Ποδαρικό στο Σεπτέμβριο με καλό θέατρο επιφυλλάσσουν οι δύο θερινές παραγωγές του Εθνικού

Ποδαρικό στο Σεπτέμβριο με καλό θέατρο επιφυλλάσσουν οι δύο θερινές παραγωγές του Εθνικού

Ύστερα από την επιτυχημένη τους παρουσίαση στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου και σε επιλεγμένες σκηνές της περιφέρειας και της Κύπρου, ο «Αίας» του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία του Αργύρη Ξάφη και η «Μήδεια» του Μποστ σε σκηνοθεσία του Γιάννη Καλαβριανού επιστρέφουν στα θέατρα της Αττικής.

Ο «Αίας» θεωρείται η παλαιότερη από τις σωζόμενες τραγωδίες του Σοφοκλή και διαδραματίζεται κατά τη διάρκεια του Τρωικού Πολέμου στο στρατόπεδο των Ελλήνων. Θέμα της είναι η μανία που καταλαμβάνει τον ήρωα, όταν οι Έλληνες με επικεφαλής τον Οδυσσέα αρνούνται να του παραδώσουν τα όπλα του νεκρού Αχιλλέα. Ο Αργύρης Ξάφης γοητεύτηκε από αυτό το συναρπαστικό κείμενο καθώς και από την προσωπικότητα του ήρωα, ανδρείου πολεμιστή των Ελλήνων. Παίρνοντας το βάπτισμα του πυρός στη σκηνοθεσία έργου της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, προχώρησε σε μία ιδιαίτερη σκηνοθετική ερμηνεία, φέρνοντας στο επίκεντρο το αλύγιστο φρόνημα του περήφανου Αίαντα, κομμάτι ενός κόσμου που φθίνει και δεν χωράει στον νέο κόσμο που ανατέλλει, έναν κόσμο που τιμά τη διαλλακτικότητα και τη διπλωματία, αλλά αδιαφορεί για τις δικές του αξίες.

Τον Αίαντα ερμηνεύει ο Στάθης Σταμουλακάτος, ηθοποιός ιδιαίτερης ρεαλιστικής δυναμικής, σημειώνοντας την πρώτη του εμφάνιση σε έργο αρχαίου δράματος, και συμπρωταγωνιστεί μια εκλεκτή ομάδα ηθοποιών: Δημήτρης Ήμελλος (Οδυσσέας), Δέσποινα Κούρτη (Αθηνά), Γιάννης Νταλιάνης (Μενέλαος), Εύη Σαουλίδου (Τέκμησσα), Χρίστος Στυλιανού (Τεύκρος), Νίκος Χατζόπουλος (Αγαμέμνων). Στο δεκαμελή Χορό ανδρών και γυναικών, που ανοίγει επί σκηνής μία συζήτηση για το πέρασμα από τον παλαιό κόσμο των αμετακίνητων ηρώων στον κόσμο των συμβιβασμών που απαιτεί η δημοκρατία συμμετέχουν οι: Ασημίνα Αναστασοπούλου, Δημήτρης Γεωργιάδης, Αφροδίτη Κατσαρού, Ερατώ Καραθανάση, Φάνης Κοσμάς, Λάμπρος Κωνσταντέας, Ευσταθία Λαγιόκαπα, Αλκιβιάδης Μαγγόνας, Ειρήνη Μπούνταλη και Φώτης Στρατηγός.

Η μετάφραση είναι του Νίκου Α. Παναγιωτόπουλου, η μουσική του Κορνήλιου Σελαμσή, τα σκηνικά της Μαρίας Πανουργιά, τα κοστούμια της Ιωάννας Τσάμη, η χορογραφία της Χαράς Κότσαλη και οι φωτισμοί του Αλέκου Αναστασίου.

