"Ο Θείος Βάνιας": Το αριστούργημα του Άντον Τσέχοφ σκηνοθετεί ο Δημήτρης Καραντζάς

"Ο Θείος Βάνιας": Το αριστούργημα του Άντον Τσέχοφ σκηνοθετεί ο Δημήτρης Καραντζάς

O ταλαντούχος σκηνοθέτης ανεβάζει το σπουδαίο ψυχογράφημα του Ρώσου συγγραφέα με μια dream team ηθοποιών.

Ένα από τα σπουδαιότερα κείμενα του 20ού αι., τον εμβληματικό «Θείο Βάνια» ανεβάζει ο ταλαντούχος σκηνοθέτης της σύγχρονης γενιάς, Δημήτρης Καραντζάς. Έργο στο οποίο ο Ρώσος συγγραφέας, μοναδικός ανατόμος της ψυχής, έχει συμπυκνώσει όλη την υπαρξιακή αγωνία και το ατελές της ανθρώπινης φύσης, βλέποντας με οξυδέρκεια, χιούμορ και συμπόνοια τους ήρωες που διακατέχονται από πάθη, αδυναμίες αλλά και ανυπέρβλητη δίψα για ζωή.

 

Ο «Θείος Βάνιας» είναι το δεύτερο από τα τέσσερα μεγάλα δράματά του και εστιάζει και αυτό στη μάταιη αναζήτηση μιας ευτυχίας που συνεχώς διαφεύγει των ηρώων: ανεκπλήρωτοι έρωτες, προσωπικές διαψεύσεις, ματαιωμένες ελπίδες και ζωές «σε αναμονή» στριμώχνονται στο απομακρυσμένο κτήμα του καθηγητή Σερεμπριακόφ κάπου στη ρωσική επαρχία, όπου καταφτάνει ο καθηγητής με τη δεύτερη γυναίκα του Έλενα, ταράζοντας τους ενοίκους του και την έως τότε λιμνάζουσα ζωή τους.
 

Στην εκδοχή του Δημήτρη Καραντζά η δράση θα συγκεντρωθεί γύρω από ένα τραπέζι, που λειτουργεί ως υπαρξιακός τόπος συνάντησης των προσώπων, ως ένα παρατηρητήριο ζωής, σε μια παράσταση-ύμνο στη συμφιλίωση με το αδιέξοδο και την αποτυχία στην αναζήτηση της ουτοπίας. Τους ήρωες που παλεύουν να γεμίσουν τη ζωή τους με νόημα και να αντιμετωπίσουν το μέλλον με αισιοδοξία, ενώ το παρόν ξεγλιστράει από τα χέρια τους, θα ερμηνεύσει ένας σπουδαίος θίασος: ο Χρήστος Λούλης (Βάνιας), ο Μανώλης Μαυροματάκης (Σερεμπριακώφ), η Θεοδώρα Τζήμου (Έλενα), η Ηρώ Μπέζου (Σόνια), ο Φιντέλ Ταλαμπούκας (Αστρώφ), η Μαρία Φιλίνη (Μαρίνα), ο Αντώνης Αντωνόπουλος (Τελιέγκιν) και η Ξένια Καλογεροπούλου (Μαρία Βασίλιεβνα).

 

Γραμμένο το 1897, το κείμενο φωτίζει με μοναδικό τρόπο τις ερωτικές στερήσεις, τα υπόγεια πάθη και τα καταπιεσμένα συναισθήματα που σιγοβράζουν και εκρήγνυνται, ενώ οι ήρωες απομένουν στο τέλος ακόμη πιο ματαιωμένοι, αντιμέτωποι με τα ίδια αδιέξοδα, αλλά και με μια χαραμάδα ελπίδας να αχνοφέγγει. Οι υπόλοιποι συντελεστές της παράστασης είναι η Μαρία Πανουργιά στα σκηνικά, η Ιωάννα Τσάμη στα κοστούμια, ο Δημήτρης Καμαρωτός στη μουσική, ο Τάσος Καραχάλιος στην κίνηση και ο Λευτέρης Παυλόπουλος στους φωτισμούς. Η πρεμιέρα προγραμματίζεται για τις 26 Οκτωβρίου, στο θέατρο Προσκήνιο.

TIPS

Ο Άντον Τσέχοφ (1860-1904) αποτελεί αδιαμφισβήτητα έναν από τους κορυφαίους δραματουργούς του παγκόσμιου θεάτρου και ιδιαιτέρως αγαπητός στο ελληνικό κοινό. Τα έργα του ("Τρεις αδελφές", "Θείος Βάνιας", "Ο γλάρος", "Βυσσινόκηπος", κ.ά.), γραμμένα στο μεταίχμιο της μετάβασης από τον 19ο στον 20ό αι., αντικατοπτρίζουν με ανυπέρβλητη διορατικότητα και ευαισθησία τη θέση του καθημερινού ανθρώπου στη δίνη της ιστορίας. Αποτυπώνουν μικρές ανθρώπινες περιπέτειες, τις ζωές ανθρώπων που δείχνουν να συντρίβονται από το βάρος της ευτελούς καθημερινότητάς τους, που αδυνατούν να διαχειριστούν τόσο το παρόν όσο και το χρόνο που περνάει, που συνεχώς εναποθέτουν τις ελπίδες τους σε ένα καλύτερο «αλλού» ή «αύριο» - αλλά που δεν παύουν να είναι, ταυτόχρονα, φωτεινοί φάροι ελπίδας και πείσματος.
Ο Δημήτρης Καραντζάς (ε.γ. 1987) είναι ένας από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες της γενιάς του, με σπουδαίες σκηνοθεσίες στο ενεργητικό του από πολύ νεαρή ηλικία. Έχει ασχοληθεί με κάθε είδους ρεπερτόριο, ενώ συχνά ανεβάζει κλασικά κείμενα (Ευριπίδης, Αισχύλος, Σέξπιρ, Ίψεν, Τσέχοφ), έχοντας να προτείνει πάντα μια προσωπική ερμηνεία. Το 2014 σκηνοθέτησε την «Ελένη» του Ευριπίδη στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου, σε ηλικία 27 ετών, όντας ο νεότερος σκηνοθέτης στην ιστορία του θεσμού, ενώ το καλοκαίρι που μας πέρασε έδωσε μία εξαιρετική ερμηνεία των «Περσών» του Αισχύλου. Από το 2020 ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση του ιστορικού θεάτρου Προσκήνιο.
Τα έργα του Άντον Τσέχοφ απασχόλησαν από νωρίς τον Δημήτρη Καραντζά, όταν στη δεύτερη μόλις δουλειά του (2009-10) ανέβασε στη σκηνή τον «Ιβάνοφ», με αποφοίτους της δραματικής σχολής του «Εμπρός». Το 2012 επανήλθε στην τσεχοφική δραματουργία, σκηνοθετώντας σε συνεργασία με τον Έκτορα Λυγίζο, τον «Θείο Βάνια», σε μια εκδοχή για τρεις ηθοποιούς-αφηγητές, ενώ τη σεζόν 2019-20 προσέγγισε τις «Τρεις αδελφές» με μια ενδιαφέρουσα παράσταση που εστίασε στο αναπόδραστο του χρόνου, προτείνοντας μία μεσήλικη εκδοχή των νεαρών τσεχοφικών ηρωίδων, τις οποίες ερμήνευσαν οι Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Μαρία Κεχαγιόγλου και Αθηνά Μαξίμου.