Από τις παραστάσεις που συζητήθηκαν όσο λίγες, η «Αντιγόνη» του Ζαν Ανουίγ μέσα από την ιδιαίτερη σκηνοθεσία της Μαρίας Πρωτόπαππα επιστρέφει στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης με ανανεωμένη ματιά.
Σημαντικές ερμηνείες και σκηνοθετική δουλειά ουσίας χαρακτήρισαν την παράσταση με την υπογραφή της Μαρίας Πρωτόπαππα και σφράγισαν ένα τολμηρό εγχείρημα με απόλυτη καλλιτεχνική και εμπορική επιτυχία. Η σκηνοθέτιδα επέλεξε το ειρωνικό έργο του Γάλλου δραματουργού που ξεγυμνώνει κάθε εξουσία, προκρίνοντας την επικαιρότητα και τη διαχρονικότητά του, και το ανέδειξε στο έπακρο, επιλέγοντας να χρησιμοποιήσει μια γοητευτική σκηνική γλώσσα.
Η εκδοχή του Ανουίγ εμπνέεται από την «Αντιγόνη» του Σοφοκλή και ξαναδιαβάζει την ιστορία της νεαρής κοπέλας που αντιτίθεται στον άρχοντα της πόλης, Κρέοντα, και θάβει ενάντια στη διαταγή του, τον νεκρό αδερφό της. Η έννοια της εξουσίας φιλτράρεται μέσα από ένα άκρως ειρωνικό πρίσμα και ξεγυμώνεται ο αμείλικτος κυνισμός της, ζητήματα που ήρθαν στο προσκήνιο με ιδιαίτερο δυναμισμό χάρη στην ικανότητα της Μαρίας Πρωτόπαππα να φτάσει στο μεδούλι του έργου, φέρνοντας στο προσκήνιο την πνευματικότητά του και τις έντονες συγκρούσεις των προσώπων.
Για την επανάληψη της παράστασης, η σκηνοθέτρια προσεγγίζει εκ νέου το έργο, εξελίσσοντας την αρχική της πρόταση, που κατέδειξε με ενάργεια τη συντριπτική ήττα της ρομαντικής, όλο σφρίγος νιότης μπροστά στον κυνισμό μιας ξοφλημένης και γερασμένης κοινωνίας. Στην εξαιρετική διανομή εμφανίζονται και φέτος ο Χρήστος Στέργιογλου, στο ρόλο του Αφηγητή-Χορού, ο Γιάννης Τσορτέκης, στο ρόλο του Κρέοντα, ο Δημήτρης Μαμιός, στο ρόλο του Αίμονα, ενώ προστίθεται ο Δημήτρης Μαργαρίτης. Η ίδια η Μαρία Πρωτόπαππα αναλαμβάνει φέτος το μεγαλύτερο μέρος των λόγων της Αντιγόνης, και μοιράζεται τον ρόλο με την πρωτοεμφανιζόμενη Ηλέκτρα Μπαρούτα.
Το γυμνό, αποστειρωμένο σκηνικό περιβάλλον όπου κυριαρχούν εφτά νεκρικές φιγούρες, κατάλοιπα ενός πολέμου που μόλις έχει λήξει, και όπου οι ήρωες δρουν ντυμένοι μέσα στα αυστηρά κοστούμια τους είναι της Εύας Νάθενα. Την κίνηση των ηθοποιών υπογράφει η Κατερίνα Φωτιάδη, τη μουσική ο Λόλεκ και τους φωτισμούς η Μελίνα Μάσχα. Η πρεμιέρα στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης προγραμματίζεται στις 15 Οκτωβρίου 2022.
Η παράσταση είναι μια παραγωγή της Kart Productions-Μαρία Ξανθοπουλίδου σε συμπαραγωγή με το Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν
Δείτε το trailer της παράστασης εδώ
Προπώληση μέσω viva
TIPS
O Σοφοκλής έγραψε την «Αντιγόνη» το 441 π.Χ., ενώ ο μύθος έχει εμπνεύσει και νεότερες εκδοχές, με πιο γνωστές αυτή του Ζαν Ανουίγ και του Μπέρτολτ Μπρεχτ (1948). Από τις πιο αγαπημένες αρχαιοελληνικές τραγωδίες, διαδραματίζεται στη Θήβα, λίγο αφότου οι δύο γιοι του Οιδίποδα, ο Ετεοκλής και ο Πολυνείκης, έχουν πέσει νεκροί σε μονομαχία. Ο νέος άρχοντας, Κρέων, διατάζει την ταφή του Ετεοκλή, που είχε αναλάβει τη διακυβέρνηση της πόλης μετά την αυτοεξορία του αιμομίκτη Οιδίποδα, και απαγορεύει την ταφή του Πολυνείκη, που επιτέθηκε στη Θήβα, όταν ο αδερφός του αρνήθηκε να τηρήσει τη συμφωνία τους να κυβερνούν εναλλάξ. Η Αντιγόνη παραβαίνει τη διαταγή του Κρέοντα και προχωράει στην ταφή του αδερφού της.
Ο Ανούιγ μετάπλασε τον αρχαίο ελληνικό μύθο κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, στοχεύοντας ευθέως στην πολιτική της γαλλικής κυβέρνησης και καλώντας παράλληλα τους θεατές να σκεφτούν πάνω στο νόημα της ζωής και να αρνηθούν κάθε μορφή συμβιβασμού. Ανήκει στα επονομαζόμενα «Μαύρα Έργα» του (Pièces noires), που διακρίνονται από ειρωνεία και σαρκασμό. Παρουσιάστηκε το 1944, και στην Ελλάδα ανέβηκε για πρώτη φορά το 1946-47 από τον Κάρολο Κουν στο Θέατρο Τέχνης, με την Έλλη Λαμπέτη στον ομώνυμο ρόλο. Ογδόντα χρόνια μετά, το έργο επιστρέφει στο ίδιο θέατρο για δεύτερο κύκλο παραστάσεων.
Η Μαρία Πρωτόπαππα είναι από τις πιο ταλαντούχες ηθοποιούς της γενιάς της με δεκάδες σημαντικές παραστάσεις στο ενεργητικό της σε σκηνοθεσίες των Γιώργου Λαζάνη, Μίμη Κουγιουμτζή, Μιχαήλ Μαρμαρινού, Λευτέρη Βογιατζή, Γιάννη Χουβαρδά, Θωμά Μοσχόπουλου, Γιώργου Λάνθιμου, Δημήτρη Καραντζά, κ.ά. Τα τελευταία χρόνια έχει στραφεί και στη σκηνοθεσία υπογράφοντας επιλεκτικές και ξεχωριστές δουλειές («Έμμα», «Ρίττερ Ντένε Φος», κ.ά.). Για την «Αντιγόνη» του Ανουίγ δανείζεται τα λόγια του Κλοντ-Λεβί Στρος: Οι μύθοι είναι ιστορίες που οι άνθρωποι διηγούνται ή ακούνε, μέσω των οποίων κάθε κοινωνία προσπαθεί να καταλάβει πώς είναι φτιαγμένη, τις σχέσεις της με τον εξωτερικό κόσμο και τη θέση του ανθρώπου στο σύνολο του σύμπαντος. Η αξία τους προέρχεται από το ότι τα γεγονότα, που υποτίθεται ότι εξελίχθηκαν σε μια δεδομένη στιγμή στο μακρινό παρελθόν, συγκροτούν μια δομή αναλλοίωτη στο παρόν, το παρελθόν και το μέλλον.