Παράλληλα, θα ξεκινήσει την αττική περιοδεία της η θερινή κωμωδία του Θεάτρου, η ξεκαρδιστική όσο και σκωπτική «Μήδεια» του Μποστ, που σκηνοθέτησε ο Γιάννης Καλαβριανός. Η τολμηρή απόφαση του Εθνικού να παρουσιάσει στην Επίδαυρο ένα νέο ελληνικό κείμενο που ανήκει στον αποκαλούμενο και ως «σύγχρονο Αριστοφάνη» δικαιώθηκε εκ του αποτελέσματος. Ο δραστήριος σκηνοθέτης έστησε μια ζωηρή παράσταση με έντονο μουσικό χαρακτήρα, εντυπωσιακή όψη και πληθωρική κωμικότητα, που ανέδειξε στο έπακρο τον διαχρονικό λόγο του πολυτάλαντου Έλληνα δημιουργού, που καυτηρίασε με το χαρακτηριστικό του ύφος τα στραβά και ανάποδα της ελληνικής πραγματικότητας. 

Ένας θίασος με μεγάλη θητεία (και) στην κωμωδία, με επικεφαλής τη Γαλήνη  Χατζηπασχάλη στο ρόλο της Μήδειας, ενσαρκώνει το σκωπτικό πνεύμα του Μποστ και δίνει ζωή στον ιδιότυπο, άκρως αναγνωρίσιμο λόγο του. Γραμμένη το 1993 σε δεκαπεντασύλλαβο, η «Μήδεια» είναι μια εκρηκτική κωμωδία για τη σύγχρονη πραγματικότητα αυτής της χώρας. Στη σουρεαλιστική υπόθεση, που επιφανειακά μόνο εμπνέεται από την ομώνυμη τραγωδία του Ευριπίδη, η Μήδεια και ο Ιάσονας συναντιούνται με την Αντιγόνη και τον Οιδίποδα αλλά και με μία σύγχρονη Καλόγρια, έναν Ψαρά και έναν Χορό τραγωδίας, πολίτες όλοι μίας διαχρονικής ελληνικής πραγματικότητας, όπου κυριαρχούν ο πληθωρισμός, η ανεργία και η διαφθορά.

Τους υπόλοιπους ρόλους ερμηνεύουν οι: Γιώργος Γλάστρας (Τροφός), Θανάσης Δήμου (Οιδίποδας), Άνδρη Θεοδότου (Αντιγόνη), Στέλιος Ιακωβίδης (Ευριπίδης), Θανάσης Ισιδώρου (Ψαράς), Σύρμω Κεκέ (Καλόγρια), Μαρία Κοσκινά (Κορυφαία), Φανή Παναγιωτίδου    (Εξάγγελος), Γιώργος Σαββίδης (Καλόγερος), Σταύρος Σβήγκος (Ιάσονας). Στο Χορό συμμετέχουν οι: Μαρία Κωνσταντά, Ειρήνη Μακρή, Λυγερή Μητροπούλου, Ελπίδα Νικολάου, Κατερίνα Πατσιάνη, Ματίνα Περγιουδάκη, Μαριάμ Ρουχάτζε, Θεοδοσία Σαββάκη, Νιόβη Χαραλάμπους.

Τα σκηνικά είναι της Εύας Μανιδάκη, τα κοστούμια της Βάνας Γιαννούλα, η μουσική του Θοδωρή Οικονόμου, η χορογραφία της Μαριάννας Καβαλλιεράτου και οι φωτισμοί του Νίκου Βλασόπουλου.

Η αττική περιοδεία του «Αίαντα» θα ξεκινήσει από το Θέατρο Βράχων στο Βύρωνα την 1η Σεπτεμβρίου, θα ακολουθήσουν παραστάσεις στο Παλαιό Ελαιουργείο της Ελευσίνας (4/9) και στο Κηποθέατρο Παπάγου (20/9), ενώ θα δοθούν πέντε παραστάσεις στη θερινή σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, στο Σχολείον της Αθήνας «Ειρήνη Παπά» (23-25 και 27-28/9). 

