γερμανοεβραίου συγγραφέα Άλφρεντ Ντέμπλιν «Berlin Alexanderplatz». Εκδόθηκε το 1929 και θεωρείται απ’ τα σημαντικότερα και πιο καινοτόμα στην προπολεμική Γερμανία, την εποχή της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, όπου η δημοτικότητα του Χίτλερ ανέβαινε ραγδαία. 

Οι βασανισμένοι ήρωες του έργου, άνεργοι, φτωχοί, μικροαστοί αγωνίζονται να επιβιώσουν, δίνουν έναν αγώνα να εξασφαλίσουν μια κιβωτό σωτηρίας απέναντι σε ένα σύστημα εξουσίας που τους συνθλίβει, σε μια πόλη που λίγο αργότερα θα περάσει στα χέρια των φασιστών.

Ο κεντρικός ήρωας, ο Φραντς Μπίμπερκοπφ, καταδικασμένος για φόνο, μόλις έχει βγει απ’ τη φυλακή με την επιθυμία να γίνει τίμιος. Δεν είναι τόσο εύκολο... Όταν ένας φίλος του δολοφονεί την πόρνη απ' την οποία ο Μπίμπερκοπφ εξαρτιόταν, συνειδητοποιεί ότι δε θα μπορέσει να ξεφύγει απ' τον υπόκοσμο. Η δυστυχία και η έλλειψη ευκαιριών, το έγκλημα αλλά και άνοδος των εθνικοσοσιαλιστών του Χίτλερ είναι τα μεγάλα αναχώματα στην εξέλιξη του. Κατά τη διάρκεια του αγώνα του να επιβιώσει, η ζωή τον ανταμείβει με μια ευτυχισμένη στιγμή που είναι δύσκολο να διαρκέσει. Όλη η ιστορία του είναι ένα σπουδαίο μήνυμα για τις παράπλευρες απώλειες της ζωής!

Μια ομάδα σπουδαίων ηθοποιών, παλαιότεροι συνεργάτες του σκηνοθέτη απ’ την εποχή της Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου αλλά και νεότεροι (Βασίλης Ανδρέου, Γιώργος Δάμπασης, Νίκος Καρδώνης, Στάθης Κόικας, Λίλλυ Μελεμέ, Πολυξένη Παπακωνσταντίνου, Δημήτρης Παπανικολάου, Μαρία Σαββίδου, Θεόβη Στύλλου, Άρης Τρουπάκης, Δημήτρης Φιλιππίδης) πρωταγωνιστεί στην ατμοσφαιρική παράσταση που κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον καθώς περιέχει στοιχεία νουάρ, αστυνομικά, ερωτικά ακόμα και μεταφυσικά. Είναι μια πολύχρωμη τοιχογραφία μιας ζωντανής καθημερινότητας μέσα στην οποία ένας άνθρωπος καταφέρνει να επιβιώσει. Η μετάφραση είναι του Μηνά Παράσχη, σε διασκευή της Έλσας Ανδριανού, του Στάθη Λιβαθινού με τη συμβολή των ηθοποιών της παράστασης, οι στίχοι τραγουδιών του Άρη Τρουπάκη, τα σκηνικά-κοστούμια της Ελένης Μανωλοπούλου, οι φωτισμοί του Αλέκου Αναστασίου και η μουσική του Μιχάλη Λατουσάκη.

TIPS

Το 1927-28 έγραψε το «Berlin Alexanderplatz» ο Άλφρεντ Ντέμπλιν. Στη χώρα μας πρωτοκυκλοφόρησε σε μετάφραση Μηνά Παράσχη το 1982 από τις Εκδόσεις «Οδυσσέας», απ’ τις οποίες και κυκλοφορεί σ’ επανέκδοση με τον τίτλο «Βερολίνο Αλεξάντερπλατς».
Το «Berlin Alexanderplatz» ενέπνευσε τον μεγαλύτερο Γερμανό σκηνοθέτη της μεταπολεμικής περιόδου Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ και γύρισε το 1979-1980 μια κινηματογραφική εποποιία που ξεπερνάει τις 15 ώρες και μεταδόθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα από την ΕΤ1 το 1983.
Με την παράσταση αυτή συμπληρώνονται περισσότερα από 20 χρόνια της ιστορικής πορείας που διαγράφει για το ελληνικό θέατρο η δημιουργική συνεργασία του Στάθη Λιβαθινού με τη σταθερή ομάδα ηθοποιών και συντελεστών που καθοδηγεί από το 2001 και με την οποία υπογράφει και αυτό το ανέβασμα.