Η «Μήδεια» θα παιχτεί για οχτώ παραστάσεις στο Σχολείον της Αθήνας «Ειρήνη Παπά» (2-4 και 7-11/9), καθώς και στο Θέατρο Βράχων στο Βύρωνα (16/9) και στο Δημοτικό Θέατρο Ηλιούπολης «Δημήτρης Κιντής» (18/9).

TIPS

Από τους πλέον ταλαντούχους ηθοποιούς της γενιάς του και από τους πρώτους νικητές του βραβείου Χορν (2002), ο Αργύρης Ξάφης σπούδασε στη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου και ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του, ήδη ως τριτοετής σπουδαστής, από το θρυλικό θέατρο Αμόρε, ενώ εμφανίστηκε και στις πρώτες κινηματογραφικές δουλειές του Γιώργου Λάνθιμου και του Κωνσταντίνου Γιάνναρη. Απαριθμεί συνεργασίες με σπουδαίους δημιουργούς, όπως ο Θωμάς Μοσχόπουλος, ο Γιάννης Χουβαρδάς, ο Μιχαήλ Μαρμαρινός, ο Νίκος Μαστοράκης, στο Εθνικό Θέατρο, το ΚΘΒΕ, το Θέατρο του Νότου-Αμόρε, τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση κ.α. ενώ από το 2012 είναι συνιδρυτής της ομάδας ΠΥΡ μαζί με τη Δέσποινα Κούρτη και την Ηώ Βουλγαράκη. Έχει ερμηνεύσει αρκετούς ρόλους αρχαίας τραγωδίας, αλλά με τον «Αίαντα» σημειώνει την πρώτη του σκηνοθεσία στο αρχαίο δράμα.
Αν και απόφοιτος της ιατρικής σχολής του ΑΠΘ, ο Γιάννης Καλαβριανός αφοσιώθηκε στο θέατρο, ξεκινώντας ως ηθοποιός στη Θεσσαλονίκη και συνεχίζοντας με τη συγγραφή και τη σκηνοθεσία. Μάλιστα, ασκεί παράλληλα τους δύο τομείς, καθώς ο ίδιος πρωτοσκηνοθετεί τα έργα του, που έχουν παρουσιαστεί στο Θέατρο του Νέου Κόσμου, στο Φεστιβάλ Αθηνών, το Εθνικό Θέατρο, κ.α. («Γιοι και κόρες», «Αβελάρδος και Ελοΐζα», «Γρανάδα», «Hotel Éternité», κ.ά.). Με τη «Μήδεια» του Μποστ σφραγίζει την ενασχόλησή του με έργο άλλου δημιουργού και επιστρέφει στο είδος της σατιρικής κωμωδίας, που έχει απασχολήσει και τον ίδιο ως συγγραφέα («Εγώ είμαι το Θείο Βρέφος», «Κουμ Κουάτ»).
Πληθωρικός και αταξινόμητος, ζωγράφος, γελοιογράφος, θεατρικός συγγραφέας κι όχι μόνο, ο Μέντης Μποσταντζόγλου ή Μποστ (1918-1995) αποτελεί ένα μοναδικό, ανεπανάληπτο κεφάλαιο του ελληνικού πολιτισμού. Τα θεατρικά του έργα («Μήδεια», «Ρωμαίος και Ιουλιέτα», «Μαρία Πενταγιώτισσα», «Φαύστα», κ.ά.), γραμμένα σε δεκαπεντασύλλαβο και ιδιάζουσα καθαρεύουσα, με ανορθόδοξη σύνταξη, ανορθόγραφα και γεμάτα σολοικισμούς, παρωδούν με μοναδικό τρόπο τη μεταπολεμική ελληνική κοινωνία, τον καθωσπρεπισμό, την ξενομανία και την ημιμάθεια του Έλληνα μικροαστού.